Od wejścia do Unii Europejskiej, produkcja rolna w Chorwacji wzrosła aż o 60%

Chorwacja jest członkiem Unii Europejskiej od 2013 roku. Od tego czasu kraj ten otrzymała 6,84 miliarda euro wsparcia z funduszy UE na rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo i rozwój obszarów wiejskich.

Jak te środki zostały wykorzystane i jak wpłynęły na sektor rolny w Chorwacji? Czy chorwaccy rolnicy są gotowi na nowe wyzwania i wymagania związane z Zielonym Planem UE i nową Wspólną Polityką Rolną (WPR)? Co zrobić, aby poprawić konkurencyjność, samowystarczalność i jakość produkcji rolnej w Chorwacji? O tym wszystkim opowiedział minister rolnictwa Mariją Vučković w wywiadzie dla EURACTIVE.

Minister Vučković podkreśliła, że dzięki funduszom UE możliwe były znaczące inwestycje w modernizację produkcji rolnej i przetwórstwa, dostosowanie do znacznie wyższych standardów, jakości i bezpieczeństwa żywności, a producentom zapewniono stabilność dochodów.

- Wartość produkcji rolniczej ciągle rośnie i w 2022 roku wyniosła 3,1 miliarda, czyli prawie o 60% więcej niż w 2014 roku, kiedy wynosiła 2,1 miliarda euro – powiedziała minister.


Zobacz także: Po wycofaniu Rosji z umowy zbożowej Chiny zyskały nowego dostawce kukurydzy. Kto stał się nowym partnerem na chińskim rynku?

Vučković dodała, że pomimo demograficznych wyzwań na obszarach wiejskich, udział młodych rolników znacznie wzrósł w ostatnich latach. Według niej wynosi on 14,4%, co jest powyżej średniej unijnej i stanowi wzrost o 66% w porównaniu z rokiem 2015.

- Naszym celem jest osiągnięcie udziału młodych rolników na poziomie co najmniej 20% w przyszłym okresie – powiedziała.

Minister zaznaczyła również, że część inwestycji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich dotyczy innych strategicznych dziedzin, takich jak infrastruktura komunalna i społeczna, które są ważnymi elementami jakości życia każdego obszaru.

- Okazało się, że inwestycje w podstawową infrastrukturę i usługi na obszarach wiejskich zwiększają zwrot z inwestycji na dochodzie i inwestycje kapitałowe – stwierdziła Vučković.

Minister Vučković przyznała, że istnieją sektory, które są szczególnie wrażliwe i które wspierane są dodatkowo za pomocą krajowych programów i ukierunkowanych polityk sektorowych. Jednak Ministerstwo Rolnictwa, we współpracy z innymi organami administracji państwowej, dąży do podejmowania dodatkowych działań w celu poprawy życia na obszarach wiejskich.

- (…) Aby nasi rolnicy i producenci, a także ich rodziny, mieli wszystkie warunki do zapewnienia bezpiecznego i stabilnego życia, a także by mogli dostarczać codziennie zdrowe i wysokiej jakości produkty krajowe dla chorwackich obywateli i konsumentów – powiedziała.


Czytaj również: Rosjanie zaatakowali port na Dunaju na granicy z Rumunią

Minister podkreśliła również, że Chorwacja ma obecnie aż 44 rolniczo-spożywcze produkty o chronionej nazwie w UE. Dzięki temu pod względem liczby chronionych produktów rolno-spożywczych w skali UE Chorwacja zajmuje dość wysokie (siódme) miejsce wśród państw członkowskich.

- Teraz zrobiliśmy jeszcze ważniejszy krok naprzód, jeśli chodzi o motywowanie większej liczby producentów do wejścia w system oznakowania i wprowadzania na rynek chorwackich produktów o zarówno w Chorwacji, jak i za granicą – powiedziała minister.

Minister Vučković zwróciła uwagę na sektor rybołówstwa i akwakultury, który jest również ważnym segmentem gospodarki.

- W ramach Działania 7 „Podstawowe usługi i odbudowa wsi na obszarach wiejskich” do dziś wypłacono 319,6 miliona euro, a z powodzeniem współfinansowano budowę 219 przedszkoli w całej Chorwacji, 71 domów kultury i ośrodków kulturalnych, 60 remiz strażackich i 211 inwestycji w drogi gminne – powiedziała.

Minister dodała, że w sektorze akwakultury, sfinansowanych zostało 80 producentów w akwakulturze morskiej i słodkowodnej, a także wsparcie przekazane zostało na utworzenie siedmiu nowych ferm. W całym okresie przystąpienia do UE w sektorze rybołówstwa i akwakultury ogólne wskaźniki są pozytywne. Chorwacja odnotowuje ciągły wzrost akwakultury, aż o 96% pod względem ilości w porównaniu do roku 2013, a także pozytywny trend w handlu zagranicznym produktami rybołówstwa.

Minister Vučković przyznała, że nowa Wspólna Polityka Rolna (WPR) od początku tego roku przyniosła szereg zmian w ramach Zielonego Planu UE, co spowodowało protesty rolników we wszystkich państwach członkowskich.

- Troska o ochronę zasobów, wzmacnianie odporności na negatywne zmiany w naturze, które wynikają także z działalności ludzkiej, ochrona różnorodności genetycznych zasobów i bioróżnorodności, są jednymi z kluczowych kwestii XXI wieku. Te kwestie nie mogą być rozwiązane bez uwzględnienia rolnictwa, rybołówstwa i leśnictwa w kontekście ogólnych polityk UE, takich jak Europejski Zielony Ład, którego zasady zaakceptowała również Chorwacja – zaznaczyła Marija Vučković.

Minister podkreśliła jednak, że należy uwzględnić specyfikę i potrzeby każdego kraju członkowskiego przy wprowadzaniu nowych wymagań.

- Nie możemy uniknąć zobowiązań, które wynikają z tego planu dla całego społeczeństwa, w tym dla sektora rolniczego. W Ministerstwie Rolnictwa zależy nam na realistycznym rozważeniu możliwości sektora rolnego w przyjęciu dodatkowych zobowiązań związanych z Europejskim Zielonym Planem i na tym, aby nie narzucić wszystkim krajom członkowskim jednakowych obowiązków, ponieważ nie wszystkie z nich mają takie same warunki wyjściowe – powiedziała.

Dodała także, że każde nowe wymaganie, które dotyka rolników, musi być poparte analizą skutków, nie tylko pod względem wpływu na środowisko, ale także biorąc pod uwagę skutki gospodarcze i społeczne.

Marija Vučković odniosła się również do wzrostu cen żywności w Chorwacji i w całej UE. Wzrost ten wynikał z różnych czynników, takich jak ograniczenia podaży kluczowych zbóż w niektórych z najważniejszych miejsc produkcji na świecie, spowodowanych niekorzystnymi warunkami klimatycznymi. Do wzrostu cen przyczyniła się również brutalna agresja Rosji na Ukrainę, co spowodowało wzrost cen na, zwłaszcza na energię, oraz zakłócenia na rynkach niektórych sektorów. Minister spodziewa się, że w najbliższym czasie sytuacja na świecie ustabilizuje się, ale dalszych zakłóceń nie można wykluczyć.

- W tym kontekście, poza zapewnieniem godziwych dochodów dla rolników, zrównoważonego wykorzystania zasobów i gospodarczego postępu obszarów wiejskich, WPR ma jeszcze jeden tradycyjny i równie ważny cel: zapewnienie wystarczającej ilości żywności po przystępnych cenach – powiedziała.


Zobacz także: Kryzys na rynku owoców „Można rwać za darmo”. Zakaz importu z Ukrainy, Rosja zwiększy produkcje i mołdawski eksport owoców do UE przedłużony o kolejny rok

Minister zaznaczyła również, że rząd będzie dalej monitorować sytuację na rynku i w razie potrzeby wprowadzać dodatkowe środki pomocy.

- Warto jednak wspomnieć, że były przypadki nieuzasadnionego wzrostu cen. Pamiętacie, że na początku roku rząd podjął pewne działania w celu zmniejszenia spekulacji na rynku żywności. W warunkach gospodarki rynkowej rząd ma ograniczone możliwości wpływania na kształtowanie się cen. Dlatego ważną rolę w korygowaniu cen na rynku odgrywają konsumenci, którzy swoim wyborem podczas zakupów mogą wysłać wyraźny sygnał handlowcom lub innym uczestnikom rynku, które ceny są dla nich nieakceptowalne – dodała minister.

Vučković przedstawiła kluczowe działania i polityki, które planuje realizować w nadchodzących latach, aby osiągnąć cele ze strategii dla rolnictwa. Kluczowe działania i polityki zdefiniowano, analizując podstawowe elementy Strategicznego Planu WPR.

- Tutaj chciałabym podkreślić inwestycje w młodych i odnowę pokoleniową, dywersyfikację zarówno upraw, jak i działalności, promowanie inwestycji w zieloną i cyfrową transformację, inwestycje w precyzyjne rolnictwo, płatności dochodowe, szerokopasmowy internet na obszarach wiejskich (niezależnie od tego, że ten segment jest częścią drugiego programu), dobrostan i zdrowie zwierząt oraz inwestycje w przetwórstwo i większą wartość dodaną poprzez połączenie krajowej produkcji pierwotnej i sektora przetwórczego wraz z wdrażaniem krajowych oznak jakości – powiedziała.

Minister wyraziła nadzieję, że dzięki tym działaniom chorwackie rolnictwo będzie mogło zwiększyć swoją konkurencyjność, samowystarczalność i jakość produkcji. Ostatecznym celem wszystkich działań zawartych w Strategicznym Planie, jak również działań objętych innymi programami wsparcia UE lub krajowymi, jest poprawa konkurencyjności chorwackiego sektora rolnego, zwiększenie bezpieczeństwa żywnościowego, podniesienie dochodu rolników oraz poprawa warunków życia na obszarach wiejskich.