Z przedstawionych na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa informacji wynika, że w latach 2014-2022 zauważalny jest stały wzrost liczebności wilka w Polsce. Jeszcze w
2014 r., było to ok. 1300 osobników, a w 2022 r. było to już ok. 4300 osobników.
Ma to swój wydźwięk w zgłaszanych do RDOŚ i MRiRW szkodach wyrządzanych przez wilki. Najczęściej chodzi tu o ataki na zwierzęta hodowlane i domowe. Problem dotyczy głównie województwa:
• warmińsko-mazurskiego,
• podlaskiego,
• podkarpackiego,
• małopolskiego.
Ochrona wilków przyniosła efekt
Aktualnie na mocy rozporządzenia ministra środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, wilk na terenie całego kraju od 1998 r. podlega ochronie ścisłej i wymaga ochrony czynnej.
- Wszystko wskazuje na to, że przyjęty dla wilka reżim ochronny okazał się skuteczny. Jego populacja od czasu objęcia ścisłą ochroną gatunkową systematycznie wzrasta, podobnie powiększył się zasięg jego występowania – czytamy w informacji przesłanej przez MRiRW do Sejmu.
Odstępstwa od ochrony wilków
Należy podkreślić, iż zgodnie z przepisami możliwe jest uzyskanie zezwolenia na odstępstwo od zakazów wobec wilka, w celu wyeliminowania powodowanego zagrożenia – np. na umyślne płoszenie, umyślne przemieszczanie z miejsc regularnego przebywania w inne miejsce czy zabijanie.
W 2022 i 2023 r. wydawano po 23 zezwolenia na zabicie wilka „w celu ograniczenia szkód i w interesie bezpieczeństwa powszechnego”.
Jakie odszkodowania za wilki ?
W ustawie o ochronie przyrody wprowadzono również możliwość udzielenia pomocy osobom, którym wilki wyrządziły szkody w mieniu. Liczba szkód wyrządzonych przez wilki w gospodarstwach rolnych w latach 2018-2022 rośnie:
• 2018 r. - 865
• 2019 r. - 993
• 2020 r. - 910
• 2021 r. - 998
• 2022 r. - 979
Co dalej z ochroną wilków?
Od kilkunastu lat na forum Konwencji Berneńskiej toczy się dyskusja na temat ewentualnej zmiany statusu ochronnego wilka. Unia Europejska w 2022 r. odrzuciła propozycję Szwajcarii przeniesienia wilka z załącznika II (gatunki objęte ochroną ścisłą) do załącznika III (gatunki objęte ochroną).
Jednakże w grudniu 2023 r. Komisja Europejska zmieniła zdanie i przedłożyła Radzie projekt decyzji proponującej (tak jak poprzednio chciała Szwajcaria) obniżenie statusu ochronnego tego gatunku, poprzez przeniesienie wilka z załącznika II do III konwencji. Jako uzasadnienie podała znaczny wzrost populacji wilka w całej UE oraz przyjętą w listopadzie 2022 r. przez Parlament Europejski rezolucję wskazującą na szkody ponoszone z tego powodu przez europejskich rolników. Projekt decyzji będzie w najbliższym czasie przedmiotem dyskusji na spotkaniach grup roboczych unijnej Rady Ministrów ds. Środowiska.
Na forum Unii Europejskiej również na wniosek delegacji fińskiej prowadzona jest dyskusja w sprawie przeprowadzenia ponownej oceny załączników do dyrektywy siedliskowej w odniesieniu do niektórych populacji dużych drapieżników celem m.in. obniżenia statusu ochrony wilka.
