– Ceny trzody chlewnej w kraju są obecnie o kilkanaście procent niższe niż przed rokiem. W okresie od 8 do 14 stycznia bieżącego roku były one niższe aż o 13,5% niż w roku 2017. Spadek cen rozpoczął się w połowie minionego roku. Tendencja spadkowa nadal się utrzymuje – napisał poseł Paszyk, który jednocześnie pyta resort rolnictwa, jakie działania podejmuje w celu ustabilizowania cen trzody chlewnej oraz na jaką formę pomocy będą mogli liczyć rolnicy. Zwłaszcza, że w opinii ekspertów i analityków sytuacja na rynku trzody chlewnej może ulec dalszemu pogorszeniu w pierwszej połowie 2018 roku, nie tylko ze względu na spadek cen skupu, ale także wzrost cen pasz.
Zdaniem rządu aktualna sytuacja rynkowa jest skomplikowana i oprócz czynników sezonowych, ma na nią wpływ:
- zwiększona podaż wieprzowiny na rynku unijnym;
- mniejszy eksport wieprzowiny z Unii Europejskiej.
W 2017 r. poza obszar UE wywieziono ok. 3,8 mln ton wieprzowiny, czyli o 8,1% mniej niż w 2016 r. Głównym odbiorcą wieprzowiny z Unii Europejskiej są Chiny. A wolumen sprzedaży do tego kraju zmniejszył się w 2017 r. o 26%.
To z kolei odbiło się na sytuacji cenowej u większości państw członkowskich UE, w tym u czołowych producentów, takich jak Niemcy, Francja i Hiszpania.
Sytuacje komplikuje również obserwowany wzrost pogłowia świń w Polsce i w Europie. Wg wstępnych danych EUROSTAT, w grudniu 2017 r. pogłowie świń w UE wzrosło o ponad 2%. Pogłowie świń w Polsce wyniosło 11,9 mln sztuk, a więc o ponad 7% więcej niż przed rokiem. Wzrost w Hiszpanii wyniósł 3,4%, w Niemczech 0,8%, we Francji 2,3%.
Co może rząd?
Niestety z tą sytuacją niewiele da się zrobić. Od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej o ewentualnej pomocy państwa dla rolników w przypadku spadku cen decyduje Komisja Europejska, która ocenia zgodność takiej pomocy z rynkiem wewnętrznym. Polska informowała Brukselę o złej sytuacji na rynku trzody chlewnej na posiedzeniu Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa pod koniec stycznia 2018 r. Jednocześnie postulowaliśmy podjęcie przez Komisję Europejską działań mających na celu jej poprawę. Podobny wniosek został złożony na ręce Komisarza ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 15 lutego 2018r. Niestety, bez skutku.
Zmowa cenowa?
W związku z pojawiającymi się sygnałami dotyczącymi podejrzenia zmowy cenowej na rynku wieprzowiny, minister Krzysztof Jurgiel wystąpił jeszcze w styczniu 2018 r. do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zbadanie tej kwestii. Ale zdaniem UOKiK nie dzieje się nic złego, a „struktura rynku wieprzowiny, jak też okoliczności faktyczne powodują, że brak jest przesłanek mogących wskazywać na ewentualność zawarcia zmowy cenowej”.
Pomoc tylko dla ofiar ASF
Dlatego obecnie jedyną formą pomocy dla producentów wieprzowiny jest notyfikowany w Brukseli i realizowany od 10 lutego program pomocy finansowej dla producentów trzody chlewnej z tytułu utraconych dochodów ze sprzedaży świń na obszarach objętych ograniczeniami w związku z ASF. Producentom świń wypłacana jest pomoc na wyrównanie kwoty dochodu uzyskanej ze sprzedaży świń w 2017 r. Pomoc ta udzielana jest na wniosek producenta świń złożony do biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
wk