W liście złożonym na ręce Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Layen oraz Piotra Serafina komisarza ds. budżetu, przedstawiciele agrobiznesu przypomnieli jej słowa z przemówienia w Parlamencie Europejskim, w którym wyraźnie uznawała i podkreślała znaczenie rolnictwa, obszarów wiejskich i żywności dla Europy, jej gospodarki i jej obywateli. Szefowa KE złożyła wtedy następującą deklarację: „(…) będę bronić unijnej polityki dochodowej dla europejskich rolników i zadbam o to, aby budżet UE i nasza wspólna polityka rolna były ukierunkowane”.
Tymczasem obecnie trwają przygotowania do stworzenia Wieloletnich Ram Finansowych Unii Europejskiej (WRF) na okres po 2027 r.
- Z niepokojem widzimy koncepcje możliwej realokacji wydatków UE w ramach Jednolitego Funduszu, która, jeśli zostanie zastosowana, całkowicie zmieni strukturę i zarządzanie kolejnymi WRF i Wspólną Polityką Rolną (WPR) - czytamy w liście 28 organizacji.
W praktyce oznacza to, że w nowych ramach finansowych UE, nie będzie już odrębnych budżetów dla polityk unijnych, takich jak Wspólna Polityka Rolna czy polityka spójności. Co więcej otrzymanie unijnych funduszy będzie uzależnione od tego czy państwa członkowskie będą realizowały cele polityczne Komisji Europejskiej.
Zastrzeżeń wiele - więcej strat niż korzyści?
Jego sygnatariusze co do zasady popierają zasadę uproszczenia, ale wyrażają głęboką obawę, że rozważane zmiany, jeśli zostaną wprowadzone, nie przyniosą ani uproszczenia, ani zmniejszenia biurokracji z następujących powodów:
- Idea zwiększonego uproszczenia i elastyczności, która zakłada realokację wydatków UE w ramach jednego funduszu i planów krajowych dla wszystkich funduszy, jest sprzeczna z ukierunkowaniem wsparcia niezbędnego w niektórych kluczowych obszarach polityki, zwłaszcza Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Utworzona w 1962 r. i finansowana z budżetu UE, WPR funkcjonuje jako partnerstwo pomiędzy społeczeństwem, sektorem rolnym i łańcuchem rolno-spożywczym. Wnosi europejską wartość dodaną poprzez gwarantowanie konsumentom stabilnych dostaw żywności i przystępnych cen, wspieranie dochodów rolników, osiąganie równowagi gospodarczej, środowiskowej i społecznej oraz przyczynianie się do tętniącego życiem obszarów wiejskich.
- Działanie to miałoby katastrofalne skutki dla sektora rolnego UE, spowodowałoby większą złożoność i niepewność dla 9 milionów unijnych rolników oraz zagroziłoby stabilności i wydajności unijnego łańcucha rolno-spożywczego, zwiększając różnice między państwami członkowskimi i powodując fragmentację jednolitego rynku, jednego z elementów składowych UE i kluczowych planów na lata 2024–2029.
- Podważyłoby to również podejście do inwestycji wieloletnich, tak niezbędne rolnikom, aby poprawili swoją konkurencyjność i stali się bardziej zrównoważonymi, przyczyniając się jednocześnie do stabilności i zrównoważonego rozwoju łańcucha rolno-spożywczego.
- Pomysł ten byłby również sprzeczny z niedawnym raportem Dialogu Strategicznego na rzecz Przyszłości Rolnictwa UE, w którym wzywa się nie tylko do „specjalnego budżetu na WPR”, ale także do utworzenia odrębnych (i indywidualnych) funduszy na transformację rolnictwa (AJTF) i odbudowę przyrody poza WPR
- Wreszcie, co nie mniej ważne, w oparciu o doświadczenia związane z krajowymi planami strategicznymi WPR, przygotowanie usprawnionych „jednolitych planów krajowych” dla wszystkich funduszy UE, a następnie kontrola, analiza, przedłożenie uwag państwom członkowskim, otrzymanie poprawionych planów, ponowna analiza i ostateczne zatwierdzenie tych jednolitych planów przez służby Komisji stanowiłoby zadanie o gigantycznych rozmiarach, które prawdopodobnie zajęłoby bardzo dużo czasu i byłoby bardzo uciążliwe.
Tylko oddzielny budżet na WPR!
Zdaniem organizacji agrobiznesu zwiększony i dedykowany rolnictwu budżet WPR pozostaje kluczowy dla zapewnienia:
- konkurencyjności,
- bezpieczeństwa żywnościowego,
- zrównoważonego rozwoju,
- zagwarantowania rolnikom godziwych dochodów,
- zapewnienia stabilności i wyników gospodarczych unijnego sektora rolno-spożywczego.
- Należy utrzymać wspólność i odpowiednie wsparcie WPR, jednej z najstarszych i ugruntowanych polityk UE, jako czynnika umożliwiającego utworzenie odpornego, zrównoważonego sektora rolnego i rolno-spożywczego, aby zapewnić uczciwą konkurencyjność na wspólnym rynku europejskim, osiągnąć bezpieczeństwo żywnościowe UE wraz z życiem obszarami wiejskimi. Jakakolwiek propozycja demontażu tych ram podważyłaby podstawowe wartości UE i zagroziła jej jedności i przyszłości - podsumowali sygnatariusze listu do U. von der Layen i P. Serafina.
wk
