Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), Europejska Agencja Leków (EMA) i Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) są zaniepokojone wpływem stosowania antybiotyków na rozwój bakterii opornych na antybiotyki. Czy my też powinniśmy?
Liczby nie kłamią
Najnowszy raport, efekty współpracy trzech najważniejszych europejskich organizacji zajmujących się zdrowiem i lekami przedstawia dane dotyczące zużycia antybiotyków i oporności na antybiotyki oraz odzwierciedla coraz lepszy nadzór na zużyciem leków w całej Europie.
Vytenis Andriukaitis, europejski komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, mówi:
– Aby powstrzymać rozwój antybiotykoodporności, musimy walczyć na trzech frontach równocześnie: na polu ludzi, zwierząt i środowiska. Właśnie to staramy się osiągnąć w UE i na świecie dzięki naszemu niedawno uruchomionemu planowi działania – UE Action Plan, przeciwdziałającemu oporności na antybiotyki.
Komisarz wspomina, że najnowsze sprawozdanie z pracy organizacji jasno potwierdza związek między zużyciem antybiotyków a opornością na antybiotyki zarówno ludzi, jak i zwierząt produkujących żywność.
Zróżnicowany obraz
Eksperci podkreślają, że w całej UE wciąż istnieją znaczne różnice w stosowaniu antybiotyków u zwierząt i ludzi. Zmniejszenie niepotrzebnego zużycia tych substancji będzie miało wpływ na występowanie oporności.
Ogólnie stosowanie antybiotyków jest większe u zwierząt produkujących żywność niż u ludzi, ale sytuacja jest zróżnicowana się w zależności od kraju i klasy antybiotyków. W szczególności grupa antybiotyków polimyksyn (w tym kolistyna) jest szeroko stosowana w sektorze weterynaryjnym.
Ta sama substancja jest także coraz częściej używana w szpitalach w leczeniu infekcji opornych na wiele leków. Inne antybiotyki są częściej stosowane u ludzi niż u zwierząt. Należą do nich cefalosporyny trzeciej i czwartej generacji oraz chinolony, antybiotyki, które są uważane za kluczowe z punktu widzenia zdrowia ludzkiego.
Jest związek między zużyciem, a opornością
Eksperci zauważają, że oporność na chinolony, stosowane w leczeniu salmonellozy i kampylobakteriozy u ludzi, jest związana ze stosowaniem tych antybiotyków w leczeniu zwierząt.
Stosowanie cefalosporyn trzeciej i czwartej generacji do leczenia zakażeń wywołanych przez E. coli i inne bakterie u ludzi związane jest z opornością na te antybiotyki w bakteriach E. coli stwierdzonych u ludzi.
Razem można więcej
Raport jest wynikiem ścisłej współpracy między trzema agencjami UE, opierając się na ich specjalistycznej wiedzy i danych pochodzących z monitorowania oporności na antybiotyki i zużycia antybiotyków u zwierząt i ludzi.
Wnioski są zgodne z tymi znajdującymi się w pierwszym raporcie, opublikowanym przez trzy agencje w 2015 r. Jednak tym razem dostępność lepszej jakości danych pozwoliła na bardziej wyszukaną, pełniejszą analizę.
Eksperci zalecają dalsze badania, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób antybiotyki i oporność działają na siebie nawzajem tak, by zminimalizować ryzyko.
Nie wystarczy bowiem zdawać sobie sprawy z tego, ze antybiotykoodporność istnieje gdzieś na świecie. Trzeba zrozumieć, co się z tym wiąże. A jest to nic innego jak brak lekarstwa. Trudno sobie to wyobrazić, a jednak istnieje taka możliwość; jeśli bakterie uodpornią się na antybiotyki, to czym je zwalczymy?
Raport, będący podsumowaniem dotychczasowych badań i monitoringu jest dostępny tutaj (tylko w wersji anglojęzycznej).
Raport, będący podsumowaniem dotychczasowych badań i monitoringu jest dostępny tutaj (tylko w wersji anglojęzycznej).
al na podst. the cattlesite