Podniesienie plonowania tej rośliny byłoby możliwe, gdyby stosunek plonu ziarna do pozostałej części rośliny był korzystniejszy na rzecz ziarna. Trudno jest to uzyskać, ponieważ roślina ta tworzy długie źdźbła.
Naukowcy z niemieckiego Instytutu Juliusa Kühna w ramach projektu badawczego sprawdzają potencjał naturalnie występującego genu Ddw1 odpowiedzialnego za wytworzenie krótkiej słomy u żyta. Gen ten jest odpowiedzialny jest za poziom fitohormonów – giberelin i dziedziczony jest jako dominujący.
W latach 2015 i 2016 naukowcy badali w warunkach polowych mieszańce półkarłowe żyta. Doświadczenia prowadzono w 11 różnych miejscach w Niemczech oraz w Polsce. Wyprowadzone linie były o 36 cm krótsze od roślin kontrolnych. Krótsze źdźbła to bardziej stabilne rośliny o elastycznych łodygach, które można produkować bez regulatorów wzrostu. Plonowanie nowych półkarłowych roślin było większe o 16% od tradycyjnych.
Kolejnym etapem badań jest opracowanie metod diagnostycznych występowania genu Ddw1 w materiale hodowlanym, co pozwoli na szybszą selekcję rodów i przyspieszy hodowlę odmian żyta odpornych na wyleganie. Partnerami projektu są firmy hodowlano-nasienne HYBRO Saatzucht z Niemiec i Nordic Seed z Danii.
