Co dalej z programem dla szkół? Rosnące koszty produkcji na przeszkodzie

W liście do wiceministra Ryszarda Bartosika organizacje skupione w „Porozumienie dla mleczarstwa” zwróciły uwagę, że realizacja „Programu dla szkół” w zakończonym roku szkolnym była bardzo trudna dla dostawców. Zmiany wprowadzane w tym mechanizmie były komunikowane przez odpowiedzialne za ich wdrożenie instytucje  w ostatniej chwili lub z dużym opóźnieniem. Przykładowo, do końca roku 2020 nie przedstawiono żadnych informacji dotyczących ewentualnych zmian w funkcjonowaniu Programu, a na początku 2021 r. (gdy umowy na II semestr były już podpisane przez niektórych dostawców) zaczęto zmieniać zasady funkcjonowania Programu. 

- Zasady programu powinny być jasne, przejrzyste i publikowane z takim wyprzedzeniem, aby dostawcy mieli czas na dostosowanie się do zmian – napisał Marcin Hydzik przewodniczący „Porozumienia dla Mleczarstwa” oraz prezes Związku Polskich Przetwórców Mleka.

Największym problem w kontynuowaniu Programu są oczywiście rosnące koszty produkcji mleczarskiej. - Ze względu na rosnące koszty związane z prowadzeniem działalności przez dostawców oraz utrzymujące się na bardzo wysokim poziomie ceny mleka w skupie, Program może stać się nierentowny – kontynuuje Marcin Hydzik. 

Dlatego podmioty uczestniczące w „Programie dla szkół” opowiadają się za podniesieniem stawek pomocy minimum o wzrost kosztów surowca. A wielu dostawców sugeruje, że wartość dofinansowania na rok 2021/2022 powinna wynosić minimum 0,85zł netto do każdej porcji produktu mlecznego. Jednocześnie zdaniem organizacji uczestniczących w Programie wyznaczanie stawek pomocy za dostawy do szkół powinno się odbywać w porozumieniu z dostawcami produktów mleczarskich i nie powinna to być arbitralna decyzja rządu, który nie dysponuje obiektywną wiedzą na temat wzrostu kosztów produkcji.

„Porozumienie dla mleczarstwa” wskazuje także, że przetargi centralne czy regionalne jedynie utrudnią realizację programu, gdyż opakowania produktów dla szkół wymagają wcześniejszego zamówienia i są kupowane w dużych ilościach celem uzyskania lepszej ceny. Ponadto, przetargi prawdopodobnie spowodują monopolizację „Programu dla szkół” przez zaledwie kilku największych dostawców.

„Porozumienie dla mleczarstwa” kwestionuje także pomysł MRiRW dotyczący wprowadzenia produktów ekologicznych dostarczanych do szkół. Po pierwsze produkty dostarczane przez polskie mleczarnie w ramach Programu spełniają wszelkie normy jakościowe, po drugie produkty ekologiczne, ze względu na wyższe koszty produkcji wymagałyby wyższych dopłat, bez których pomysł należy uznać za nierealny. 

- Próby wymuszenia zmiany profilu produkcji na ekologiczny mogą spowodować wycofanie się producentów z produkcji i dystrybucji w ramach programu dla szkół. Ponadto dostępność produktów ekologicznych (ze względu na braki surowcowe) stawia pod znakiem zapytania sens takiej propozycji – konkluduje Marcin Hydzik.

„Porozumienie dla mleczarstwa” skupia Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich, Związek Polskich Przetwórców Mleka, Krajowe Stowarzyszenia Mleczarzy, Polską Izbę Mleka oraz Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka, czyli organizacje reprezentujące zarówno przetwórców, jak i producentów mleka. wk