Branżowe Porozumienie ds. Walki z ASF wnosi o odrzucenie zmian w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 sierpnia 2021 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. poz. 1485) dla gospodarstw utrzymujących nie więcej niż 10 sztuk świń ze względu na ryzyko znacznego pogorszenia sytuacji epizootycznej w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń (ASF), co będzie miało negatywny wpływ na funkcjonowanie i konkurencyjność całego krajowego sektora wieprzowiny.
Uzasadnienie: ASF jest jedną z najgroźniejszych chorób w sektorze hodowli trzody chlewnej na całym świecie. Ta śmiertelna choroba świń domowych i dzików, stała się poważnym zagrożeniem ekonomicznym dla sektora hodowli trzody chlewnej o globalnych konsekwencjach. Wobec braku skutecznej szczepionki, ścisłe stosowanie środków zwalczania jest jedynym sposobem walki z chorobą zarówno w gospodarstwach towarowych, jak i przydomowych, które są szczególnie narażone na zakażenie i stwarzają trudne warunki do dalszego zwalczania choroby. W niektórych krajach, w przypadku wystąpienia chorób epidemicznych, podejmowane są działania ograniczenia lokalnego ryzyka dalszego rozprzestrzeniania się ASF poprzez zmniejszenie liczby świń utrzymywanych w gospodarstwach przydomowych o niskiej bioasekuracji. Szczególnie jest to zalecane w rejonach o dużym zagęszczeniu ferm towarowych.
Obecna sytuacja epidemiologiczna ASF w Polsce stanowi stałe zagrożenie dla krajowego sektora wieprzowiny i odchodzenie od zasadniczych elementów bioasekuracji w gospodarstwach przydomowych w proponowanej skali i zakresie terytorialnym jest nieuzasadnione. Środki bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwach utrzymujących świnie są ważne bez względu na wielkość stada. Obniżenie zasad bioasekuracji może dotyczyć nawet kilkunastu tysięcy stad w Polsce.
W projekcie rozporządzenia odstąpiono od obowiązku wykładania mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami oraz wjazdami i wyjazdami, sporządzania spisu posiadanych świń, prowadzenia rejestru wjeżdżających na teren gospodarstwa środków transportu do przewozu świń, paszy lub produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie. W naszej ocenie jest stanowczo za wcześnie na znoszenie istotnych elementów bioasekuracji w gospodarstwach przydomowych, a efekty i wysiłki branży oraz Inspekcji Weterynaryjnej prowadzone przez ostatnie 9 lat w kierunku zmian świadomości i zachowań rolników zostaną przekreślone. W rezultacie infekcji ASF w gospodarstwach przydomowych konsekwencje funkcjonowania w podwyższonych rygorach czerwonej strefy spadną na okoliczne specjalistyczne gospodarstwa produkujące żywiec wieprzowy na rynek.
Rozporządzenie nie przewiduje w takim przypadku rekompensat dla rolników, którzy stosują się ściśle do obowiązujących przepisów i ponieśli nakłady na wprowadzenie bioasekuracji. Ponadto pozostawienie małych stad bez pełnego systemu kontroli utrudni dochodzenia epizootyczne oraz zapobieganie dalszym ogniskom choroby u świń domowych. Jednocześnie wnioskujemy o rozpoczęcie prac w kierunku zmian legislacyjnych niezbędnych do wdrożenia produkcji świń w kompartmentach ASF, gdyż w obecnym kształcie przepisów, gospodarstwa towarowe utrzymujące reżim sanitarny ponoszą konsekwencje braku bioasekuracji i ognisk u swoich sąsiadów.
Z poważaniem Sygnatariusze Branżowego Porozumienia
Aleksander Dargiewicz Prezes Zarządu Krajowego Związku Pracodawców – Producentów Trzody Chlewnej POLPIG
Witold Choiński Prezes Zarządu Związku Polskie Mięso
Tomasz Parzybut Prezes Zarządu Stowarzyszenia Rzeźników i Wędliniarzy Rzeczypospolitej Polskiej
Andrzej Kabat Prezes Zarządu Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS"
Wiesław Różański Prezes Zarządu Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego (UPEMI)
Monika Piątkowska Prezes Izby Zbożowo-Paszowej
