W celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego oraz godziwych dochodów z produkcji dla rolników konieczne jest zwalczanie szkodników, które niszczą uprawy. Należy jednak pamiętać jak to robić, aby maksymalnie zminimalizować ryzyko zagrożenia dla ludzi i środowiska.
„Zintegrowana ochrona przez szkodnikami” (IPM – integrated pest management), to podejście zakładające wykorzystanie w miarę możliwości naturalnych metod. Przez Komisję Europejską został opublikowany zestaw dobrych praktyk, czyli baza danych zawierająca przegląd obecnie dostępnych metod IPM, wraz z badaniem oceniającym ich skuteczność oraz perspektywy dalszego ich stosowania.
1300 praktyk w ramach integrowanej ochrony roślin
Baza danych zawiera około 1300 przykładów technik, technologii oraz praktyk w ramach ośmiu zasad integrowanej ochrony roślin, które zostały ustanowione na szczeblu unijnym, a także międzynarodowym. Jest to m.in.:
- stosowanie płodozmianu,
- zrównoważonego nawożenia,
- monitorowanie organizmów szkodliwych,
- ukierunkowanie i ograniczone stosowanie pestycydów,
- a także preferencje co do niechemicznych metod zwalczania szkodników.
Wytyczne dla poszczególnych upraw
W basie znajdziemy 273 wytyczne dla poszczególnych upraw. Zostały one opracowane przez krajowe władze państw członkowskich w celu wdrożenia wymogów integrowanej ochrony roślin na mocy dyrektywy w prawie zrównoważonego stosowania pestycydów (SUD).
Zobacz także: 10 zasad bezpiecznego stosowania i magazynowania środków ochrony roślin oraz nawozów
Zobacz także: 10 zasad bezpiecznego stosowania i magazynowania środków ochrony roślin oraz nawozów
Przegląd praktyk został ustalony po dwóch latach pracy, co pokazuje, że istnieje spora różnorodność opcji przyjmowania i wdrażania IPM w krajach Unii Europejskiej. Każdy z przykładów został przedstawiony w językach narodowych z krótkim wprowadzeniu w języku angielskim. Taki zestaw narzędzi ma zainspirować rolników oraz doradców rolniczych do opracowania, a także wdrożenia metod IPM po dostosowaniu ich do lokalnych i regionalnych warunków rolniczych i rolno-klimatycznych.
Baza danych dostępna tu: https://datam.jrc.ec.europa.eu/datam/mashup/IPM/index.html będzie regularnie aktualizowana o dodatkowe przykłady.
Rolnicy próbujący odchodzić od tradycyjnych środków ochrony roślin
- Ograniczenie stosowania pestycydów często działa najlepiej w połączeniu z innymi celami, takimi jak praktyki ochrony gleby, ograniczenie stosowania nawozów i świadczenie usług ekosystemowych, takich jak ochrona owadów zapylających lub odtwarzanie siedlisk przyrodniczych (np. żywopłotów) – przekonuje Komisja Europejska.
Problemy, z jakimi mierzą się rolnicy, są widoczne dla Brukseli. Odchodzenie od tradycyjnych środków ochrony roślin i zmniejszenie uzależnienia od pestycydów. Problemy te są potęgowane przede wszystkim przez niewystarczającą liczbę dostępnych i przystępnych cenowo alternatyw dla praktyk konwencjonalnych.
Zdaniem Brukseli, wdrożenie IPM w dużym stopniu zależy od wsparcia na poziomie krajowym i unijnym za pomocą środków informacyjnych i upowszechniających dla wszystkich istniejących alternatyw i nowych technologii. Baza danych jest próbą promowania i wspierania dobrowolnego stosowania integrowanej ochrony roślin przez producentów rolnych.
Jakie są unijne plany wobec środków ochrony roślin?
Strategia „Od pola do stołu” określa dwa cele w zakresie redukcji pestycydów: ograniczenie o 50% do 2030 r. stosowania:
- pestycydów chemicznych,
- ryzyka związanego z nimi oraz stosowania bardziej niebezpiecznych pestycydów.
Dyrektywa w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów (SUD) dotyczy warunków, które powinny ustanowić państwa członkowskie Unii Europejskiej, tak aby zapewnić zrównoważone stosowanie pestycydów przez rolników i innych profesjonalnych użytkowników. Wlicza się w to również stosowanie integrowanej ochrony roślin przed szkodnikami (IPM).
Zobacz również: Europejski Zielony Ład zachętą, a nie przymusem
Zobacz również: Europejski Zielony Ład zachętą, a nie przymusem
W kontekście tej strategii, a także w celu wzmocnienia realizacji celów dyrektywy zrównoważonego stosowania pestycydów, Komisja Europejska w czerwcu 2022 roku, przyjęła wniosek, który dotyczył rozporządzenia zastępującego SUD. Określone zostały w nim cele Unii Europejskiej w zakresie redukcji pestycydów, a także określone krajowe cele i bardziej szczegółowe wymagania na poziomie użytkowników, w tym również integrowanej ochrony roślin.
wk
fot. envato.elements
