Czy masz plan bezpieczeństwa biologicznego?

Jeśli w listopadzie stado świń, znajdujące się w jakiejkolwiek strefie ASF nie ma zatwierdzonego przez PLW planu bezpieczeństwa biologicznego, będzie mogło sprzedać świnie wyłącznie do rzeźni produkujących wieprzowinę na rynek krajowy, która tak jak gospodarstwo znajduje się w jednej ze stref z ograniczeniami – tak stanowią nowe przepisy i dotyczą już prawie 2/3 Polski.

Plan bezpieczeństwa biologicznego

Wymagany przepisami plan bezpieczeństwa to dokument, którego sporządzenie leży na barkach producenta świń. Opisuje on, w jaki sposób w gospodarstwie przestrzegane są zasady bioasekuracji i jakie są wprowadzone środki, by ustrzec się przed ASF. Zapisy te muszą mieć pokrycie w rzeczywistości, gdyż spełnianie planu podlega kontroli inspekcji weterynaryjnej. By móc sprzedawać świnie poza strefy, musi być zatwierdzony przez PLW.

Plan bezpieczeństwa biologicznego powinien zawierać następujące informacje:

1. Ogólną charakterystykę gospodarstwa: typ produkcji (otwarta/zamknięta), liczba świń z podziałem na grupy technologiczne, kto obsługuje zwierzęta, jaka jest technologia produkcji: system zadawania i przygotowania paszy, utrzymania (ściółka/ruszt) i usuwania obornika/gnojowicy, wielkość budynków.
2. Opis sposobu zabezpieczenia gospodarstwa przed ASF:

• jak zostały ustanowione strefy czyste i brudne w gospodarstwie – część czysta może obejmować wyłącznie budynki inwentarskie oraz miejsca przechowywania gotowej do użycia paszy i ściółki; nie wymaga się tzw. szatni przepustowych, ale jeśli ich nie ma, to należy wyznaczyć miejsce zmiany odzieży i włączyć je do strefy brudnej;
• gdzie znajdują się maty/niecki dezynfekcyjne i jak często są uzupełniane (należy zachować ulotki z dezynfektanta);
• jak ogrodzone jest gospodarstwo, jaka jest ochrona przed dzikami i innymi zwierzętami dzikimi oraz inwentarskimi i towarzyszącymi, jeśli są utrzymywane;
• program deratyzacji;
• numer kontaktowy do lek. wet. obsługującego gospodarstwo.

3. Zasady dotyczące wprowadzania nowych świń do stada – przez 30 dni nie mogą one mieć bezpośredniego kontaktu ze zwierzętami przebywającymi w gospodarstwie. Wymóg będzie spełniony, gdy znajdą się w osobnym kojcu, a ich obsługa będzie odbywała się na końcu. Określenie dokumentacji, która przybywa wraz z nowymi zwierzętami – dokumenty transportowe i określenie ich miejsca pochodzenia.
4. Opis procedury czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń, środków transportu, sprzętu przetrzymywanego na fermie i higieny pracowników lub właścicieli.
5. Zasady dotyczące zapewnienia posiłków pracownikom na terenie gospodarstwa oraz zakazu trzymania świń przez osoby pracujące bezpośrednio w chlewni.
6. Opis programu szkoleń dla pracowników, w tym każdego nowo przyjętego do pracy z zasad bioasekuracji i funkcjonowania chlewni. W gospodarstwach niezatrudniających osób z zewnątrz spełnienie tego wymogu następuje przez posiadanie ulotek informacyjnych, uczestnictwie min. raz na 2 lata w spotkaniach szkoleniowych w sprawie zasad kontroli i zapobiegania ASF, organizowanych dla hodowców świń.

7.Ustanowienie zasad obejmujących:

• przemieszczanie się ludzi, zwierząt, urządzeń i sprzętu wewnątrz gospodarstwa tak, by drogi brudne nie krzyżowały się z czystymi,
• wejść i wyjść do budynków oraz uniknięcia bezpośredniego lub pośredniego kontaktu świń z ubocznymi produktami pochodzenia zwierzęcego (UPPZ), w tym odpadami kuchennymi,
• przekazanie padłych świń do utylizacji,
• procedury i instrukcje dotyczące stosowania zasad bioasekuracji podczas napraw, remontów, czy konserwacji urządzeń lub innej infrastruktury budynku, gdzie przebywają świnie lub przechowuje się pasze i ściółkę,
• przeprowadzanie audytów i/lub samooceny opracowanych i stosowanych zasad bioasekuracji w tym "Planu bezpieczeństwa biologicznego".

Kontrole w gospodarstwach

W przypadku gospodarstw do 50 szt. średniorocznie audyt przeprowadzany będzie w ramach kontroli PLW. Dla tych gospodarstw można też sporządzić uproszczony plan bezpieczeństwa biologicznego. Kontrole pozostałych będą prowadzone z następującą częstością:

• w strefach I i II (niebieska i różowa) – 2 razy do roku w odstępach min. 4 miesięcy;
• w strefie III (czerwona) – 4 razy do roku w odstępach 3-miesięcznych.

Wobec gospodarstw, które nie umieszczają na rynku świń poza obszar objęty ograniczeniami, w którym same się znajdują, w dalszym ciągu i w pełnym zakresie należy stosować przepisy rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem ASF. Oznacza to, że m.in. przemieszczenia wymagają pozwolenia właściwego PLW, czy zaopatrzenia przesyłki w świadectwo zdrowia.

Plany bezpieczeństwa dla małych gospodarstw nie muszą być tak rozbudowane, jak dla dużych ferm. Poniżej do pobrania przykładowe plany przygotowane przez GIW oraz PLW dla różnych wielkości stad.

Wzór 1
Wzór 2
Wzór 3
Wzór 4