UE uprości przepisy dot. materiału siewnego dla ochrony bioróżnorodności
Zmiany w przepisach dotyczących obrotu materiałem siewnym, które Parlament Europejski proponuje, są odpowiedzią na potrzebę wsparcia różnorodności biologicznej oraz ochrony lokalnych odmian roślin. W środę 24 kwietnia br. ustawodawcy wyrazili swoje poparcie dla nowych regulacji, które mają na celu ułatwienie wymiany nasion między rolnikami, a także ochronę ich przed zbyt dużą ilością formalności.
Projekt, przedstawiony przez włoskiego posła do Parlamentu Europejskiego z Europejskiej Partii Ludowej (PPE) Herberta Dorfmanna, uzyskał szerokie poparcie, zdobywając 431 głosów za, przy 104 głosach przeciw (82 wstrzymujących się). Jego propozycja wprowadza mniej restrykcyjne zasady dotyczące dostępu, sprzedaży i transferu odmian chronionych w „małych ilościach” – do 500 gramów w przypadku warzyw i do 1 000 kilogramów w przypadku sadzeniaków.
Podczas debaty, która odbyła się wieczorem 23 kwietnia br., Dorfmann podkreślił, że ochrona materiału genetycznego oraz starych i lokalnych odmian roślin jest nie tylko ważna dla różnorodności biologicznej w UE, ale także chroni kulturę różnorodności regionów. Zaznaczył, że osoby i organizacje zaangażowane w ochronę różnorodności odmian powinny być wspierane, a nie obciążane nadmiernymi regulacjami.
Parlament UE zawęża zakres ochrony nasion. Jakie były reakcje organizacji?
Jednakże Parlament przyjął częściowo odbiegającą od zatwierdzonej wcześniej wersji tekstu poprawkę zaproponowaną przez Dorfmanna. Ogranicza ona zakres odstępstwa tylko do formalnie utworzonych organizacji zajmujących się ochroną przyrody, wykluczając inne grupy. Grupa ekologiczna ARCHE NOAH wyraziła rozczarowanie tą zmianą, twierdząc, że ogranicza ona działania na rzecz ochrony przyrody w Europie.
- Wiele podmiotów w Europie przyczynia się do ratowania różnorodności odmian, w tym lokalni producenci nasion, rolnicy indywidualni, ale także inicjatywy publiczne, takie jak biblioteki nasion – powiedziała Magdalena Prieler, specjalistka ds. polityki nasion w ARCHE NOAH.
Parlament zdecydował się również na zwolnienie z wymogów wymian rolników osób o ograniczonej możliwości poruszania się i uwzględnił możliwość wynagradzania plantatorów, co jest zmianą w stosunku do pierwotnego wniosku Komisji, który zakładał wyłącznie wymianę nasion w naturze.
Europejskie lobby branży nasiennej Euroseeds wyraziło silne zastrzeżenia do wyniku głosowania, argumentując, że proponowane odstępstwa mogą skutkować powstaniem "równoległego, niekontrolowanego rynku". Organizacja ta, wraz z grupą rolniczą COPA COGECA oraz stowarzyszeniami handlu żywnością Europatat, Coceral i European Beet Growers oraz Maiz’Europe, ostrzegła, że takie zwolnienia mogą osłabić jakość i kontrolę materiału siewnego roślin, co jest kluczowe dla uczciwego rynku.
Co dalej?
Negocjacje międzyinstytucjonalne mają rozpocząć się jesienią 2024 roku, a państwa członkowskie Unii Europejskiej będą kontynuować dyskusje na poziomie technicznym. Decyzja o maksymalnej ilości materiału siewnego roślin, którą rolnicy będą mogli handlować bez podlegania przepisom, zostanie podjęta przez Komisję na późniejszym etapie.
Mkh na podst. Euractiv
