Głównym tematem konferencji była przyszłość europejskiego rolnictwa w kontekście zmian klimatycznych i zielonej transformacji oraz wyzwań, w obliczu których stoi dziś rolnictwo w Europie.
„Rolnictwo jest kwestią bezpieczeństwa żywnościowego. Agresywna polityka handlowa USA wpływa na wiele obszarów życia, tanie nawozy z Federacji Rosyjskiej zalewają rynek, zmiany klimatyczne są coraz bardziej dotkliwe dla rolników. Wszystko to sprawia, że Europa musi przygotować się na nową sytuację. A rolnicy muszą wziąć odpowiedzialność za budowanie w swoich środowiskach odporności na rosyjską dezinformację wokół kryzysu klimatycznego.” – mówił dr Mateusz Piotrowski, prezes Stowarzyszenia Pacjent Europa.
Rolnicy zainteresowani ekoschematami
„Polscy rolnicy są liderami zielonych zmian” – podkreślał dr inż. Mirosław Korzeniowski, prezes Stowarzyszenia Agroekoton i manager Klastra Ogrodnictwo Przyszłości. – „Zainteresowanie Ekoschematami w naszym kraju jest bardzo duże, zarówno w porównaniu z innymi państwami UE, jak i w stosunku do wcześniejszych lat. Coraz więcej rolników interesuje się rolnictwem regeneratywnym, węglowym oraz praktykami korzystnymi dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt. Polski sektor rolny jest gotowy na transformację w kierunku bardziej zrównoważonego modelu.”
Wśród dyskutowanych tematów były m.in. energetyka odnawialna, rolnictwo regeneratywne oraz realne skracanie łańcuchów dostaw od pola do stołu.
„Znaczna część powierzchni Polski należy do rodzinnych gospodarstw rolnych. Trzeba zadbać, aby społeczność wiejska miała profity z faktu, że farmy fotowoltaiczne i wiatrowe znajdują się na ich terenach”, - apelował Jerzy Kozyra z IUNG-PIB Puławy. - „Zarządzanie sytuacją kryzysową to także przygotowanie się do kryzysu. Brak tego przygotowania widoczny jest np. w problemach z wdrażaną bez szerokich konsultacji z rolnikami normą GAEC 2.”
Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sytuacji producentów płodów rolnych, warzyw i owoców. „Teraz jest czas na polskie superowoce,” – przekonywała Dominika Kozarzewska reprezentująca Grupę Polskie Jagody i Klaster Ogrodnictwo Przyszłości. – „W Polsce mamy dostęp do rewelacyjnych superowoców o wyjątkowych walorach zdrowotnych. Wśród nich są m.in. borówka, truskawka, żurawina, jagoda kamczacka, malina czy aronia. Pamiętajmy jednak, że za każdym owocem stoi człowiek, który go wyprodukował. Dlatego warto wspierać rodzime gospodarstwa organizowane przez nich kampanie promocyjne.”
Nowa wizja Wspólnej Polityki Rolnej
Ważnym głosem na konferencji był punkt widzenia producentów przedstawiony m.in. przez Ewę Smuk- Stratenwerth, współwłaścicielkę gospodarstwa rolnego z Grzybowa zajmującego się hodowlą bydła mlecznego oraz produkcją ekologicznych serów. Rolniczka, edukatorka, propagatorka ochrony środowiska zaprezentowała rozwój systemu rolniczej sprzedaży bezpośredniej na przykładzie własnego gospodarstwa.
Wśród prelegentów i gości byli eksperci z branży rolniczej, przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń oraz producenci. „Cieszy nas obecność tak wielu stron zainteresowanych rozwojem zrównoważonego rolnictwa w Europie. Nie zapominajmy jednak, że kluczowa dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju rolnictwa w Europie jest współpraca rolników z administracją publiczną,” – podkreślił dr Mirosław Korzeniowski z Agroekoton. – „Jestem przekonany, że większe zaangażowanie tego sektora w przyszłości przełoży się na wymierne korzyści dla polskich rolników.”
Jednym z kluczowych punktów programu konferencji był panel dyskusyjny „Nowa wizja Wspólnej Polityki Rolnej/dialog społeczny: jak lepiej zaplanować europejskie polityki rolne wspólnie z rolnikami”. Dyskusję poprowadziła Paulina Nowak, ekspertka stowarzyszenia Pacjent Europa, która kierowała rozmowę wokół kluczowych pytań dotyczących roli rolników w procesie współtworzenia polityk rolnych, współpracy z instytucjami odpowiedzialnymi za ich kształtowanie, a także znaczenia dialogu z innymi interesariuszami – takimi jak organizacje społeczne, obywatele i konsumenci.
Lepsze planowanie WPR
W panelu wzięli udział:
- Philippe Lamberts, doradca ds. klimatu i gospodarki w Komisji Europejskiej, członek IDEA,
- Janusz Wojciechowski, prawnik i były komisarz UE ds. rolnictwa,
- Mirosław Korzeniowski ze Stowarzyszenia Agroekoton,
- Emil Mieczaj, rolnik i działacz społeczny ze stowarzyszenia PTR.
Celem dyskusji było wypracowanie praktycznych rekomendacji dla administracji publicznej, które mogą pomóc w lepszym planowaniu Wspólnej Polityki Rolnej – w oparciu o dialog i realne potrzeby środowiska rolniczego.
W konferencji wzięło udział wielu rolników młodego pokolenia. Ich obecność była szczególnie istotna, ponieważ reprezentują oni nowoczesne podejście do rolnictwa, łącząc tradycyjne wartości z innowacyjnymi rozwiązaniami. Młodzi rolnicy to filar w rozwoju sektora, wprowadzają nowe technologie, zrównoważone metody upraw oraz dbają o przyszłość rolnictwa w Polsce. Udział stowarzyszenia PTR w wydarzeniu podkreślił wagę współpracy między pokoleniami i wzajemnego dzielenia się doświadczeniami, które są niezbędne w obliczu wyzwań współczesnego rolnictwa.
Stanowisko organizatorów i partnerów konferencji ze stowarzyszeń Agroekoton, Pacjent Europa oraz PTR:
- Polscy rolnicy pełnią kluczową rolę w budowaniu bezpieczeństwa żywnościowego oraz odporności na zmiany klimatyczne i polityczne na świecie oraz budowaniu odporności społeczeństwa na dezinformację wokół kryzysu klimatycznego.
- Jesteśmy gotowi aktywniej uczestniczyć w zielonej transformacji, ale oczekujemy dodatkowego wsparcia takich działań ze źródeł poza Wspólną Polityką Rolną – w tym z funduszy przeznaczonych na ochronę przyrody w ramach wspierania rolniczych praktyk prośrodowiskowych.
- Oczekujemy partnerskiego dialogu ze środowiskiem rolniczym we wprowadzaniu zmian prośrodowiskowych. Niedopuszczalne jest pośpieszne ogłaszanie rozporządzeń. Przykład złych praktyk to wprowadzanie normy GAEC 2 na kilka dni przed rozpoczęciem naboru wniosków o dopłaty bezpośrednie w roku 2025.
- Jesteśmy gotowi budować wspólnie z administracją publiczną strategię dla wszystkich sektorów z aktywnym udziałem środowisk rolniczych i eksperckich.
- Oczekujemy większego zaangażowania administracji publicznej w promowanie rodzimej żywności wysokiej jakości, tzw. Strategia Jedno Zdrowie.
Organizatorami konferencji „Europa - czas transformacji. Polscy rolnicy liderami zielonych zmian” były stowarzyszenia Agroekoton i Pacjent Europa, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Rada ds. Młodych Rolników przy KRiR. Partnerzy wydarzenia to Klaster Ogrodnictwo Przyszłości oraz Stowarzyszenie PTR. Patronat medialny objęło wydawnictwo AgroHorti Media zapewniając relację z konferencji oraz umożliwiając dotarcie do szerszej publiczności, czyli czytelników „Top Agrar Polska”, „Wiadomości Rolniczych Polska”, „Tygodnika Poradnika Rolniczego”, czy „Warzyw” oraz Sad24.pl.
Źródło: Informacja prasowa organizatorów: Agroekoton, Pacjent Europa, PTR
