Ustawa o przewadze kontraktowej weszła w życie w lipcu ubiegłego roku, jedna z pierwszych kontroli w ramach wykorzystania nieuczciwych praktyk dotyczyła właśnie zawieranych umów kontraktacyjnych pomiędzy dostawcami, a mleczniami.
- Stworzyliśmy raport, w którym zamieściliśmy rekomendacje, jak powinny wyglądać uczciwe umowy. To nasze pierwsze postępowanie na rynku mleka, a ustawa o przewadze kontraktowej weszła niedawno w życie. Dlatego zdajemy sobie sprawę, że w wielu przypadkach przedsiębiorcy mogli nie wiedzieć, że ich praktyki są niezgodne z nowymi przepisami. Dlatego tym razem ograniczyliśmy się do wskazówek dla dostawców i odbiorców. Nasza analiza jest dla nich drogowskazem, jak powinny wyglądać ich relacje handlowe. Jeżeli jednak w przyszłości ponownie natrafimy na zakwestionowane postanowienia w umowach – będziemy wszczynać postępowania i nakładać kary – mówi prezes UOKiK, Marek Niechciał.
Mleko na wyłączność?
Urząd ma największe wątpliwości jeśli chodzi o klauzulę wyłączności, jakoby dostawca miał obowiązek wydania całego wyprodukowanego mleka mleczarni., z którą ma podpisaną umowę. Według UOKiKu dostawca powinien mieć możliwość oddawania mleka również do innych zakładów przetwórczych, a karanie za niedopełnienie tych wymogów jest niezgodne z prawem.
Jak wiadomo związanie się z daną mleczarnią do tej pory wiązało się z ogromnymi utrudnieniami wypowiedzenia umowy i podpisania nowego kontraktu, na korzystniejszych dla producenta warunkach z innym zakładem przetwórczym.
Cenne mleko
Jak podkreśla UOKiK na portalu w wielu przypadkach cena jest ustalana dopiero w momencie dostarczenia surowca - jest to logiczne, bo cena zależy w dużej mierze od jakości. Jak twierdzi UOKiK powinno się to jednak odbywać w sposób transparentny, w oparciu o z góry określone kryteria. Dlatego urząd negatywnie ocenia rozwiązania wprowadzające prawo dowolnego ustalania lub zmiany ceny przez odbiorcę, bez konkretnych przesłanek.
Wypowiedzenie umowy
UOKiK zwrócił uwagę na to, że w umowach są postanowienia jednostronne dotyczące wypowiedzenia umowy, regulujące jedynie stronę interesów mleczarni - czyli prawo do zakończenia współpracy bez okresu wypowiedzenia. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że dostawcy często mają półroczny okres wypowiedzenia i jeszcze do tego otrzymują w tym czasie niższą cenę za surowiec...
Wątpliwa jakość mleka
Urząd zwrócił szczególną uwagę na fakt, że mleczarnie przyjmują często mleko nie spełniające wymagań - za dużo komórek somatycznych, drobnoustrojów, bez zaświadczeń sanitarno-weterynaryjnych.
Według UOKiKu taki produkt nie powinien trafiać do obrotu..... Większość mleczarni zastrzega sobie prawo nieodebrania mleka jeśli nie są spełnione określone wymagania.
Kto płaci za badania mleka?
Z raportu wynika, że z tym także jest bardzo różnie. W niektórych płaci odbiorca, dostawca, w niektórych koszty dzielone są na pół. Ważne, aby takie informacje znalazły się w umowie.
KOWR zaopiniował raport
Zanim raport został opublikowany trafił do opiniowania przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. KOWR zgodził się, że wątpliwości budzi klauzula wyłączności i jednostronne ustalanie ceny.
Czy jesteś zadowolony ze swojej mleczarni? Wypełnij krótką ankietę (kliknij tutaj)
Więcej informacji na temat raportu w czerwcowym wydaniu Top Bydło, w wywiadzie z dyrektorem Piotrem Adamczewskim z delegatury w Bydgoszczy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
dkol/na podst. uokik
