We wtorek 24 sierpnia 2024 r. Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport po kontroli na temat rolnictwa ekologicznego w Polsce. NIK ustaliła, że jak na razie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach płatności ekologicznych z PROW 2014-2020 wypłaciła rolnikom i innym podmiotom 77% tej kwoty, czyli 2,94 mld zł. Jednak dotacje te będą wypłacane jeszcze do końca 2025 roku.
NIK: ARiMR z opóźnieniem wydawało decyzje o płatnościach i przelewaniu dopłat ekologicznych
Kontrolerzy NIK odnotowali, że ARiMR nieterminowo wydawała decyzje w sprawie przyznania płatności w ramach Rolnictwa ekologicznego. W kampaniach 2018–2022 z opóźnieniem wydano 19 430 decyzji na kwotę ponad 520 mln zł.
Kontrolerzy Najwyższej Izby Kontroli odnotowali także, że część rolników również z opóźnieniem otrzymywała dopłaty z Agencji. NIK wyliczył, że w kampaniach 2018–2022 z naruszeniem terminów zrealizowano 1194 płatności w kwocie blisko 8,4 mln zł.
Minister rolnictwa obiecuje, że opóźnienia w wypłatach dopłat ekologicznych będą się zmniejszać
W swoim raporcie NIK przestrzega, że podobne opóźnienia ze strony Agencji oraz nienależyty nadzór nad ARiMR ze strony ministra rolnictwa może skończyć się nawet obcięciem części funduszy na polskie rolnictwo.
– NIK zwraca uwagę, że nieterminowa realizacja płatności ekologicznych w ramach ww. działania stwarza ryzyko zmniejszenia przez Komisję Europejską płatności na rzecz Polski w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Wiąże się z tym ryzyko osłabienia konkurencyjności polskiego rolnictwa ekologicznego – przestrzegają autorzy raportu.
Jednocześnie autorzy raportu odnotowali, że minister rolnictwa już zadeklarował wprowadzenie działań, które mają ograniczyć ryzyko występowania nieprawidłowości dotyczących nieterminowego wydawania decyzji w sprawie przyznania płatności ekologicznych oraz nieterminowej ich realizacji, z perspektywą ich całkowitego wyeliminowania. Mają zostać też wdrożone odpowiednie zmiany w prawie w zakresie terminów wydawania decyzji o przyznaniu dopłat ekologicznych.
NIK uważa, że Polska nie podwoi areału upraw ekologicznych do 2030 roku
Z raportu Najwyżej Izby Kontroli wynika, że w ostatnich latach liczba gospodarstw ekologicznych wzrosła z 18 637 w 2019 r. do 21 187 w 2022 r., czyli o 13,7 %. Z kolei łączna powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w 2019 r. wyniosła 507,6 tys. ha, a w 2022 r. – 554,6 tys. ha, co oznacza wzrost o 47 tys. ha (o 9,3 %).
Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że wzrost powierzchni ekologicznych użytków rolnych z 507 do 554 ha jest niewielkie i oznacza, że raczej nasz kraj nie osiągnie przyjętego celu w Ramowym Planie Działań 2021–2030, tj. podwojenia do 2030 r. powierzchni użytków rolnych i uzyskania ponad 1 mln hektarów tej powierzchni.
O komentarz do raportu Najwyższej Izby Kontroli poprosiliśmy także biuro prasowe ARiMR. Czekamy na odpowiedzi.
Paweł Mikos
Fot: Canva