Działalność nierolnicza na gruntach rolnych. Poseł Sachajko chce uproszczenia przepisów

Do laski marszałkowskiej został złożony projekt ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, której celem jest uproszczenie procedur dotyczących podejmowania przez rolników działalności nierolniczej na gruntach rolnych. 

Zgodnie z przepisami obowiązującej ustawy nie jest możliwe prowadzenie działalności nierolniczej w ramach gospodarstwa rolnego bez wcześniejszego przeznaczenia tych gruntów na cele nierolnicze w drodze miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub w przypadku jego braku w drodze decyzji o warunkach zabudowy. 

Kwestia podejmowania działalności nierolniczej w gospodarstwie rolnym była najbardziej skomplikowana w przypadku gruntów rolnych klas I-III, które wymagały dodatkowo, w toku procedowania miejscowego planu uzyskania zgody ministra rolnictwa. 

Przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze było dopiero pierwszym etapem realizacji inwestycji nierolniczych na gruntach rolnych. W celu rozpoczęcia innego niż rolnicze użytkowania gruntów zrealizowania np.: zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, produkcyjno—usługowej czy infrastruktury technicznej niezbędne było wyłączenie gruntów rolnych z produkcji. 

- Projektowane zmiany zmniejszą ilość procedur, co pozwoli na łatwiejsze podejmowanie drobnej działalności nierolniczej przy wykorzystaniu zasobów prowadzonego gospodarstwa rolnego – napisali w uzasadnieniu ustawy posłowie Jarosław Sachajko, Paweł Kukiz oraz Stanisław Żuk. 

Posłowie zauważyli, że jednym z priorytetów aktualnej polityki rozwoju wsi w Unii Europejskiej jest wspieranie na obszarach wiejskich alternatywnych źródeł przychodów. Tymczasem w Polsce, zaledwie 4,8 % gospodarstw rolnych podejmuje działalność dodatkową, co pomimo tendencji wzrostowej wciąż jest odsetkiem niewielkim w porównaniu np. do Finlandii, gdzie zarejestrowanych gospodarstw rolnych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą było w 2007 r. 27,7%, we Francji 26,6 %, a w Danii 23,4 %. 

A stąd wniosek, że dotychczasowe regulacje są niewystarczająca i nie prowadzi do promocji zróżnicowania życia gospodarczego na wsi i podnoszenia poziomu życia na obszarach wiejskich. Dlatego też konieczna jest promocja i wspieranie przedsiębiorczości na obszarach wiejskich właśnie poprzez ułatwienie rolnikom prowadzenia działalności gospodarczej przy wykorzystaniu zasobu, jakim jest prowadzone przez nich gospodarstwo rolne.

Dodatkowa działalność gospodarcza w gospodarstwie rolnym oznacza dywersyfikację jego działalności, poprzez rozwijanie pozarolniczej dochodowej działalności niezwiązanej z pracą w gospodarstwie, ale wykorzystującej jego zasoby czy produkty, wpływając jednocześnie na zyskowność tego gospodarstwa. Tylko takie rozwiązanie spowoduje, że rolnicy nie zaprzestaną prowadzenia działalności rolniczej, co mogłoby spowodować zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego państwa. Proponowana regulacja pozwolił na modernizację siedliska — rozbudowę infrastruktury umożliwiającej nowoczesną działalność gospodarczą polskim rolnikom.

Zdaniem autorów ustawy koszty i czas postępowania w celu wyłączenia gruntów spod produkcji rolnej często zniechęcają rolników do podejmowania takich działań, a uproszczona procedura mająca na celu dopuszczenie do prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej jedynie w obrębie siedliska, w celu podjęcia przez rolnika pozarolniczej działalności gospodarczej, zdecydowanie ułatwi podjęcie takiej działalności. Ponadto jedynie częściowe dopuszczenia użytkowania nieruchomości rolnych w pozarolniczych celach (do 30 % powierzchni gruntu tylko pod jednym budynkiem, stanowiącym element zabudowy zagrodowej) nie spowoduje zagrożenia dla struktury agrarnej państwa i w dalszym ciągu pozwala na ochronę gruntów rolnych i leśnych nadal ograniczając możliwość przeznaczania ich na cele nierolnicze i nieleśne.

Projektowana ustawa wprowadza możliwość używania siedlisk w celu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w obrębie zabudowań zagrodowych, które na jej potrzeby zostały zdefiniowane jako budynki mieszkalne, budynki przeznaczone do produkcji rolniczej lub przetwórstwa rolno-spożywczego, z wyłączeniem przemysłowych zakładów przetwórstwa rolniczego, bazujących na surowcach pochodzących spoza gospodarstwa rolnego, oraz inne budynki i urządzenia, jeżeli tworzą zorganizowaną całość gospodarczą w ramach gospodarstwa rolnego i są położone w tej samej miejscowości lub w bezpośrednim sąsiedztwie w miejscowości sąsiedniej. 

W uzasadnieniu wskazuje się, że w obrębie np. zabudowań mieszkalnych, które wchodzą w skład siedliska w gospodarstwie rolnym w praktyce produkcja rolna i tak nie jest prowadzona pomimo tego, że faktycznie wchodzą one w skład gospodarstwa rolnego. Możliwość wykorzystania np. tych zabudowań na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej nie spowoduje zagrożeń dla struktury obszarowej gospodarstw rolnych czy nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych, a działalność rolnicza w gospodarstwach rolnych i tak będzie prowadzona, zgodnie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego.