Zmiany, zmiany, zmiany...
Unijni urzędnicy przyjrzeli się polskiemu systemowi emerytalno-rentowemu i doszli do wniosku, że potrzebne są zmiany. Po pierwsze, Rada UE wytknęła Polsce funkcjonowanie wysoko dotowanego systemu emerytalno-rentowe dla rolników i górników, który wiąże się z wysokimi kosztami budżetowymi i może przyczyniać się do ograniczenia mobilności siły roboczej.
W zaleceniach Bruksela podkreśla także, że liczba osób objętych ubezpieczeniem społecznym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) stopniowo maleje od 2007 r., a zgodnie z przewidywaniami rządu w 2019 r. wyniesie ona 1,18 mln. Liczba osób pobierających obecnie świadczenia emerytalne i rentowe z KRUS wynosi natomiast 1,229 mln i będzie prawdopodobnie rosnąć do 2018 r.
Jednocześnie zwrócono uwagę, że od 2011 r. wydatki na KRUS ponoszone przez budżet państwa pozostawały na niezmienionym poziomie 1 % PKB. Brukseli nie podoba się również fakt, że rolnicy nie podlegają powszechnemu obowiązkowi podatkowemu i nie mają obowiązku prowadzić ksiąg rachunkowych. Zakwestionowano również niski poziom samofinansowania systemu emerytalno-rentowego rolników.
Veto!
Samorząd rolniczy zdecydowanie sprzeciwił się wszelkim propozycjom likwidacji istniejącego systemu emerytalno-rentowego dla rolników. Zwrócił uwagę na fakt, iż odrębne systemy emerytalno-rentowe dla rolników istnieją także w innych krajach Unii Europejskiej:
- we Francji - Rolnicza Kasa Wzajemnej Pomocy Socjalnej,
- w Niemczech - Niemiecka Instytucja Ubezpieczeniowa na rzecz Leśnictwa, Leśnictwa i Ogrodnictwa,
- w Austrii - Zakład Ubezpieczenia Społecznego dla Rolników,
- w Finlandii - Zakład Ubezpieczenia Społecznego Rolników,
- na Litwie - Państwowy Zarząd Funduszu Ubezpieczenia Społecznego.
Zdaniem samorządu rolniczego Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, która powstała w Polsce ponad 20 lat temu, zapewnia rolnikom długo oczekiwane uprawnienia do opieki emerytalnej i społecznej zbliżone do innych grup zawodowych. A efektywność poboru składek przez KRUS wynosi 96-97 % co jest wartością bardzo wysoką na tle systemów ubezpieczenia społecznego w innych krajach. Jednocześnie jest to ściągalność dużo wyższa niż w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Zdaniem KRIR wątpliwe jest, że po likwidacji obecnego systemu wskaźnik ten pozostałby równie wysoki.
Bank Światowy kontra Bruksela
Przypomniano również, że już w 2005 r. Bank Światowy w swoim raporcie stwierdził, że likwidacja KRUS lub połączenie z ZUS nie jest korzystna, a nieprzemyślane zmiany mogą spowodować chaos i kolejne problemy. Kasa świadczy usługę kompleksową, tj. pobór składek, wypłata świadczeń, prewencja i rehabilitacja dla dużej grupy społecznej, istotnej z punktu widzenia polskiej gospodarki. Sieć oddziałów jest gęsta, a ich lokalizacja dostosowana jest do potrzeb obsługiwanych odbiorców, co odpowiada działaniom prowadzonym we wszystkich krajach UE, zmierzających do realizacji zobowiązań wynikających z uregulowań w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa.
Skuteczny lobbing
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się już do rządu RP z wnioskiem o skuteczne lobbowanie na forum Rady UE na rzecz rozwiązań mających na celu dalsze funkcjonowanie istniejącego w Polsce systemu emerytalno-rentowego dla rolników. wk
Fot. Łuczak