W tym tygodniu Parlament Europejski opublikował serię odpowiedzi kandydatów na komisarzy Unii Europejskiej na pytania europosłów, które były skierowane do nich przed przesłuchaniem w Parlamencie Europejskim. W tej serii odpowiedzi Christophe Hansen, kandydat na stanowisko komisarza UE ds. rolnictwa, przedstawił swoją wizję najważniejszych priorytetów w unijnej polityce rolnej i żywnościowej. Co to za obszary i co się może zmienić w rolnictwie Unii Europejskiej?
Zobacz też: Wojciechowski pozostanie komisarzem ds. rolnictwa dłużej niż planowano?
Walka o lepsze dochody dla unijnych rolników w łańcuchu dostaw
Jak przyznaje kandydat, dla wielu rolników unijnych – w tym polskich – problemem pozostaje opłacalność działalności. Jednym z jego głównych priorytetów będzie poprawa dochodów rolników oraz ich pozycji w łańcuchu dostaw żywności. Dostrzega on, że rolnicy znajdują się najsłabszym ogniwem tego łańcucha, mając ograniczone możliwości negocjacyjne i często pozostając zależni od cen dyktowanych przez większe podmioty rynkowe.
„Trójfilarowy” model dochodów dla rolników
Wizja Hansena zakłada wdrożenie „trójfilarowego” modelu dochodów dla rolników, obejmującego dochód z rynku, wsparcie publiczne oraz alternatywne źródła przychodów, takie jak rolnictwo węglowe. Hansen deklaruje, że Wspólna Polityka Rolna (WPR) pozostanie fundamentem wsparcia dochodów dla unijnych rolników, ale powinno ono iść w parze z innowacjami oraz inwestycjami w technologie przyjazne środowisku, co pozwoli zwiększyć odporność gospodarstw na zmiany klimatyczne.
Podkreśla także, że długoterminowa rentowność rolnictwa wymaga utrzymania wsparcia finansowego. W tej kwestii deklaruje współpracę z Parlamentem Europejskim i krajami członkowskimi, aby znaleźć złoty środek między zachętami i regulacjami, zapewniając wsparcie dla tych gospodarstw, które naprawdę tego potrzebują.
Hansen: potrzebujemy więcej młodych rolników dla trwałości sektora
Problem starzejącej się populacji rolników jest jednym z wyzwań, które Christophe Hansen zamierza intensywnie rozwiązywać. Obecnie jedynie 12% unijnych gospodarstw prowadzonych jest przez osoby poniżej 40. roku życia. Hansen zauważa, że przyciągnięcie młodego pokolenia do rolnictwa jest kluczowe dla przyszłości sektora. Warto podkreślić, że taka tendencja dotyczy również Polski.
Młodzieżowy dialog o polityce rolnej – nowa inicjatywa dla rolników
Aby ułatwić młodym rolnikom rozpoczęcie działalności, kandydat na stanowisko komisarza UE ds. rolnictwa zapowiada stworzenie europejskiego „młodzieżowego dialogu o polityce rolnej”, który rozpocznie się w ciągu pierwszych 100 dni jego kadencji. To forum ma stać się przestrzenią, gdzie młodzi rolnicy będą mogli dzielić się swoimi wyzwaniami i pomysłami, co pomoże Komisji Europejskiej lepiej dostosować wsparcie do ich potrzeb.
Wsparcie młodych rolników: dostęp do gruntów i przejrzysty rynek
Jednym z kluczowych elementów tej strategii będzie zapewnienie młodym rolnikom dostępu do gruntów i kapitału, które są często barierą w rozwijaniu gospodarstwa. Hansen wspomina także o utworzeniu obserwatorium gruntów, które mogłoby pomóc monitorować przepływ ziemi rolnej oraz wspierać przejrzystość rynku gruntów.
Kobiety w rolnictwie zyskają lepszy dostęp do kredytów i inwestycji
Christophe Hansen planuje wesprzeć kobiety w rolnictwie oraz ich aktywniejszy udział w społecznościach wiejskich. Kandydat na komisarza UE ds. rolnictwa zamierza zwiększyć dostęp kobiet do kredytów i inwestycji, aby mogły rozwijać swoje gospodarstwa oraz wprowadzać nowe technologie. Hansen podkreśla, że Wspólna Polityka Rolna powinna wspierać równość płci i współgrać z krajowymi inicjatywami. Dotyczy to także jego gabinetu, gdzie ma być zachowana równowaga płci, co jest wyrazem zobowiązania do promowania równości i integracji także w polityce rolnej.
Hansen chce uproszczenia WPR i wsparcia zielonych inwestycji
Jeśli mówimy o Wspólnej Polityce Rolnej, to już znamy kierunek, w którym zmierza Unia Europejska. Z perspektywy Hansena WPR powinna ewoluować w stronę bardziej zrównoważonego systemu wsparcia, kładąc nacisk na ekosystem i środowisko. Mimo że WPR już teraz uwzględnia wiele kwestii związanych z ochroną klimatu i różnorodności biologicznej, nowy komisarz zamierza usprawnić jej instrumenty i uprościć procedury.
Nowa strategia dla WPR ma wspierać inwestycje przyjazne środowisku, jak rolnictwo precyzyjne czy technologie oszczędzające wodę. Hansen podkreśla, że pomoc dla rolników musi być dostosowana do specyficznych warunków w każdym kraju członkowskim, w tym w Polsce. Chce, aby unijne fundusze były lepiej wykorzystane do wsparcia zielonych innowacji, które mogą przynieść długoterminowe korzyści.
Retencja wody i zarządzanie kryzysowe w rolnictwie Unii Europejskiej
Hansen zauważa, że zmiany klimatyczne oraz zjawiska ekstremalne, takie jak susze i powodzie, stają się coraz większym zagrożeniem dla europejskiego rolnictwa. Przypomnijmy, chociażby o największej od ponad 20 lat powodzi, która wyrządziła poważne szkody w Polsce, ale także w Niemczech, Czechach czy Rumunii, ze skutkami której rolnicy zalanych regionów nadal się borykają. W tym kontekście deklaruje potrzebę opracowania strategii zarządzania zasobami wodnymi, która pomoże rolnikom przystosować się do nowych warunków.
Zamierza on ściśle współpracować z komisarzem ds. środowiska nad strategią odporności wodnej, która wesprze rozwój infrastruktury do retencji wody (czyli jej zatrzymania) i ponownego wykorzystania zasobów wodnych. Nowy system zarządzania kryzysowego, który proponuje Hansen, będzie miał na celu lepsze zabezpieczenie rolników przed skutkami klęsk żywiołowych.
A co z Ukrainą? Wsparcie bez osłabienia unijnych rolników
Kolejnym tematem, który budzi wiele obaw wśród rolników i ogólnie społeczeństwa, jest przystąpienie Ukrainy do UE i obecna współpraca z krajem objętym wojną. Jednym z priorytetów Hansena jest także wypracowanie strategii handlowej z Ukrainą, która pozwoli zminimalizować negatywny wpływ na unijny rynek rolny. Uznaje, że wsparcie dla Ukrainy jest niezbędne, zwłaszcza w obliczu trwającego konfliktu, jednak musi to być wsparcie zrównoważone, by nie osłabić pozycji unijnych rolników.
Luksemburczyk zapowiada dalsze działania na rzecz zrównoważonej liberalizacji handlu, ale jednocześnie chce, aby Ukraina dostosowała swoje standardy produkcji do norm unijnych. Trzeba zaznaczyć, że to jest jeden z podstawowych etapów każdego kraju-kandydata przed przystąpieniem do Unii Europejskiej. Planowane rozmowy handlowe mają zapewnić, że Ukraina będzie spełniać te same standardy, co unijni producenci, co pozwoli utrzymać równowagę rynkową i uniknąć sytuacji, w której np. polscy rolnicy będą zmuszeni konkurować z tańszymi, ale niższej jakości produktami.
A jaką przyszłość widzi dla hodowli zwierząt gospodarskich w UE?
Jak czytamy w liście opublikowanym przez Parlament Europejski, Christophe Hansen docenia rolę hodowli zwierząt w europejskim rolnictwie, ale zaznacza, że sektor ten powinien dążyć do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Jego strategia obejmuje wspieranie innowacyjnych technologii, które mogą pomóc hodowcom w redukcji wpływu na środowisko.
Plany Hansena obejmują rozwój produkcji zrównoważonych pasz, innowacyjnych metod zarządzania odchodami oraz technologii zmniejszających emisję metanu. Uważa, że kluczowe jest inwestowanie w badania naukowe i transfer wiedzy na temat tych rozwiązań, aby rolnicy mogli wdrażać je bez dodatkowych kosztów i skomplikowanych procedur.
Więcej wsparcia dla zrównoważonych gospodarstw rodzinnych
Podkreśla, że w regionach, gdzie hodowla jest jedyną opłacalną działalnością rolną, wsparcie powinno być jeszcze bardziej skoncentrowane na ochronie miejsc pracy i utrzymaniu lokalnych gospodarek. Zamierza również opracować narzędzia wspierające zrównoważone praktyki w gospodarstwach rodzinnych, które szczególnie dbają o ochronę lokalnych ekosystemów.
Co plany Hansena oznaczają dla przyszłości polskiego rolnictwa?
Dla polskich rolników priorytety Hansena mogą okazać się istotnym wsparciem w kontekście zmieniających się warunków rynkowych, a także w obliczu rosnących wyzwań związanych ze zmianami klimatu. Decyzje, jakie podejmie przyszły komisarz, będą miały bezpośredni wpływ na przyszłość polskiego rolnictwa, dlatego warto śledzić jego działania i plany związane z WPR oraz strategią rozwoju współpracy międzynarodowej.
Pamiętajmy też, że to są założenia kandydata, na którego czeka jeszcze przesłuchanie przez Parlament Europejski 4 listopada. A więc nie możemy być pewni, że Christophe Hansen obejmie to stanowisko. Luksemburczyk zaprezentował ambitną, a jednocześnie ostrożną wizję rozwoju unijnej polityki rolnej, ale przyszłość pokaże, które z tych punktów zostaną zrealizowane.
Na podst. Parlament Europejski
