Z agencji uzyskaliśmy następującą odpowiedź. Jej najważniejsze punkty podkreslamy kursywą.
Zgodnie z art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013 „siłę wyższą” i „nadzwyczajną okoliczność” może stanowić m.in. poważna klęska żywiołowa powodująca duże szkody w gospodarstwie rolnym. Każdy przypadek siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych jest rozpatrywany indywidualnie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności faktycznych i dowodów występujących w danej sprawie. Ustalenie czy dany stan faktyczny spełnia przesłanki do uznania jako siła wyższa lub nadzwyczajne okoliczności, zależy od tego w jakich okolicznościach doszło do zdarzenia, a więc czy w tych okolicznościach to zdarzenie było nadzwyczajne i nieprzewidywalne, niezależne od podmiotu, który się na nie powołuje i którego następstw nie można było uniknąć mimo zachowania należytej staranności.
W przypadku rezygnacji z obowiązku pozostawienia niewykoszonych powierzchni trwałych użytków zielonych, co do zasady za nadzwyczajną okoliczność można by uznać spadek, z tytułu wystąpienia suszy, wielkości produkcji pasz zielonych mający wpływ na ilość pozyskanej paszy zielonej
w gospodarstwie, która to okoliczność skutkuje brakiem pasz do żywienia posiadanych przez rolnika zwierząt. W takim przypadku rolnik zobowiązany jest poinformować kierownika biura powiatowego o wystąpieniu siły wyższej i przedstawić dowody potwierdzające wystąpienie w/w okoliczności.
Takim dowodem może być np. protokół oszacowania szkód w gospodarstwie.
Odnosząc omawiane zasady na grunt obowiązujących przepisów, należy wskazać co następuje.
PROW 2014-2020 – zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne.
Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 2 oraz pkt 3 a także § 4 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 marca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 415, z późn. zm.), płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana rolnikowi, jeżeli spełnia warunki przyznania płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach określonych pakietów lub ich wariantów określone w rozporządzeniu oraz przestrzega innych wymogów, które są określone dla poszczególnych pakietu lub ich wariantów.
Mając na uwadze, że brak pozostawienia powierzchni nieskoszonej nie powoduje dodatkowych kosztów oraz utraty dochodów wynikających z realizacji powyższego wymogu, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna pomimo wystąpienia siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych zostanie przyznana w pomniejszonej wysokości.
W przypadku, gdy rolnik realizuje w swoim gospodarstwie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne i nie pozostawi nieskoszonej części działki rolnej (części określonej na załączniku graficznym przez rolnika i wskazanej przez eksperta przyrodniczego w zakresie wariantów pakietu 4 lub 5 w dokumentacji przyrodniczej - nie dotyczy wariantu 4.7 lub w planie działalności rolnośrodowiskowej w zakresie wariantu 4.7) –, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna w ramach danego wariantu, dla którego ustanowiono powyższy wymóg, zostanie przyznana w pomniejszonej, o współczynnik określony w załączniku nr 8 do rozporządzenia rolno-środowiskowo-klimatycznego, wysokości tj. o 31%.
PROW 2007-2013 - zobowiązanie rolnośrodowiskowe
Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 oraz pkt 4 a także § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2013 r. poz. 361, z późn. zm.), płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana rolnikowi, jeżeli spełnia warunki przyznania płatności rolnośrodowiskowej w ramach określonych pakietów lub ich wariantów określone w rozporządzeniu oraz przestrzega innych wymogów określonych dla danego pakietu lub wariantu.
W przypadku, gdy rolnik realizuje w swoim gospodarstwie zobowiązanie rolnośrodowiskowe i nie pozostawi nieskoszonej części działki rolnej (części określonej na załączniku graficznym i wskazanej przez eksperta przyrodniczego w zakresie wariantów pakietu 4 i/lub 5 w dokumentacji przyrodniczej lub w planie działalności rolnośrodowiskowej w zakresie wariantów pakietu 3), płatność rolnośrodowiskowa w ramach wariantu, dla którego istniał powyższy wymóg, zostanie przyznana w pomniejszonej wysokości. Wysokość zmniejszenia jest uzależniona od realizowanego przez rolnika wariantu i wynosi 80% (w przypadku realizacji wariantów pakietu 3) lub 50% (w przypadku realizacji wariantów pakietu 4 lub 5) płatności przyznanej do danej działki rolnej.
Departament Płatności Bezpośrednich
Departament Działań Społecznych i Środowiskowych
Reasumując, z obowiązku niewykaszania 10% TUZ w ramach pakietów rolnośrodowiskowych mozna skorzystać, ale trzeba mieć dokument potwierdzający wystąpienie nadzwyczajnej okoliczności (np. protokół szacowania strat) i poinformować o tym fakcie kierownika biura powiatowego ARiMR. W przypadku wykoszenia TUZ w całości dopłata będzie pomniejszona w zależności od posiadanego pakietu o 31,50 lub 80%.
oprac. bcz
Fot. Czekała
