Wybierając odmianę pszenicy ozimej do uprawy zwraca się uwagę na szereg cech i właściwości, z których szczególne znaczenie ma zimotrwałość. Wyjątkowo surowa zima miała miejsce w sezonie 2011/2012. Z powodu złego przezimowania zdyskwalifikowano wówczas ok. 40% doświadczeń PDO. Podobny poziom strat odnotowano również w produkcji. Po tej zimie dużym uznaniem cieszyły się odmiany o większej zimotrwałości. Niestety, na ogół odmiany bardziej odporne na wymarzanie cechują się niższym potencjałem plonowania.
W latach 2013–2015 zimy miały łagodny przebieg, stąd większe znaczenie zaczęły zyskiwać odmiany o mniejszej zimotrwałości, lecz o bardzo dobrej plenności. Jednak ostatnia zima po raz kolejny zweryfikowała poglądy na temat zimotrwałości odmian. Skala wymarzania w tym sezonie nie była tak duża jak w roku 2012. Z powodu złego przezimowania zdyskwalifikowano dotychczas 5 doświadczeń PDO (7%). Wyniki przezimowania z sezonu wegetacyjnego 2015/2016 pozwoliły jednak na korektę dotychczasowych ocen zimotrwałości dla niektórych odmian zarejestrowanych.
Andrzej Najewski, COBORU Słupia Wielka
Fot. mwal
Tab. 1. Przezimowanie odmian pszenicy zwyczajnej w sezonie 2015/2016
Lp. |
Odmiany |
Zimotrwałość (skala 9o) |
Procent martwych roślin |
Liczba doświadczeń |
||
2015/2016 |
2011/2012 |
2015/2016 |
2011/2012 |
|||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
|
Wzorzec |
|
26 |
62 |
35 |
46 |
|
elitarne chlebowe (grupa E) |
|||||
1 |
Astoria |
3 |
37 |
59 |
21 |
(9) |
|
jakościowe chlebowe (grupa A) |
|||||
2 |
Hondia |
5,5 |
10 |
42 |
33 |
(9) |
3 |
Arkadia |
6 |
12 |
32 |
31 |
44 |
4 |
Ostroga o/ |
6 |
15 |
21 |
26 |
42 |
5 |
Smuga |
6 |
16 |
16 |
5 |
20 |
6 |
Legenda |
6 |
16 |
33 |
16 |
28 |
7 |
Tonacja |
5,5 |
17 |
43 |
16 |
24 |
8 |
Natula |
5 |
17 |
53 |
23 |
38 |
9 |
Skagen |
5 |
18 |
45 |
21 |
30 |
10 |
Praktik |
4 |
22 |
49 |
23 |
(9) |
11 |
RGT Kilimanjaro |
4 |
22 |
54 |
35 |
(9) |
12 |
Delawar |
4 |
28 |
- |
33 |
- |
13 |
Arktis |
4,5 |
29 |
45 |
19 |
(9) |
14 |
Sailor |
4,5 |
32 |
36 |
30 |
44 |
15 |
Linus |
4 |
33 |
57 |
31 |
44 |
16 |
Patras |
4 |
35 |
46 |
35 |
(9) |
17 |
Lavantus |
3 |
44 |
55 |
20 |
(9) |
18 |
Leandrus |
3 |
44 |
55 |
31 |
(9) |
19 |
Bamberka |
3 |
45 |
72 |
24 |
42 |
20 |
Estivus |
3 |
46 |
76 |
16 |
(9) |
21 |
Florus |
3 |
49 |
58 |
27 |
(9) |
22 |
KWS Dakotana |
3 |
50 |
56 |
30 |
(9) |
23 |
Franz |
3 |
51 |
54 |
29 |
(9) |
24 |
KWS Malibu |
2 |
62 |
- |
27 |
- |
25 |
Tulecka b/ |
2 |
62 |
72 |
12 |
(9) |
26 |
Consus |
2 |
64 |
- |
29 |
- |
27 |
Lindbergh |
2,5 |
76 |
- |
(9) |
- |
28 |
Nordkap |
2,5 |
81 |
- |
(9) |
- |
29 |
Mirek |
2 |
83 |
- |
(9) |
- |
30 |
Kredo |
2 |
88 |
68 |
6 |
32 |
31 |
Kohelia |
5,5 |
- |
37 |
- |
20 |
32 |
Naridana |
5 |
- |
42 |
- |
18 |
33 |
Baletka |
4,5 |
- |
45 |
- |
20 |
34 |
Torrild |
4 |
- |
52 |
- |
46 |
35 |
Wydma |
4 |
- |
62 |
- |
18 |
36 |
Ostka Strzelecka o/ |
4 |
- |
63 |
- |
6 |
37 |
Ludwig |
3,5 |
- |
63 |
- |
20 |
38 |
Kranich |
3 |
- |
64 |
- |
27 |
39 |
Zyta |
2,5 |
- |
64 |
- |
2 |
40 |
Boomer |
3 |
- |
66 |
- |
29 |
41 |
Akteur |
2,5 |
- |
73 |
- |
23 |
42 |
Askalon |
2,5 |
- |
74 |
- |
33 |
43 |
Fregata |
2,5 |
- |
74 |
- |
3 |
44 |
Bockris |
2 |
- |
75 |
- |
46 |
45 |
Kepler |
2,5 |
- |
76 |
- |
43 |
46 |
Oxal |
2 |
- |
81 |
- |
42 |
47 |
Rywalka |
5 |
- |
- |
- |
- |
48 |
Turnia |
4,5 |
- |
- |
- |
- |
49 |
Türkis |
4,5 |
- |
- |
- |
- |
50 |
Olivin |
4 |
- |
- |
- |
- |
51 |
Zawisza |
4 |
- |
- |
- |
- |
52 |
Sukces |
2,5 |
- |
- |
- |
- |
|
chlebowe (grupa B) |
|||||
53 |
Jantarka |
5,5 |
11 |
36 |
22 |
34 |
54 |
Rotax |
5 |
15 |
33 |
33 |
(9) |
55 |
Belissa |
5 |
15 |
43 |
32 |
(9) |
56 |
LG Jutta |
5,5 |
17 |
- |
(9) |
- |
57 |
Bogatka |
5,5 |
19 |
28 |
5 |
31 |
58 |
Medalistka |
5,5 |
20 |
- |
(9) |
- |
59 |
Artist |
4 |
21 |
43 |
35 |
(9) |
60 |
Platin |
4 |
21 |
50 |
20 |
(9) |
61 |
Fidelius |
4,5 |
24 |
32 |
16 |
37 |
62 |
Fakir |
4,5 |
24 |
42 |
29 |
(9) |
63 |
KWS Ozon |
4 |
26 |
54 |
35 |
46 |
64 |
KWS Kiran |
4 |
28 |
- |
(9) |
- |
65 |
Dolores |
4 |
33 |
- |
(9) |
- |
66 |
Janosch |
3 |
41 |
- |
29 |
- |
67 |
Bartosz |
3,5 |
42 |
- |
(9) |
- |
68 |
Pokusa |
3 |
42 |
- |
33 |
- |
69 |
Frisky |
3 |
44 |
- |
(9) |
- |
70 |
Rivero |
3,5 |
45 |
- |
(9) |
- |
71 |
Mulan |
3 |
49 |
65 |
26 |
43 |
72 |
KWS Livius |
3 |
52 |
65 |
29 |
(9) |
73 |
Tobak |
3 |
57 |
39 |
29 |
(9) |
74 |
Opcja |
3 |
58 |
- |
(9) |
- |
75 |
Speedway |
2 |
64 |
74 |
23 |
(9) |
76 |
KWS Loft |
2 |
68 |
69 |
29 |
(9) |
77 |
Pengar |
2 |
70 |
62 |
27 |
(9) |
78 |
Silenus |
2 |
72 |
- |
29 |
- |
79 |
Dakar |
2 |
76 |
- |
(9) |
- |
80 |
KWS Dacanto |
2 |
77 |
74 |
13 |
37 |
81 |
KWS Magic |
1,5 |
78 |
85 |
13 |
(9) |
82 |
Kometa |
2 |
86 |
- |
(9) |
- |
83 |
Pawel |
1,5 |
96 |
- |
(9) |
- |
84 |
Nutka |
3 |
- |
60 |
- |
7 |
85 |
Meteor |
3,5 |
- |
62 |
- |
27 |
86 |
Banderola |
2,5 |
- |
69 |
- |
40 |
87 |
Jenga |
2,5 |
- |
71 |
- |
36 |
88 |
Smaragd |
2 |
- |
72 |
- |
29 |
89 |
Muszelka |
2,5 |
- |
75 |
- |
46 |
90 |
Meister |
1,5 |
- |
81 |
- |
39 |
91 |
Forum |
2 |
- |
83 |
- |
(9) |
92 |
Bystra |
1,5 |
- |
83 |
- |
27 |
93 |
Mewa |
6 |
- |
- |
- |
- |
94 |
Bonanza |
4 |
- |
- |
- |
- |
95 |
Hybery F1 |
3,5 |
- |
- |
- |
- |
96 |
Kris |
2,5 |
- |
- |
- |
- |
|
na ciastka (grupa K) |
|||||
97 |
Bagou |
1,5 |
- |
68 |
- |
2 |
|
pozostałe (grupa C) |
|||||
98 |
Markiza |
5 |
8 |
47 |
5 |
25 |
99 |
RGT Kicker |
3 |
54 |
- |
(9) |
- |
100 |
Viborg |
2,5 |
58 |
- |
(9) |
- |
101 |
Florencia |
2 |
61 |
71 |
16 |
(9) |
102 |
Ohio |
2 |
78 |
80 |
22 |
(9) |
103 |
Rockefeller |
2 |
79 |
- |
25 |
- |
104 |
Satyna |
5,5 |
- |
62 |
- |
1 |
105 |
Elipsa |
2 |
- |
76 |
- |
36 |
106 |
Belenus |
2 |
- |
77 |
- |
27 |
107 |
Rapsodia |
1,5 |
- |
83 |
- |
20 |
108 |
Gimantis |
3,5 |
- |
- |
- |
- |
|
z CCA |
|||||
109 |
Toras |
5,5 |
6 |
16 |
4 |
5 |
110 |
Julius |
5 |
9 |
50 |
13 |
21 |
111 |
Pamier |
4 |
- |
58 |
- |
7 |
112 |
Brilliant |
3 |
- |
68 |
- |
4 |
Kol. 1: wzorzec: 2015/2016 – Patras, RGT Kilimanjaro, Artist, KWS Ozon; 2011/2012 – Bockris, Figura, KWS Ozon, Muszelka; o/ – odmiana o kłosie ościstym, b/ – odmiana o białej barwie ziarna;
F1 – odmiana mieszańcowa
Kol. 2: ocena wieloletnia, z uwzględnieniem sezonu wegetacyjnego 2015/2016; skala 9°; 9 – zimotrwałość bardzo duża, 5 – średnia, 1 – bardzo mała
Kol. 3-6: „-” – brak danych, odmiana nie była badana w sezonie wegetacyjnym 2011/2012 lub 2015/2016
Kol. 5-6: w nawiasie doświadczenia rejestrowe