„Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -48 mm. Najniższe wartości KBW poniżej -120 mm w prezentowanym sześciodekadowym okresie wystąpiły na terenie Pojezierza Lubuskiego, w pradolinie Warciańsko-Odrzańskiej oraz w północnej części Obniżenia Milicko-Głogowskiego. Poza tym obszar o tej samej wielkości KBW notowano również na terenie Równiny Kutnowskiej oraz na Wybrzeżu Słowińskim i na Wysoczyźnie Damnickiej. Natomiast najwyższe wartości KBW wystąpiły na południu kraju oraz na Pojezierzu Chełmińsko-Dobrzyńskim wynoszące od -50 do powyżej 50 mm. Na przeważającym obszarze Polski notowano wartości KBW od -70 do -100 mm” – czytamy w raporcie IUNG.
Najbardziej zagrożone suszą zboża jare
W pierwszym okresie raportowania od 21 marca do 20 maja 2019 r. największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach odnotowano w 68 gminach Polski (2,75% gmin kraju), wystąpiła w 4 województwach na powierzchni 0,64% gruntów ornych. Najwięcej gmin zagrożonych suszą, bo aż 51 (62,2%) odnotowano w Województwie Lubuskim. W tym regionie także udział powierzchni zagrożonej suszą w zbożach jarych był najwyższy i wyniósł 17,26%.
Ucierpiały także zboża ozime
Suszę rolniczą IUNG odnotował również w uprawach zbóż ozimych. Wystąpiła ona w 45 gminach Polski (1,82% gmin kraju), w 4 województwach na powierzchni 0,3% gruntów ornych. Także w tym zakresie największe straty są w Lubuskiem, gdzie 38 (46,34%) gmin jest zagrożonych suszą. Udział powierzchni zagrożonej suszą w zbożach ozimych był najwyższy i wyniósł 9,17%.
Będzie mniej krajowych truskawek
Według IUNG susza rolnicza wystąpiła także w uprawach truskawek. Odnotowano ją w tych uprawach w 24 gminach Polski (0,97% gmin kraju), wystąpiła w 3 województwach na powierzchni 0,13% gruntów ornych. Tutaj znów najgorzej jest w woj. lubuskim, gdzie straty są w 21 gminach, co stanowi 25,61% wszystkich gmin.
Co spowodowało suszę?
Jak informuje IUNG, w marcu notowano na obszarze Polski duże zróżnicowanie pod względem występowania opadów atmosferycznych. Wysokie opady od 60 do 80 mm (140-160% normy) notowano w północnej części Polski. Natomiast niskie od 20 do 30 mm wystąpiły na południu kraju (w okolicach Opola i Krosna nawet niższe od 20 mm), stanowiąc 60-80% normy wieloletniej.Następnie w kwietniu IUNG stwierdza na obszarze Polski bardzo duże zróżnicowanie pod względem występowania opadów atmosferycznych. Szczególnie niskie opady poniżej 10 mm wystąpiły w północnej części kraju, stanowiły one na tych terenach od poniżej 10 do 40% normy wieloletniej. Im dalej w kierunku południowym tym opady były wyższe, wynoszące nawet ponad 100 mm i na tych obszarach stanowiły 100-140% normy.
Z kolei w maju wg autorów raportu opady atmosferyczne również były bardzo zróżnicowane. W pierwszej dekadzie stwierdzono największe opady w południowo-wschodnich krańcach kraju od 20 do ponad 50 mm. Natomiast najniższe opady poniżej 5 mm notowano we wschodniej części Polski. Na pozostałym obszarze kraju notowano małe opady od 5 do 20 mm. Natomiast w drugiej dekadzie opady były już zdecydowanie większe, zwłaszcza we wschodniej części Polski wynoszące od 35 do ponad 50 mm. Niskie opady odnotowano na Nizinie Południowowielkopolskiej wynoszące od 5 mm do 25 mm.
Tu należy zaznaczyć, że większość gwałtownych zjawisk atmosferycznych w maju wydarzyła się w ostatnich kilku dniach, a zatem będą one uwzględnione dopiero w kolejnym raporcie. przypomnijmy, że aktualnie w województwach: śląskim, małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim występują alerty powodziowe. Lokalnie w ciągu doby spadło tam od 100 do 140 litrów wody na 1 metr kwadratowy.
„Stwierdzamy, że niedobory wody dla roślin uprawnych wynoszące od -70 do -100 mm, wystąpiły na dużym obszarze kraju. Według obecnych warunków pogodowych straty plonów z powodu deficytu wody powodujące obniżenie plonów przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych wystąpiły w uprawach zbóż jarych i ozimych oraz truskawek. Natomiast na południu kraju zasoby wodne są duże, na polach uprawnych występuje nadmiar wody, co może skutkować również znacznym obniżeniem plonów roślin uprawnych” - czytamy w raporcie IUNG.
oprac. bcz na podstawie raportu IUNG w Puławach
Grafiki: IUNG w Puławach
