Pilotaż został uruchomiony w grudniu 2021 r. i był realizowany przez Naukową i Akademicką Sieć Komputerową – Państwowy Instytut Badawczy przy merytorycznym wsparciu Centrum GovTech Polska w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz pod nadzorem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Jakie cele programu?
Celem pilotażu było dokonanie praktycznego sprawdzenia możliwości zbudowania jednego systemu IT monitorującego proces produkcji żywności w Polsce. Końcowym rezultatem jego realizacji była możliwość wygenerowania „paszportów” dla:
- wołowiny,
- wieprzowiny,
- ziemniaka
oraz udostępnienie uczestnikom rynku informacji potwierdzających autentyczność, jakość i bezpieczeństwo żywności.
Jakie problemy wskazywali uczestnicy rynku?
Projekt powstał z inicjatywy uczestników łańcucha dostaw, w tym zrzeszonych w sześciu organizacjach branżowych reprezentujących rynki: wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka, którzy wskazywali, że w obecnym otoczeniu rynkowym występuje szereg problemów, które ograniczają rozwój sektora rolno-spożywczego. Należą do nich m.in.:
- brak przejrzystości łańcucha dostaw,
- spadające zaufanie do produktu,
- przypadki zanieczyszczeń,
- fałszowania lub skażenia żywności,
- dużą liczbę pośredników,
- rosnące zapotrzebowanie na szybko i łatwo dostępne informacje o produkcie spożywczym.
Do projektu zostały włączone także podmioty będące bezpośrednimi uczestnikami łańcucha dostaw żywności: począwszy od producentów rolnych, zakłady przetwórcze (rzeźnie, zakłady rozbioru, ubojowe, porcjowania, pakowania) po firmy transportowe i magazynujące.
Korzyści z paszportyzacji polskiej żywności
Zdaniem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa korzyści z „paszportyzacji” to przede wszystkim: zwiększenie wiarygodności polskiej żywności, zarówno na rynku polskim, jak i za granicą, poprzez dostarczenie transparentnych i niepodważalnych informacji o kluczowych etapach produkcji w łańcuchu żywnościowym.
Wartością dodaną może być także wzmocnienie pozycji konkurencyjnej i wizerunku rodzimych produktów rolno-spożywczych. W konsekwencji powinno się to przełożyć na zwiększenie eksportu polskich produktów żywnościowych, w tym także uzyskanie wyższych cen. „Paszportyzacja” może także ograniczyć przypadki fałszowania i marnotrawienia żywności, co w dzisiejszych czasach jest niezwykle istotną kwestią w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.
Wnioski z pilotażu paszportyzacji
- Podsumowując, pilotażowy projekt Paszportyzacji polskiej żywności i jego efekty potwierdzają, że przedsięwzięcie (projekt) polegające na budowie i wdrożeniu docelowego systemu IT jako jednego wspólnego systemu IT dla wielu rynków i produktów jest wykonalne, celowe i opłacalne – napisał w komunikacie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.
Zdaniem KOWR istnieje możliwość wygenerowania pełnego zakresu „paszportu” dla mięsa wołowego, wieprzowego oraz ziemniaków. Tym samym zyskano pewność, że udostępnienie uczestnikom rynku informacji potwierdzających autentyczność, jakość i bezpieczeństwo żywności jest wykonalne.
Wygenerowany „paszport” dla produktów żywnościowych objętych pilotażem stanowi połączenie danych z procesu produkcji, praktyk stosowanych przez producentów rolnych oraz danych będących w gestii administracji publicznej sprawującej nadzór nad bezpieczeństwem i jakością żywności.
