10 lat unijnej polityki promocyjnej
Przyjęty plan na 2025 rok wpisuje się unijną politykę promocyjną realizowaną pod hasłem „Enjoy, it‘s from Europe”. Od 2015 roku w ramach tej inicjatywy współfinansowano ponad 600 kampanii promujących jakość unijnych produktów na rynkach wewnętrznych i międzynarodowych. Budżet na 2025 rok został podzielony na dwa główne obszary: promocję w państwach trzecich (63,4 mln euro) oraz na rynku wewnętrznym UE (58,6 mln euro).
Promocja poza UE
Kluczowe rynki docelowe działań promocyjnych to Chiny, Japonia, Korea Południowa, Singapur oraz Ameryka Północna. Regiony te charakteryzują się dużym potencjałem wzrostu dla eksportu unijnych produktów rolno-spożywczych.
Wielka Brytania, mimo brexitu, nadal odgrywa istotną rolę jako jeden z największych odbiorców unijnych produktów, odpowiadając za ponad 20% eksportu rolno-spożywczego UE.
Na co zostaną przeznaczone środki?
Promocja na rynku wewnętrznym UE koncentruje się na działaniach informacyjnych i wspierających systemy jakości oraz zrównoważoną produkcję. Środki zostały podzielone następująco:
- 17,1 mln euro – promocja systemów jakości, takich jak Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP) i Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG).
- 28,8 mln euro – wsparcie ekologicznej produkcji i wysokich standardów dobrostanu zwierząt.
- 12,7 mln euro – kampanie promujące spożycie świeżych owoców i warzyw jako elementu zdrowej diety.
- 10 mln euro – fundusz na działania w sytuacjach kryzysowych, takich jak zakłócenia na rynku lub utrata zaufania konsumentów.
Inicjatywy Komisji Europejskiej
Komisja Europejska będzie również realizowała bezpośrednie działania promocyjne, takie jak: udział w międzynarodowych targach rolno-spożywczych, organizacja misji biznesowych w państwach trzecich, opracowanie podręczników wejścia na rynek dla eksporterów.
Możliwości dla beneficjentów
22 stycznia 2025 roku Europejska Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych (REA) otworzy dwa nabory wniosków:
- Proste programy – realizowane przez organizacje z jednego państwa członkowskiego.
- Programy multi – obejmujące podmioty z co najmniej dwóch państw UE.
- Dzień informacyjny odbędzie się 29–30 stycznia 2025 roku w Brukseli oraz online, a nabory będą otwarte przez trzy miesiące.
Promocja żywności a kryzys rolnictwa
Przeznaczenie 132 mln euro na promocję unijnych produktów rolno-spożywczych w 2025 roku wpisuje się w politykę wspierania eksportu i zrównoważonej produkcji. Jednak w obliczu kryzysu ekonomicznego europejskiego rolnictwa środki te nie wydają się wystarczające dla poprawy sytuacji. Rolnicy potrzebują stabilnych warunków działalności oraz rentowności produkcji, większego wsparcia w klęskach żywiołowych, a także ochrony przed nieuczciwą konkurencją.
Materiały dla eksporterów pomogą rolnikom?
Finansowanie działań takich jak udział w międzynarodowych targach, misje biznesowe czy przygotowanie materiałów dla eksporterów może mieć sens w teorii, lecz realne efekty są trudne do zmierzenia. Pytanie, czy wydatki na promocję w tak odległych regionach są optymalnym sposobem wspierania unijnego rolnictwa, które zmaga się z problemami również na własnym podwórku.
Promocja żywności ekologicznej a Mercosur
Trudno też oprzeć się wrażeniu, że ogłoszenie kolejnego programu finansowania dla sektora rolnego w kilka dni po ogłoszeniu zakończenia negocjacji z Mercosur ma związek z tym wydarzeniem. Otwartym pozostaje pytanie, jak bardzo pomoże to rolnikom, skoro promowana ma być wyłącznie żywność ekologiczna i chroniona oznaczeniem geograficznym, wytwarzana przez niewielki procent rolników.