Obecnie na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego za lata 2014-2022 zauważalny jest stały wzrost liczebności wilka w Polsce (ok. 1300 osobników w 2014 r. przyrost populacji do ok. 4300 osobników w 2022 r.). Dane na temat liczebności przekazywane corocznie do GUS są szacowane na podstawie informacji udzielanych przez poszczególnych regionalnych dyrektorów ochrony środowiska oraz przez nadleśnictwa i parki narodowe.
Ministerstwo klimatu nie widzi problemu
Na posiedzeniu sejmowej komisji ochrony środowiska w czerwcu 2024 r. rozpatrzono informację ministerstwa klimatu i środowiska na temat stanu populacji oraz strategii gospodarowania dziką zwierzyną w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem wilka, niedźwiedzia i żubra. Z informacji przekazanych przez MKiŚ wynika, że aktualnie nie jest przygotowywana strategia zarządzania populacją wilka w Polsce. Jest to o tyle istotna informacja, że w Polsce to ten resort odpowiada za sprawy ochrony gatunkowej, a tym samym wiążących się z tym zakazów, bądź też możliwości wydania od nich odstępstw.
Niezbędny plan zarządzania populacją
Mając na uwadze przytoczone dane, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi dostrzega potrzebę podjęcia działań zmierzających do opracowania planu zarządzania populacją wilka w Polsce, oraz zapewnienia kontroli liczebności tych zwierząt – napisał wiceminister Stefan Krajewski.
Resort rolnictwa popiera także postulaty sformułowane na posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa z marca tego roku. Posłowie zwrócili się wtedy w dezyderacie do MKiŚ z następującymi postulatami:
- przeprowadzenie ogólnopolskiej inwentaryzacji występowania i liczebności wilków wiarygodnymi naukowo metodami,
- opracowanie strategii zarządzania populacją wilka w Polsce.
Co mogą zrobić rolnicy zagrożeni wilkami?
W odniesieniu do zabezpieczania gospodarstw możliwe jest uzyskanie pomocy, dotyczącej sposobów zabezpieczania przed szkodami wyrządzonymi przez wilki, jak również finansowego wsparcia dla tych przedsięwzięć udzielanych przez regionalnych dyrektorów ochrony środowiska lub dyrektorów parków narodowych. Finansowe wsparcie (nazwane w ustawie o ochronie przyrody - współdziałaniem) realizowane jest na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych między ww. organem, a osobą zainteresowaną uzyskaniem takiej pomocy.
Ponadto, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w październiku 2023 r. opracowała wytyczne dla rolników informujące o możliwościach zabezpieczania swoich gospodarstw przed szkodami wyrządzanymi przez gatunki chronione.
Z informacji uzyskanych z MKiŚ wynika, że regionalne dyrekcje ochrony środowiska prowadzą także działania informacyjne w zakresie ekologii i behawioru wilka, sposobów zachowania się w sytuacjach niebezpiecznych, czy wreszcie składania wniosków o odstraszanie lub eliminację osobników zagrażających życiu lub zdrowiu, czy też mieniu. W marcu 2021 r. na stronie internetowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska została opublikowana informacja kierowana specjalnie do samorządów, w której przekazano zestaw podstawowych informacji, które pomogą zapobiegać takim incydentom lub odpowiednio na nie reagować.
Jakie odszkodowania dla rolników?
Dane dotyczące odszkodowań wypłaconych rolnikom za szkody wyrządzone przez wilki w 2023 roku są aktualnie opracowywane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (GDOŚ).
Dane z ostatnich kilku lat przedstawiają się następująco:
- 2018 – 1,1 mln zł.,
- 2019 – 1,3 mln zł.,
- 2020 – 1,4 mln zł.,
- 2021 – 1,6 mln zł.,
- 2022 – 2,1 mln zł.
MRiRW pragnie podkreślić, że popieramy wszelkie działania na poziomie krajowym i unijnym mające na celu ograniczenie szkód powodowanych przez wilki na obszarach wiejskich. W tym zakresie proponowaliśmy liczne rozwiązania, które zostały przekazane do MKiŚ wskazując, jako kwestię o zasadniczym znaczeniu dalsze przeciwdziałanie szkodom (działania prewencyjne) oraz usprawnienie systemu wypłaty adekwatnych odszkodowań – podsumował wiceminister Stefan Krajewski.
