StoryEditor

Regularnie kontroluj akumulator

Akumulator musi być w nienagannym stanie, przecież współpracuje z wieloma podzespołami każdej samojezdnej maszyny. Podpowiadamy jak dbać i postępować z bateriami w maszynach rolniczych, aby służyły one przez długie lata. 
02.12.2019., 15:12h
Konserwacja akumulatora nie jest trudna, niestety zajmuje dużo czasu – mówi Jacek Góra, który jest specjalistą w firmie Sznajder Batterien. O sposobach postępowania z akumulatorami w czasie zimy rozmawiałem z nim zanim temperatury zaczęły spadać poniżej 0 stopni. Kondycję akumulatorów w Waszych maszynach zapewne zweryfikowały już pierwsze przymrozki, które wystąpiły w tym roku na początku października. Kto z Was musiał wymienić baterie na pewno już to zrobił. Dlatego podpowiadamy jak dbać o nowy i kilkuletni akumulator, aby posłużył on jeszcze przez długie lata.

Akumulator nie lubi zimy
Każde urządzenie działa bezawaryjnie jeśli jest używane systematycznie - tak samo jest z akumulatorem. Nie ma nic gorszego dla baterii jak jej długotrwałe nieużywanie. Stopniowe rozładowywanie akumulatora i to nie ważne czy zupełnie nowego, czy kilkuletniego jest zjawiskiem naturalnym. - Proces ten w znacznym stopniu przyspiesza nawet minimalny pobór prądu różnych odbiorników np. zabezpieczenia antykradzieżowe – mówi Góra. Dlatego taki akumulator wymaga szczególnej troski w czasie zimy.
W każdym nieużywanym regularnie akumulatorze po ok. 1 miesiącu następuje tzw. zjawisko zasiarczenia. Przyczyną tego jest siarczan ołowiu, który niszczy płyty ujemne akumulatora. W skrajnych przypadkach dochodzi do dziurawienia płyty ujemnej, materiał z płyt opada na dno akumulatora. Taka bateria traci swoja pojemność i zdolność rozruchową, nie można jej już uratować. Jeśli stopień zasiarczenia nie jest zaawansowany można „reanimować” taki akumulator ładując go prądem o bardzo niskim napięciu nawet przez 72 h. Wtedy siarczan ołowiu wchłania się do środka płyt. 

Regularna kontrola
Przynajmniej jeden raz miesiącu należy sprawdzić stopień naładowania akumulatora. Najlepiej wykorzystać w tym celu aerometr, czyli urządzenie do pomiaru gęstości elektrolitu. - Wartość 1,28 g/cm3 to wskaźnik poprawnego naładowania w temperaturze +20 st. C – przypomina specjalista Sznajder Batterien. Jeśli gęstość elektrolitu spadnie poniżej 1,26 g/cm3 trzeba jak najszybciej doładować akumulator. Jeśli na zewnątrz panuje niska temperatura np. poniżej -10 st. C gęstość elektrolitu w poprawnie naładowanej baterii może obniżyć się do 1,26 g/cm3. 
Drugi sposób pomiaru sprawności i stopnia naładowania akumulatora to pomiar miernikiem elektrycznym na biegunie oznaczonym + i -. Ważne, aby ten pomiar dokonać zawsze przed uruchomieniem silnika np. rano. Jeśli napięcie na akumulatorze jest niższe niż 12,5 V trzeba go doładować.

Jaki prąd ładowania?
Przyjmuje się, że napięcie prądu ładowania powinno wynosić ok. 1/10 pojemności akumulatora. Jeśli bateria ma 140 Ah prąd podawany przez prostownik nie powinien być wyższy niż 14 V. – Ładowanie prądem o napięciu 1/20 pojemności akumulatora zawsze jest bezpieczniejsze – mówi Góra. Specjalista mówi, ze zawsze lepiej wydłużyć czas ładowania np. do 18 -24 godzin ale robić to powoli.
- Niedozwolone jest ładowanie pustego akumulatora prądem o wysokim napięciu w krótkim czasie – przypomina Góra. Prowadzi to do trwałego uszkodzenia płyt dodatnich. Połączenie rozładowanego akumulatora przewodami rozruchowymi z baterią o znacznie większej pojemności lub regularne używanie prostownika z tzw. rozruchem to świadome niszczenie akumulatora. 
W czasie ładowania zawsze trzeba odkręcić korki akumulatora. Jeśli ładuje się baterię prądem o wysokim napięciu, co nie jest korzystne dla baterii dochodzi do grzania elektrolitu, czyli tzw. gazowania. - Elektrolit to nic innego jak mieszanina kwasu siarkowego i wody – przypomina Góra. Woda wtedy odparowuje, wzrasta stężenie elektrolitu i kwas wchodzi w płyty akumulatora. Gdy woda nadmiernie odparuje trzeba dolać wodę destylowaną do poziomu 1,2 – 1,5 cm powyżej powierzchni płyt.

Kontroluj kolor elektrolitu
- Używając aerometru warto zwrócić uwagę na kolor elektrolitu – podpowiada Góra. Lekkie przebarwienie elektrolitu jest naturalne, jednak kolor ciemno szary świadczy o zasiarczeniu akumulatora. Z drugiej strony rudy kolor elektrolitu jest informacją o ładowaniu akumulatora prądem o zbyt wysokim napięciu np. uszkodzony regulator napięcia w alternatorze. Płyty dodatnie mają kolor wpadający w brąz, jeśli prąd ładowania ma zbyt wysokie napięcie masa spływa z płyt dodatnich. 
Dlatego kontrola alternatora i pomiar napięcia prądu ładowania to także regularny obowiązek . Napięcie prądu podawanego do akumulatora bez względu na to czy są włączone/wyłączone odbiorniki np. światła zawsze powinno wynosić 14 – 14,4 V. Jeśli w maszynie są dwa akumulatory pomiar trzeba dokonywać na obu akumulatorach. Zwłaszcza w samochodach ciężarowych kierowcy podłączają odbiorniki np. lodówka, radio do jednego akumulatora. Dlatego jeden zawsze jest bardziej rozładowany.
Także w ciągnikach zwłaszcza tych starszych ma to znaczenie. Gdy akumulatory umieszczone są przy tylnych nadkolach przewody dochodzące do nich mają różną długość. Większa długość przewodu oznacza większy opór, co skutkuje ładowaniem prądem o niższym napięciu. Dlatego w takich przypadkach zaleca się chociaż raz w roku zamianę akumulatorów z lewej na prawą stronę i odwrotnie.
-Ważna rada: jeśli w maszynie pracują dwa akumulatory trzeba je zawsze wymieniać parami – przestrzega Góra. Jeśli wymienimy tylko jeden najczęściej dochodzi do sytuacji, że nowy regularnie jest niedoładowany co skutkuje jego szybszym zużyciem.
Każdy dobrze konserwowany i obsługiwany akumulator powinien wytrzymać minimum 6 lat. W starszych bateriach ten okres często wynosił nawet 10 lat.
Dawid Konieczka
Autor Artykułu:Dawid Konieczka

redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie techniki rolniczej.

Pozostałe artykuły tego autora
Masz pytanie lub temat?Napisz do autora
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ
19. grudzień 2024 18:07