15 lutego zakończyły się konsultacje publiczne projektu Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027. Swoje uwagi zgłosił m.in. samorząd rolniczy.
- Projekt budzi wielkie nadzieje, jak również stwarza wiele obaw związanych z przyszłością wielu gospodarstw rolnych. Wszelkie propozycje zawarte w projekcie wiążą się ze zwiększonymi kosztami, a projekt Wspólnej Polityki Rolnej nie przewiduje zwiększenia środków. Projektowane działania mogą spowodować, że zabraknie wsparcia dla gospodarstw towarowych, produkujących swoje nadwyżki na eksport oraz zapewniające Polsce bezpieczeństwo żywnościowe – podkreśla Wiktor Szmulewicz, Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych.
W jego ocenie wdrożenie projektu Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej w obecnym kształcie, może spowodować zachwianie bezpieczeństwem żywnościowym oraz odwrócenie sytuacji eksportowej żywności. Dlatego zgłosił szereg uwag do projektu. W dużym stopniu dotyczą one ekoschematów, bo zdaniem samorządu rolniczego większość z nich jest nie do przyjęcia.
- Zaproponowane praktyki nie tylko spowodują zwiększenie środków ochrony roślin, ale wpłyną na nadmierne przesuszanie gleby, zubożenie warstwy próchniczej oraz rozwój patogenów. Są one sprzeczne z właściwymi praktykami rolniczymi oraz z celami interwencji, które mają wspierać zrównoważony rozwój i wydajne gospodarowanie zasobami naturalnymi, takimi jak woda, gleba i powietrze – ocenia KRIR.
Izby wskazują, że np. ekoschemat „Zielone ścierniska” w ogóle nie spełnia celu, bo brak uprawy ścierniska spowoduje nadmierne zachwaszczenie. Z kolei propozycja zmniejszenia ilości siewu zbóż w gospodarstwie jest nie do zaakceptowania, podobnie zresztą jak konieczność potwierdzenia przez rolnika w aplikacji w ciągu 4 godzin, że przyorał obornik.
Izby rolnicze są zdania, że płatność redystrybucyjna powinna być przyznawana wszystkim gospodarstwom, jak to ma miejsce w bieżącym okresie programowania.
Wiele kontrowersji budzą także propozycje dotyczące Dobrostanu zwierząt. KRIR zwraca uwagę, że w działaniu tym należy uwzględnić rolników prowadzących chów i hodowlę kóz, gęsi oraz kaczek. Poza tym w odniesieniu do tuczników konieczne jest usunięcie zapisu mówiącego o tym, że do płatności kwalifikują się jedynie tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w gospodarstwach realizujących dobrostan loch.
- Należy wprowadzić jedną płatność, która będzie się nazywać dobrostan trzody chlewnej lub umożliwić rolnikom skorzystanie z możliwości finansowego wsparcia na zapewnienie zwiększonego dobrostanu dla tuczników – informuje KRIR.
Jeśli chodzi o bydło, KRIR proponuje wprowadzenie wypasu krów mlecznych do 100 dni, a mamek do 120 dni. Poza tym samorząd rolniczy sprzeciwia się wprowadzeniu warunkowości płatności dla opasów posiadaniem oświadczenia od kupującego zwierzę o niestosowaniu uboju rytualnego.
- Wszelkie przepisy ograniczające ubój rytualny uderzają w hodowców bydła mięsnego – ocenia Szmulewicz.
W odniesieniu do propozycji mających zachęcić młodych do pozostawania na gospodarstwie, KRIR uważa, że warunkiem otrzymania pomocy powinien być tylko wiek – 40 lat, a premia dla młodych rolników powinna być wyższa – 300 tys. zł. Dodatkowo pod rozwagę należałoby poddać obowiązek ubezpieczenia się w pełnym zakresie i z mocy ustawy w KRUS jako rolnik. Zdaniem samorządu warunki kwalifikowalności powinny zostać maksymalnie złagodzone, w kontekście niezadowalającego przybywania młodych rolników wśród kierujących gospodarstwami rolnymi.
- Należałoby rozważyć umożliwienie rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie rolnym o wielkości fizycznej równej co najmniej 10 000 euro w roku wyjściowym (młody rolnik powinien mieć czas by osiągnąć w swoim gospodarstwie pułap 13 000 euro) – czytamy w uwagach KRIR.
Ponadto Izby proponują zwiększenie dopłaty do składek ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich do 2000 euro na gospodarstwo.
Jeśli zaś chodzi o wsparcie dochodów, KRIR wnioskuje o zwiększenie płatności do krów i młodego bydła oraz wprowadzenie płatności do trzody chlewnej, malin, grochu siewnego i fasoli wielokwiatowej.
ksz, na podst. KRIR