Jak wyjaśnia Krajowa Rada Izb Rolniczych, unijna organizacja rolnicza Copa-Cogeca otrzymała niepokojące informacje bezpośrednio od działu Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich DG AGRI odpowiedzialnego za promocję. Przegląd skutków polityki promocyjnej przez KE, pod silną presją wiceprzewodniczącego wykonawczego Franza Timmermansa, może zakończyć promocję mięsa (nawet jeśli jest produkowane w sposób zrównoważony) oraz wielu innych produktów (niektórych oznaczeń geograficznych, wina i innych). Promowane miałyby być tylko zrównoważone owoce i warzywa.
Samorząd rolniczy zwrócił się więc do ministra Pudy o wyjaśnienie tej kwestii.
W udzielonej odpowiedzi ministerstwo poinformowało, że Komisja Europejska opublikowała wstęp do oceny skutków unijnej polityki promocyjnej, z kontekstu którego wynika, że: „polityka promocji rolnictwa UE ma na celu zwiększenie świadomości na temat jakości produktów żywnościowych UE i zwiększenie konkurencyjności unijnego sektora rolnego. Ocena polityki wykazała, że zasadniczo osiągnęła swoje cele. Ocena nie wykazała większych niespójności z innymi politykami UE, ale stwierdzono, że polityka promocyjna może być lepiej dostosowana do priorytetów politycznych i w szczególności przyczynić się do realizacji celów strategii „od pola do stołu”.
Komisja Europejska wskazała trzy opcje prowadzenia polityki promocji żywności.
Pierwszy z nich zakłada kontynuowanie polityki promocyjnej w oparciu o obecne przepisy oraz o kryteria wyboru i oceny stopnia dostosowywania programów promocyjnych do celów strategii od pola do stołu lub z innymi przyszłymi zmianami w polityce. W oparciu o obecną unijną politykę promocyjną, KE ustanawia w drodze decyzji na każdy rok Roczny Program Prac, w którym określa cele i priorytety operacyjne, zarówno w odniesieniu do działań skierowanych na rynek wewnętrzny UE jak również na rynek krajów trzecich, co wykazuje zdolność polityki do dostosowania się do nowych wyzwań wynikających m.in. ze strategii „od pola do stołu”.
Druga opcja skupia się na skoncentrowaniu wsparcia - na rynku wewnętrznym UE - na działania promocyjne i informacyjne wspierające zrównoważoną produkcję i konsumpcję rolną, zgodnie ze strategią „od pola do stołu‘‘ i europejskim planem walki z rakiem, zachęcając konsumentów do diety. Natomiast w przypadku działań promocyjnych i informacyjnych realizowanych na rynkach poza UE wsparcie skoncentrowane byłoby na międzynarodowym wymiarze „Od pola do stołu” i konkurencyjności unijnego sektora rolno-spożywczego.
Z kolei trzeci scenariusz miałby polegać na wprowadzeniu nowych wymogów dotyczących warunkowości i kryteriów kwalifikowalności, które zachęciłyby wnioskodawców do podejmowania działań promocyjnych i informacyjnych, które realizowałyby cele strategii „od pola do stołu”. Takie podejście mogłoby wiązać się z wykluczeniem ze wsparcia niektórych sektorów (np. mięsa czerwonego). Ministerstwo rolnictwa zaznacza, że nie popiera tej opcji. Zdaniem Grzegorza Pudy KE powinna kontynuować unijną politykę promocyjną w oparciu o obecne przepisy oraz przy założeniu dostosowywania priorytetów operacyjnych rocznego programu prac do celów wynikających z innych polityk UE.
Obecnie trwają konsultacje publiczne w sprawie polityki promocyjnej KE. Dotyczą one poglądów na temat tego, w jaki sposób polityka promocyjna może zwiększyć swój wkład w promowanie bardziej zrównoważonej produkcji i konsumpcji oraz bardziej zbilansowanej diety zgodnie ze strategiami Komisji Europejskiej „Od pola do stołu” i „Bioróżnorodność” oraz planem „Europa pokonująca raka”. Wnioski poznamy w pierwszym kwartale 2022 roku.
W 2021 roku budżet KE na politykę promocji żywności wynosi 182,9 mln euro, z czego na realizację programów prostych przeznaczono 86 mln EUR, programów wielonarodowych 87,4 mln EUR, oraz na inicjatywy własne KE 9,5 mln EUR. Około połowy budżetu przeznaczono promocję produktów organicznych, zrównoważonego rozwoju oraz spożycia owoców i warzyw.
ksz, oprac. na podst. KRIR
