Resort rolnictwa poinformował, że graniczne kontrole weterynaryjne towarów pochodzenia zwierzęcego oraz pasz prowadzone są na następujących drogowych polsko-ukraińskich przejściach:
- Hrebenne-Rawa-Ruska;
- Dorohusk-Jagodzin;
- Korczowa-Krakowiec.
Natomiast kontrola graniczna wyłącznie przesyłek pasz może być prowadzona na kolejowych polsko-ukraińskich przejściach granicznych:
- Hrubieszów-Izov;
- Przemyśl-Mościska;
- Dorohusk-Jagodzin.
Resort rolnictwa informuje, że kontrole na ww. przejściach prowadzone są 24 h na dobę 7 dni w tygodniu, z wyjątkiem przejścia granicznego Hrubieszów-Izov, które funkcjonuje w trybie dwunastogodzinnym przez siedem dni w tygodniu oraz Przemyśl-Mościska, na którym kontrola wykonywana jest po uprzednim zawiadomieniu.
Kontrola produktów pochodzenia zwierzęcego
Ponadto każda przesyłka produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi, importowana do Polski, podlega kontroli urzędowego lekarza weterynarii na granicy. Graniczny lekarz weterynarii podczas kontroli ma prawo pobrać próbki towaru do badania laboratoryjnego.
Od stycznia do lutego br. pobrano 56 próbek na podstawie „Krajowego planu kontroli pozostałości zakazanych lub niedopuszczonych substancji farmakologicznie czynnych oraz weterynaryjnych produktów leczniczych u zwierząt i w żywności pochodzenia zwierzęcego”; 14 próbek w ramach „Krajowego planu kontroli obecności zanieczyszczeń chemicznych żywności pochodzenia zwierzęcego dla przywozu z państw trzecich”; 14 próbek zgodnie z „Krajowym planem kontroli zanieczyszczeń mikrobiologicznych, biologicznych i pozostałości pestycydów w żywności przywożonej z państw trzecich”. W jednej z pobranych próbek mięsa drobiowego stwierdzono obecność bakterii Salmonella Typhimurium.
Inspekcja Weterynaryjna kontroluje również przesyłki pasz niezawierających tkanek pochodzenia zwierzęcego. Przesyłki przeznaczone do krajów trzecich (tranzyt), są zwolnione z kontroli Inspekcji Weterynaryjnej, natomiast w przypadku przesyłek przeznaczonych do krajów UE innych niż Polska, kontrola wykonywana jest wyłącznie w przypadku podejrzenia ryzyka dla zdrowia ludzi lub zwierząt. W okresie styczeń-luty 2024 r. organy IW na podstawie analizy ryzyka przeprowadziły 1117 kontroli przesyłek pasz z Ukrainy do Polski oraz pobrały do analiz laboratoryjnych:
47 próbek w ramach „Krajowego Planu Urzędowej Kontroli Pasz”;
70 próbek w ramach monitoringu prowadzonego od 26 lutego br.;
83 próbki do badań organoleptycznych.
Jak wyjaśnia resort rolnictwa wyniki badań laboratoryjnych próbek otrzymanych na dzień 29 lutego br. wskazały jeden wynik niezgodny (zawartość pestycydów w młócie browarnianym), natomiast trzynaście przesyłek pasz wycofano z uwagi na niezadowalającą ocenę organoleptyczną (zawilgocenie i zapleśnienie).
Graniczni lekarze weterynarii, przy użyciu systemu informatycznego powiadamiają powiatowego lekarza weterynarii właściwego dla miejsca przeznaczenia przesyłki wskazanej w dokumentacji m.in.; o przeprowadzonej na granicy kontroli urzędowej; zarejestrowaniu przesyłki paszy wyłączonej spod kontroli weterynaryjnej na podstawie analizy ryzyka; każdej przesyłce materiału potencjalnie paszowego, który został zadeklarowany do użytku poza łańcuchem paszowym. Takie działanie IW umożliwia prowadzenie dalszego nadzoru nad wykorzystaniem ww. towarów na rynku.
- Nadzór nad podmiotami sektora paszowego importującymi materiały Ukrainy prowadzą także powiatowi lekarze weterynarii - od stycznia 2023 r. do chwili obecnej, powiatowi lekarze weterynarii przeprowadzili 1910 kontroli podmiotów oraz pobrali 572 próbki materiałów paszowych pochodzących z Ukrainy do badań laboratoryjnych (głównie w kierunku wykrywania pestycydów, bakterii Salmonella, metali ciężkich i mikotoksyn) – podaje MRiRW.
Co kontroluje na granicy IJHARS?
Kontrola graniczna obejmuje m.in.; sprawdzenie dokumentów umożliwiających identyfikację danego artykułu rolno-spożywczego oraz innych dokumentów świadczących o jego jakości handlowej, sprawdzenie oznakowania oraz warunków przechowywania i transportu, oględziny artykułu rolno-spożywczego, pobranie próbek oraz ich ocenę organoleptyczną na miejscu lub badanie laboratoryjne, ustalenie klasy jakości artykułu rolno-spożywczego.
- W kontekście obecnie obowiązującego rozporządzenia w sprawie zakazu przywozu z Ukrainy produktów rolnych, produkty objęte zakazem nie są zgłaszane do kontroli ani kontrolowane. W dalszym ciągu, w celu wzmocnienia granicznej kontroli importowanych produktów rolnych na wschodzie Polski, pracownicy WIJHARS prowadzą kontrole przez 24 godziny przez 7 dni w tygodniu. Zgodnie z aktualnymi danymi od 1 stycznia 2024 r. do 4 marca 2024 r. Inspekcja JHARS przeprowadziła kontrolę 1 857 partii artykułów rolno – spożywczych pochodzących z Ukrainy – podaje MRiRW. Najczęściej kontrolowano przetwory z owoców i warzyw, cukier, nasiona roślin oleistych, jaja, zboża i wyroby ciastkarskie. W tym czasie wydano 25 decyzji zakazujących wprowadzenia do obrotu 30 partii artykułów rolno-spożywczych importowanych z Ukrainy.
Kontrola fitosanitarna
Za graniczną kontrolę fitosanitarną odpowiada Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) i ma zapobiegać zawleczeniu na obszar UE agrofagów (szkodników i patogenów roślin), które mogą wywołać istotne szkody gospodarcze w polskiej i szerzej w unijnej produkcji roślinnej.
Sprawdzane jest m.in. czy produkty nie zawierają agrofagów (szkodników i patogenów roślin) kwarantannowych dla Unii Europejskiej oraz, jeżeli ma to zastosowanie, innych agrofagów objętych przepisami z zakresu zdrowia roślin, czy zostały zaopatrzone w wymagane świadectwo fitosanitarne oraz czy prawidłowo potwierdza ono spełnienie wymagań importowych wynikających z przepisów Unii Europejskiej.
Co kontroluje PIORiN?
- W odniesieniu do zbóż, obowiązkowej kontroli wg obowiązujących przepisów fitosanitarnych podlegają wyłącznie nasiona przeznaczone do siewu. Kontrola ta obejmuje 100% importowanych przesyłek pochodzących z krajów trzecich. Natomiast zboże importowane z Ukrainy deklarowane jako zboże konsumpcyjne, paszowe, przeznaczone do wykorzystania przemysłowego, czy też deklarowane jako „zboże techniczne” nie podlega granicznej kontroli fitosanitarnej realizowanej przez PIORIN. Kontrole te wykonuje Państwowa Inspekcja Sanitarna (w odniesieniu do żywności) i Inspekcja Weterynaryjna (w odniesieniu do pasz) – tłumaczy resort rolnictwa.
Od ubiegłego roku zalecono monitoringowe pobieranie prób do badań laboratoryjnych ze wszystkich przesyłek zbóż przeznaczonych do siewu i kukurydzy oraz z owoców miękkich, importowanych z Ukrainy, świeżych pomidorów (bez względu na kraj importu).
Kto płaci za badania?
Co roku ze środków resortu rolnictwa Instytut Ogrodnictwa – PIB bada 500 próbek pobranych z towarów importowanych, w tym z Ukrainy. W roku 2023 dodatkowo zbadano 880 próbek pobranych wyłącznie z towarów pochodzących z Ukrainy lub podejrzanych o takie pochodzenie. Planowane jest wydłużenie kontroli w br. na poziomie 500 próbek pobranych z towarów pochodzących z państw trzecich i 1000 próbek pochodzących z Ukrainy.
Oprac. dkol na podst. KRIR
