Stanowisko ARiMR
Na opublikowane przez nas dane o ilości podpisanych umów i wniosków odrzuconych zareagowała sama ARiMR. Oto jak tłumaczy opóźnienia w weryfikacji wniosków:
Zasady ubiegania się o wsparcie finansowe w ramach operacji typu "Modernizacja gospodarstw rolnych" regulują przepisy Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 sierpnia 2015 roku (w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu "Modernizacja gospodarstw rolnych" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. poz.1371, z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem wykonawczym).
W przepisach tych wskazane są m.in. terminy rozpatrywania przez ARiMR wniosków o przyznanie pomocy złożonych w ramach ogłaszanych naborów, w tym uregulowane są kwestie obliczania i oznaczania terminów związanych z wykonaniem czynności w toku postępowania w sprawie przyznania i wypłaty pomocy, przedłużenia/wstrzymania biegu terminu bądź przywrócenia terminu wykonania przez wnioskodawcę określonych czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia, Agencja w terminie 90 dni od dnia zakończenia naborów przeprowadziła ocenę wniosków, która miała na celu ustalenie list kolejności przysługiwania pomocy.
Dodatkowo, zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 lutego 2019 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze w odniesieniu do wniosków o przyznanie pomocy złożonych w 2018 r., termin na rozpatrzenie wniosku wynosi 14 miesięcy od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o kolejności przysługiwania pomocy.
Termin rozpatrzenia danego wniosku zależy w ogromnym stopniu od prawidłowego jego wypełnienia oraz jakości dokumentacji towarzyszącej (załączników), którą wnioskodawcy powinni przedstawić ubiegając się o pomoc, zaś - jak pokazuje praktyka - w zdecydowanej większości składane wnioski i załączniki są niekompletne lub wymagają uzyskania dodatkowych wyjaśnień. W takich sytuacjach niezbędne jest uzyskanie od Wnioskodawców uzupełnień lub wyjaśnień, co znacznie wydłuża czas weryfikacji wniosków.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rolników, ustawodawca w kolejnych nowelizacjach przepisów uwzględnił wprowadzenie rozwiązań wychodzących naprzeciw beneficjentom, w tym m.in. zmianę przepisów w zakresie dwukrotnej możliwości uzupełniania przez Wnioskodawcę braków w złożonych wnioskach.
Zdarza się również, że wydłużany jest terminu weryfikacji danego wniosku, z uwagi na czas potrzebny do uzyskania niezbędnych wyjaśnień lub opinii innego podmiotu, o czym ARiMR informuje pisemnie ubiegającego się o przyznanie pomocy.
Jednocześnie, niezależnie od powyższego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa podejmuje działania, których celem jest skrócenie czasu oczekiwania wnioskodawców na podpisywanie umów i możliwość przystąpienia do realizacji projektów.
Minister rolnictwa przychylny Agencji
Przyjrzyjmy się nieco bliżej wyjaśnieniom ARiMR – okazuje się bowiem, że zgodnie z § 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu "Modernizacja gospodarstw rolnych", na które powołuje się Agencja w wyjaśnieniu mówi wyraźnie, że w terminie 8 miesięcy od opublikowania listy z kolejnością rozpatrywania wniosków ARiMR powinna podpisać z wnioskodawcami umowy. Termin ten upłynął w lutym br. Jednak, ponieważ Agencja nie wyrobiła się terminie, Minister Rolnictwa spojrzał przychylnym okiem i dał jej dodatkowe pół roku – w drodze wyjątku – na rozpatrzenie wniosków z 2018 roku ( § 35c dodany przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 25 lutego 2019 r. [Dz.U.2019.407] zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 marca 2019 r.). Zatem po raz kolejny okazuje się, że to tylko rolnicy muszą przestrzegać bezwzględnie terminów.
Kilka uwag o jakości wniosków
Jak wynika z wyjaśnień Agencji, termin rozpatrzenia danego wniosku zależy w ogromnym stopniu od prawidłowego jego wypełnienia oraz jakości dokumentacji towarzyszącej. I tu również warto podkreślić kilka ważnych aspektów.
Po pierwsze największy ubiegłoroczny nabór przeprowadzony był zanim jeszcze rolnicy wypełnili wnioski o dopłaty (nabór zakończył się 20 marca), trudno więc dziwić się, że w zdecydowanej większości trzeba poprawić biznesplany np. w zakresie zgłoszonych upraw i ich powierzchni. Podobnie jest z wyliczeniami odnośnie stanu zwierząt. Rolnicy składając wnioski zakładali ilości urodzeń, sprzedaży itp. na cały 2018 rok. Teraz oczywiste jest, że dane te różnią się od faktycznych zdarzeń zgłoszonych w 2018 roku w IRZ bo wszystkiego się nie przewidzi. Swoją drogą kwestia upraw i zwierząt wpisywanych w roku wyjściowym w biznesplanie to taka zabawa w ciuciubabkę – rolnicy na początku roku zgadują dane, które i tak za chwilą przekażą Agencji, czy to we wniosku o dopłaty, czy też w IRZ. Pytanie po co więc w biznesplanie wypisywać dane, które Agencji są znane z urzędu?
I wreszcie po trzecie faktem jest, że pracownicy wymagają od rolników szeregu dodatkowych wyjaśnień, których nie ma na liście załączników. Dziś na wszystko musi być jakiś papier.
Duży optymizm ARiMR
Jednak mimo problemów z rozpatrzeniem dotychczasowych wniosków ARiMR wykazuje się dużym optymizmem – już ogłoszono kolejne nabory wniosków na „Modernizację gospodarstw rolnych”. A na horyzoncie jest już też kolejny nabór na „Restrukturyzację małych gospodarstw”, w którym o pomoc będą mogły ubiegać się osoby ubezpieczone w ZUS (dwuzawodowcy), więc należy spodziewać się bardzo dużej ilości nowych wniosków do rozpatrzenia. gi
