Pytania posła Gwiazdowskiego
Poseł Kazimierz Gwiazdowski zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z następującymi pytaniami:
- Czy ministerstwo planuje opracowanie strategii dla sektora mleczarskiego wraz z mechanizmami finansowania?
- Czy resort monitoruje rynek mleka i ma skuteczne narzędzia interwencji w sytuacjach kryzysowych?
- Czy sektor mleczarski zostanie włączony do infrastruktury krytycznej, by chronić go przed przerwami w dostawach energii i cyberatakami?
- Czy ministerstwo zamierza uregulować relacje między sieciami handlowymi a dostawcami, aby ograniczyć presję cenową?
- Czy planowane jest wsparcie dla sektora w zakresie rosnących kosztów energii, np. poprzez dotacje na OZE?
- Jakie działania są podejmowane w zakresie współpracy z branżą mleczarską w kwestii systemu kaucyjnego i zrównoważonego rolnictwa?
Czy strategia mleczarska jest potrzebna?
Ministerstwo w odpowiedzi podkreśla, że opracowanie strategii dla sektora powinno wynikać z inicjatywy samych producentów oraz organizacji branżowych. Przykładem takiego podejścia jest strategia dla sektora wołowiny, opracowana we współpracy z Funduszem Promocji Mięsa Wołowego. Podobne prace dotyczące sektora mleczarskiego już się toczą – podczas Międzynarodowego Forum Społeczności Mleczarskiej w Białymstoku omawiano kluczowe wyzwania stojące przed branżą i kierunki jej rozwoju.
Czy monitoring rynku mleka jest skuteczny?
Ministerstwo zapewnia, że dzięki Zintegrowanemu Systemowi Rolniczej Informacji Rynkowej (ZSRIR) prowadzony jest bieżący monitoring rynku mleka. Dane dotyczące cen skupu oraz sprzedaży produktów mlecznych są publikowane co tydzień na portalach https://agridata.ec.europa.eu/extensions/DataPortal/home.html, lub https://agriculture.ec.europa.eu/data-and-analysis/markets/overviews/marketobservatories/milk_en, a także przekazywane do Komisji Europejskiej. Zdaniem resortu, przejrzystość danych pozwala szybciej reagować na zmiany rynkowe i podejmować interwencje, gdy zajdzie taka potrzeba.
Sektor mleczarski jako infrastruktura krytyczna – jakie są plany?
Odpowiadając na potrzebę objęcia sektora mleczarskiego ochroną w ramach infrastruktury krytycznej, co naraża go na poważne ryzyko w przypadku przerw w dostawach energii czy cyberataków, Ministerstwo stwierdza, że prowadzone są prace nad nowelizacją ustawy o zarządzaniu kryzysowym, która uwzględni ochronę kluczowych elementów sektora żywnościowego. Planowane zmiany mają objąć standardy bezpieczeństwa fizycznego, technicznego i teleinformatycznego.
Uregulowanie relacji z sieciami handlowymi – konieczność czy fanaberia?
Problem relacji między sieciami handlowymi a dostawcami od dawna spędza sen z powiek producentom mleka. Ministerstwo przypomina, że już w 2017 roku weszła w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej, która pozwala dostawcom na zgłaszanie nieuczciwych praktyk do UOKiK. Co więcej, Polska jako jeden z pierwszych krajów UE wdrożyła dyrektywę Parlamentu Europejskiego w tej sprawie.
Jakie wsparcie dla mleczarzy?
Rosnące koszty energii to kolejny cios dla sektora. Ministerstwo wskazuje, że wdrożono program "Energia dla wsi", który obejmuje wsparcie inwestycji w odnawialne źródła energii – od biogazowni po instalacje fotowoltaiczne. Budżet programu zwiększono do 3 mld zł, a kolejny nabór wniosków ruszy już w lutym 2025 roku.
System kaucyjny i ekologia w mleczarstwie
Ministerstwo odpowiada na zarzuty dotyczące braku współpracy w zakresie systemu kaucyjnego, wskazując na wyłączenie opakowań po produktach mlecznych z jego zakresu na wniosek przedstawicieli branży. Ponadto resort zaznacza, że wspiera rozwój zrównoważonego rolnictwa poprzez programy finansowe oraz edukacyjne.
Podsumowanie: Czy mleczarze mogą liczyć na wsparcie?
Ministerstwo zapewnia, że działania na rzecz wsparcia sektora są prowadzone wielotorowo – od monitoringu rynku po wdrażanie mechanizmów wsparcia finansowego. Jednak to od branży zależy inicjowanie długofalowej strategii. Czy podejmowane kroki wystarczą, by ocalić polskie mleczarstwo przed kryzysem? Czas pokaże.
