Od dzisiaj istnieje możliwość zastrzeżenia swojego numeru PESEL, jest to pierwszy etap wdrażania rejestru zastrzeżeń PESEL.
Rejestr zastrzeżeń PESEL ma na celu ochronę przed skutkami kradzieży tożsamości, które często łączą się z braniem kredytu na wykradzione dane.
Drugi etap, jak podaje rmf24, ma nastąpić 1 czerwca 2024 roku. Wtedy też banki, firmy telekomunikacyjne i notariaty, będą miały w obowiązku sprawdzić w rejestrze, czy PESEL danej osoby jest zastrzeżony.
Co oznacza zastrzeżenie numeru PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL może odbywać się dowolną ilość razy, tak samo, jak wycofanie się z tej operacji. Nie jest to również związane z żadnymi opłatami. Rejestr zastrzeżeń prowadzony ma być w infrastrukturze rejestrów państwowych, tak samo, jak do tej pory rejestr PESEL, czy rejestr dowodów osobistych i wyborców.
Numer PESEL, który znajdzie się w rejestrze zastrzeżeń, w praktyce oznacza, że dana osoba, nie wyraża zgody na korzystanie z tego numeru np. w przypadku zawieranie umowy z bankiem na kredyt.
Jeżeli osoba trzecia zawrze w tym czasie przykładową umowę z bankiem, a numer PESEL będzie się w tym czasie znajdować w rejestrze zastrzeżeń, umowa ta z mocy praca jest nieważna. Jest to ochrona obywateli przed wyłudzeniem kredytu, a odpowiedzialność spada na instytucję, która go udzieliła.
Coraz częściej spotkać się można również ze zjawiskiem SIM swappingu, które polega na wyrabianiu duplikatu karty SIM, używanej następnie do nielegalnego autoryzowania transakcji w Internecie. Rejestrz zastrzeżeń ma również nas przed tym uchronić.
Należy jednak pamiętać, że istnieje jeszcze wiele innych przypadków, gdzie może zostać wykorzystany nasz numer PESEL, a w których rejestr zastrzeżeń nas nie chroni. Są to:
- umowy z konsumentem, gdzie dochodzi do wydania towary i wykonania usługi z odroczoną płatnością,
- kradzież lub uszkodzenie pożyczonego samochodu, kiedy to właściciel będzie domagał się roszczenia od właściciela numeru PESEL, a nie od oszusta,
- założenie jednoosobowej działalności gospodarczej, przez którą oszust wyłudza często drogie i atrakcyjne towary z hurtowni na fakturę z odroczoną płatnością.
Kto może zastrzec numer PESEL i gdzie to zrobić?
Jak przewiduje ustawa, numer PESEL ma możliwość zastrzec każdy pełnoletni obywatel, posiadający numer PESEL za pomocą aplikacji mObywatel. W aplikacji znajduje się usługa „Zastrzeż PESEL”. Można też udać się osobiście do urzędu gminy lub do banku krajowego, czy w kasie oszczędnościowo-kredytowej czy na pocztę.
Bernat Patrycja
na podst. rmf24
Fot:envato.elements
