Ochrona siedlisk lęgowych ptaków
Rozporządzenie zakłada umożliwienie podejmowania zobowiązań dotyczących ochrony siedlisk lęgowych ptaków, na całym obszarze Natura 2000. Obecnie warianty te mogą być wdrażane jedynie na obszarach specjalnej ochrony ptaków. Oczekuje się, że wprowadzenie tej zmiany spowoduje zwiększenie powierzchni użytkowania gruntów w sposób sprzyjający bytowaniu zagrożonych gatunków ptaków, a tym samym zwiększy się efekt środowiskowy Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego.
Nowe rasy objęte wsparciem
MRiRw proponuje także umożliwienie objęcia wsparciem w ramach Pakietu „Zachowanie zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie” dodatkowych dwóch ras owiec: polskiej owcy górskiej i białogłowej owcy mięsnej oraz dwóch ras kóz: kozy kazimierzowskiej i kozy sandomierskiej. Wprowadzenie możliwości objęcia wsparciem dodatkowych ras owiec i kóz ma istotne znaczenie dla zachowania różnorodności genetycznej zwierząt gospodarskich. Wsparcie to jest szczególnie istotne w hodowli małych przeżuwaczy, których utrzymywanie jest korzystne ze względów środowiskowych czyli zachowania bioróżnorodności TUZ.
MRiRW przewiduje następujące stawki dopłat:
- dla ras owiec 412 zł/szt
- dla ras kóz 811 zł/szt
Dopuszczenie mulczowania międzyplonów
Kolejna propozycją ministerstwa rolnictwa jest dopuszczenie mulczowania międzyplonów w Pakiecie „Rolnictwo zrównoważone” i Pakiecie „Ochrona gleb i wód”. Dotychczas zabronione były w okresie jesienno-zimowym wszelkie zabiegi agrotechniczne na polach obsianych międzyplonem w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego. W ostatnich latach zmiany klimatu powodują wydłużenie okresu wegetacyjnego. W tych warunkach rośliny wysiane jako międzyplon osiągają jesienią dużą masę, co utrudnia uprawę rośliny następczej. Wykonane późną jesienią mulczowanie (ścięcie, rozdrobnienie i pozostawienie na polu masy roślinnej jako okrywy ochronnej, bez naruszania struktury gleby) zapewnia ochronę i wzbogacenie gleby. Dopuszczenie mulczowanie międzyplonów nie zagraża więc realizacji celów środowiskowych. Pozostawienie resztek międzyplonowych w formie mulczu ma uzasadnienie środowiskowe, gdyż ogranicza wymywanie biogenów, chroni glebę przed erozją i utratą wody, a jednocześnie nie prowadzi do utrudnień w produkcji w rolnej w kolejnym roku.
Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk
Rozporządzenie zakłada także wprowadzenie w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego nowego Pakietu „Ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk”. Zdaniem MRiRW zagrożeniem dla bioróżnorodności i krajobrazu obszarów wiejskich jest zarówno intensyfikacja, jak i zaprzestawanie użytkowania trwałych użytków zielonych (TUZ). Nowe rozwiązanie będzie stanowić instrument wsparcia zrównoważonego gospodarowania na TUZ i pozwoli na pogodzenie celów ochrony przyrody z celami produkcyjnymi gospodarstw, które przystąpią do realizacji tego pakietu. Realizacja Pakietu będzie ograniczona do terenów poza siecią Natura 2000. MRiRW oczekuje zwiększenia powierzchni TUZ użytkowanych rolniczo w sposób sprzyjający zachowaniu ich bioróżnorodności, utrzymaniu łąkowo-pastwiskowych krajobrazów wiejskich, a także realizacji celów klimatycznych PROW.
Warunkiem przyznania płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach tego Pakietu będzie posiadanie przez rolnika co najmniej jednej sztuki zwierzęcia z gatunków: bydło domowe, bawoły domowe, kozy, owce lub konie w okresie od dnia 15 marca do dnia 30 września. Wprowadzenie tej regulacji ma na celu ukierunkowanie wsparcia do gospodarstw, o bardziej zrównoważonym profilu produkcji.
MRiRW przewiduje w tym Pakiecie stawkę w wysokości 838 zł/ha.
Nowe działanie
Rozporządzenie przewiduje wprowadzenie w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego nowego Pakietu „Retencjonowanie wody”. Zdaniem MRiRW jednym z największych problemów środowiskowych w Polsce jest pogłębiający się w związku ze zmianami klimatu niedobór wody. W związku z tym wprowadzono zmianę PROW 2014–2020 polegającą na uruchomieniu wsparcia dla rolników, którzy wbrew własnym celom ekonomicznym, utrzymują wodę na swoich trwałych użytkach zielonych przyczyniając się do zmniejszenia jej szybkiego odpływu(zalania lub podtopienia). Tego rodzaju usługi ekosystemowe wymagają promocji i wsparcia. Proponuje się ograniczyć wdrażanie tego Pakietu do gruntów, na których są realizowane zobowiązania w ramach pakietów przyrodniczych. Płatności będą przyznawane do gruntów, na których potwierdzono systemowo z wykorzystaniem zdjęć satelitarnych wystąpienie wymaganego zalania lub podtopienia.
MRiRW przewiduje w tym Pakiecie stawkę w wysokości 260 zł/ha.
Kiedy wnioski?
Rozporządzenie przewiduje, że powyższe zmiany będą miały zastosowanie od kampanii naboru wniosków w 2022 r., czyli od 15 marca 2022 r.
Środki finansowe przeznaczone na realizację działania są ograniczone limitem budżetu określonego dla działania, który wynosi około 2 057 mln euro (łącznie z budżetu państwa i budżetu UE.
wk
