Rolnictwo jest strategicznym sektorem polskiej gospodarki. Szczególnie teraz, w tak niestabilnych geopolitycznie czasach powinniśmy skupić się na pracy na rzecz zabezpieczenia i utrzymania bezpieczeństwa żywnościowego naszego państwa. Obecnie, w związku z zawirowaniami na globalnych rynkach, wzrostem cen środków do produkcji, a także obciążeń administracyjnych, rolnicy związani z chowem i hodowlą zwierząt znaleźli się w wyjątkowo trudnej sytuacji – napisał poseł Zbigniew Chmielowiec w skierowanej do MRiRW interpelacji „w sprawie sprzeciwu wobec ograniczenia chowu i hodowli zwierząt”.
Nie będzie żadnych zakazów!
Odpowiedź resortu rolnictwa była jednoznaczna:
Obecnie w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie są prowadzone prace legislacyjne, których celem byłoby wprowadzanie zakazu chowu i hodowli zwierząt gospodarskich. Nie są prowadzone również dyskusje nad propozycjami prawnymi, które, w ramach np. płatności bezpośrednich, wymuszałyby na rolnikach ograniczenie produkcji w jakimkolwiek sektorze – zadeklarował minister rolnictwa Czesław Siekierski.
Wsparcie dla sektora hodowli zwierząt
Co więcej rząd zamierza nadal wspierać produkcję zwierzęcą, gdyż kwestie związane z hodowlą zwierząt i wsparciem postępu biologicznego, są traktowane jako nierozerwalny element rolnictwa w Polsce, niezbędny dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.
W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR) wdrażany jest szereg instrumentów wsparcia służących rozwojowi produkcji zwierzęcej, który obejmuje m. in.:
- płatności związane z produkcją do zwierząt (ok. 350,6 mln EUR/rok – średnia z lat 2024-2026),
- ekoschemat Dobrostan zwierząt (ok. 250 mln EUR/rok - średnia z lat 2024- 2026),
- interwencję Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie (ok. 22 mln EUR/rok - średnia z lat 2024-2026).
Produkcja zwierzęca jest także wspierana pośrednio m.in. poprzez wsparcie do ekstensywnego użytkowania trwałych użytków zielonych (w ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, praktyka Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych (TUZ) z obsadą zwierząt) oraz poprzez interwencję Rolnictwo ekologiczne (premia za zrównoważoną produkcję roślinno - zwierzęcą, pakiet Trwałe użytki zielone i pakiet Uprawy paszowe na gruntach ornych).
Wsparcie związane z produkcją realizowane jest we wszystkich dopuszczonych przepisami Unii Europejskiej sektorach, czyli:
- wołowiny i cielęciny (płatność do bydła),
- mleka i przetworów mlecznych (płatność do krów),
- mięsa baraniego i mięsa koziego (płatność do owiec i płatność do kóz).
Płatności te mają charakter powszechny – są skierowane do wszystkich hodowców bydła, owiec i kóz w całym kraju i do wszystkich ras.
W ramach PS WPR, przewidziano także interwencje, które mają wpływ na wsparcie chowu i hodowli zwierząt w Polsce, czyli:
- inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność,
- inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF,
- inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu,
- inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń, a także
- inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE) i poprawy efektywności energetycznej.
Dodatkowe środki na dobrostan
Dodatkowo w 2024 r. wprowadzono nową płatność dobrostanową dla rolników utrzymujących zwierzęta zgodnie z wymogami krajowych systemów jakości, czyli bydło rzeźne (krowy mamki i opasy) zgodnie z wymogami systemu QMP oraz świnie i drób rzeźny (kurczęta brojlery i indyki) zgodnie z wymogami systemu QAFP, z tytułu obowiązujących w tych systemach ograniczeń w zakresie stosowania antybiotyków.
W ramach kampanii 2024 r. rolnicy mogą składać wnioski o przyznanie płatności dobrostanowej za realizację praktyk polegających na utrzymywaniu zwierząt zgodnie z systemem QAFP lub systemem QMP.
Pomoc na odbudowę stada świń
Ponadto, w ramach PS WPR 2023-2027 zaprojektowano preferencyjne wsparcie skierowane wprost do producentów świń, którego celem jest odbudowa pogłowia tych zwierząt w Polsce. Wsparcie będzie mieć formę kredytu preferencyjnego z przeznaczeniem na budowę, rozbudowę i modernizację chlewni, w tym instalację elektryczną i wodno-kanalizacyjną (roboty budowlane i zakup materiałów budowlanych). Ta propozycja wparcia producentów świń, została zawarta w zmianie PS WPR 2023-2027, który został przedstawiony do zatwierdzania przez Komisję Europejską.
Wsparcie krajowe
Ze środków krajowych finansowany jest także postęp biologiczny w produkcji zwierzęcej oraz kredyty preferencyjne.
W ramach wsparcia o charakterze pomocy de minimis w rolnictwie producenci mogą otrzymać:
- pomoc dla producentów świń na refundację wydatków poniesionych na działania związane z bioasekuracją,
- pomoc finansową do zakupu buhaja mięsnego przeznaczonego do rozrodu naturalnego,
- preferencyjny kredyt bankowy na ponowne uruchomienie produkcji świń po zaprzestaniu produkcji w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (ASF).