W naszym ostatnim artykule Zabiegi środkami ochrony roślin – przypomnienie najważniejszych obowiązków rolnika! przypominaliśmy ogólne zasady stosowania ś.o.r.
Uwaga na podrabiane środki!
Dopuszczenie ś.o.r. do obrotu odbywa się zgodnie z rygorystycznymi normami prawnymi, które mają na celu zapewnienie, że produkty te są skuteczne i nie szkodliwe dla środowiska. Niestety, rynek ten nie jest wolny od zagrożeń, w tym od podrabianych środków, które mogą mieć katastrofalne skutki dla zdrowia roślin i ludzi. Największe straty spowodowane użyciem niepewnych środków ochrony roślin zazwyczaj ponosi rolnik. Produkt taki może nie tylko zniszczyć uprawę i skazić glebę ale także bezpośrednio zagrozić zdrowiu i życiu rolnika. Konsekwencje finansowe również mogą być dotkliwe. Przekroczenie poziomu norm pozostałości ś.o.r stanowi naruszenie zasad wzajemnej zgodności, co w konsekwencji może oznaczać utratę dopłat bezpośrednich.
Czy środki można reklamować?
Środki ochrony roślin podlegają reklamacji. Przy reklamacji użytkownik musi posiadać dowód zakupu wadliwego środka oraz udokumentować (np. poprzez wpis w ewidencji zabiegów) prawidłowość jego użycia (między innymi dawka środka i wody do przygotowania cieczy roboczej, powód zastosowania środka) Przydatne są także informacje dotyczące pogody w jakiej środek został zastosowany oraz zachowanie oryginalnego opakowania z etykietą. Temat ewentualnych odszkodowań poruszaliśmy w artykule Przeterminowane środki ochrony roślin – co z prawem do odszkodowania?
Przechowywanie środków ochrony roślin
Przechowywanie środków ochrony roślin to kolejny istotny aspekt, który wymaga szczególnej uwagi. Ś.o.r. powinny być przechowywane w suchym, chłodnym i dobrze wentylowanym miejscu, z dala od źródeł ciepła oraz wody. Należy unikać bezpośredniego światła słonecznego, które może wpływać na skuteczność substancji chemicznych. Rolnicy powinni także regularnie sprawdzać daty ważności ś.o.r. oraz usuwać te, które straciły swoją efektywność. Każde opakowanie musi być odpowiednio oznakowane i przechowywane:
- W oryginalnych opakowaniach.
- W miejscach umożliwiających ich zamknięcie przed dostępem osób trzecich oraz dzieci i zwierząt.
- W sposób uniemożliwiający kontakt z żywnością, napojami i paszą,
- W sposób chroniący skażenie wód oraz gruntu i systemów kanalizacyjnych,
- W odległości co najmniej 20 m od studni oraz zbiorników i cieków wodnych, o ile nie są przechowywyane na utwardzonej powierzchni, nieprzepuszczającej cieczy
Napełnianie i mycie opryskiwacza
Prawidłowe napełnianie i mycie opryskiwacza to kluczowe elementy, które mają wpływ na skuteczność zabiegów oraz ochronę środowiska. Rolnicy powinni unikać napełniania opryskiwaczy w pobliżu zbiorników wodnych, aby zapobiec ich zanieczyszczeniu. Należy również pamiętać o odpowiednim myciu opryskiwacza po każdym użyciu, aby zminimalizować ryzyko pozostałości chemikaliów w sprzęcie. Mycie powinno odbywać się w wyznaczonym miejscu, gdzie nie ma ryzyka przedostania się środków do gleby czy wód gruntowych. Opryskiwacze powinny być czyszczone zgodnie z zaleceniami producenta, a wszystkie pozostałości ś.o.r. powinny być odpowiednio utylizowane. Czynności te należy przeprowadzić w bezpiecznej odległości od studni, ujęć wody oraz zbiorników i cieków wodnych:
- Nie mniejszej niż 20 m w przypadku sporządzenia cieczy użytkowej,
- Nie mniejszej niż 30 m w przypadku czyszczenia sprzętu, chyba, że jest czyszczony w myjniach urządzeń ochrony roślin spełniających warunki techniczne.
Pozostałości i opakowania – co z nimi?
Pozostałości środków ochrony roślin, które nie zostały wykorzystane, muszą być przechowywane i utylizowane zgodnie z przepisami prawa. Rolnicy powinni zdawać sobie sprawę, że nielegalne wyrzucanie pozostałości może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych oraz ekologicznych. Wszelkie opakowania po ś.o.r. również wymagają odpowiedniego traktowania. Resztki cieczy użytkowej powinny być zagospodarowane w sposób nie zagrażający skażeniu wód powierzchniowych i gruntowych. Opakowania po ś.o.r. należy wypłukać trzykrotnie lub przy użyciu płuczek, a następnie postąpić zgodnie z zaleceniami na etykiecie. Jeżeli opakowania podlegają zwrotowi, należy oddać je sprzedawcy w specjalnym otrzymanym od sprzedawcy big bagu/worku.
Zarządzanie środkami ochrony roślin to nie tylko kwestia efektywności produkcji, ale przede wszystkim odpowiedzialności za zdrowie ludzi i środowisko. Przestrzeganie zasad dotyczących dopuszczenia, napełniania, mycia, przechowywania oraz utylizacji ś.o.r. jest kluczowe dla zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Rolnicy powinni być świadomi swoich obowiązków oraz konsekwencji wynikających z ich niewłaściwego przestrzegania. Pomocne w tym jest również aktywne i systematyczne uczestnictwo w szkoleniach chemizacyjnych. Tylko w ten sposób można zapewnić bezpieczeństwo zarówno dla siebie, jak i dla konsumentów produktów rolnych.
Agata Stachowiak Księgowa Rolnika
Fot: Bartłomiej Czekała
