Rok ustawy o przewadze kontraktowej

Celem ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej jest wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami w branży rolno-spożywczej. Przepisy weszły w życie dokładnie rok temu, a dziś UOKiK we współpracy z KOWR i MRiRW podsumował dotychczasowe działania i nakreślił nadchodzące zmiany.

 

UOKiK od sierpnia ubiegłego roku badał czy Sudzucker Polska nie stosuje nieuczciwych praktyk wobec dostawców buraków cukrowych. Jak wynika z toku postępowania wyjaśniającego, faktycznie mogło dojść do wykorzystania w nieuczciwy sposób przewagi kontraktowej. Firma jest jednym z czterech producentów cukru w Polsce. Zastrzeżenia Marka Niechciała, prezesa UOKiK wzbudzają nieprecyzyjne zasady ustalania cen i terminy płatności. 

- Po 60 dniach od terminu dostawy, producent powinien otrzymać zapłatę - mówił Marek Niechciał. 

Ostatnie miesiące wysokiego plonowania owoców miękkich przyniosły kolejne przypadki naruszenia ustawy o przewadze kontraktowej, których postępowanie wyjaśniające jest w toku. Producenci otrzymują za owoce miękkie bardzo niskie ceny - postępowanie polega na wyjaśnieniu czy doszło do zmowy przedsiębiorców w sprawie cen oraz zaburzenia rynku względem popytu do podaży. 

- W Polsce rynek jest silnie nasycony, a jednocześnie rozproszony. Producenci nie współpracując i nie organizując się mają bardzo małe możliwości negocjacyjne. Inspekcja handlowa obecnie zajmuje się sprawdzaniem czy np. maliny pojawiające się w sklepach faktycznie są polskie i dlaczego producenci otrzymują tak niskie ceny w skupie - mówił prezes UOKiK. 

Jak podkreślił istnieje konieczność wypracowania przez resort rolnictwa mechanizmów stabilizujących ten rynek -  ograniczenia wahania cen wynikających ze znaczących zmian w poziomie podaży w poszczególnych latach. Prezes mówił również o tym, że warto byłoby rozpocząć promocję czarnej porzeczki za granicą, aby zwiększyć eksport tego towaru, który jest w większości krajów nieznany. 

UOKiK konsultował kontrole oraz postępowania z KOWR i MRiRW. 

- Rola naszej instytucji sprowadza się przede wszystkim do weryfikacji, czy umowy są zawierane oraz czy zawierają wszystkie wymagane elementy określone w przepisach krajowych i unijnych. Obecnie wraz z UOKiK analizujemy rynek owoców miękkich - dodał Piotr Serafin, dyrektor generalny KOWR. 

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi od kwietnia prowadzi dyskusje nad projektem dyrektywy, w której zawarta byłaby lista 8 zakazanych praktyk, dzięki którym uregulowane byłyby mechanizmy zawierania kontraktów, terminów płatności, wypowiedzenie umowy w określonych przypadkach owoców szybko psujących się, ustalania cen przed rozpoczęciem sezonu sprzedaży owoców np. w marcu oraz ustalenie minimalnych cen. Dyrektywa będzie wymagała korekty i nowelizacji ustawy o przewadze kontraktowej. 

- Ponadto trwają dyskusje nad wydaniem rozporządzenia (które jest w fazie negocjacji międzyresortowych) zmieniającego 4 ustawy, które będzie miało na celu zwiększenie skuteczności kontroli na rynku owoców, a także warzyw i ziemniaków oraz podwyższenie sankcji za nieprawidłowe oznakowanie produktów. Obecnie kara wynosi jedynie 500 zł, a będziemy postulować o podwyższenie kary do wielokrotności obrotu z danego produktu lub grupy produktów - mówił Jerzy Dąbrowski, dyrektor departamentu rynków rolnych MRiRW. 25 lipca najprawdopodobniej dowiemy się czy rozporządzenie wejdzie w życie i kiedy ewentualnie to nastąpi. 

- Zależy nam przede wszystkim na tym, aby nasz rynek był uczciwy dla producentów, a UOKiK ma do tego zachęcać i regulować te działania. Uporządkowana została sprawa umów na dostawy marchwi spółki Cykoria, umów w zakresie dostaw mleka surowego, podmioty mają czas na podporządkowanie się do zaleceń. Prowadziliśmy także postępowania wyjaśniające dotyczące rosnących cen masła w największych sieciach handlowych. Ponadto UOKiK na bieżąco śledzi procesy rynkowe na poszczególnych etapach łańcucha dostaw jabłek. Przeprowadziliśmy kontrolę w czterech przedsiębiorstwach skupujących i przetwarzających owoce - mówił Piotr Adamczewski, dyrektor delagatury UOKiK w Bydgoszczy. 

UOKiK prowadzi także działania na rynku jaj, relacji handlowych sieci hurtowej Eurocash z dostawcami oraz na rynku ziemniaków i kapusty. 

Inspekcja handlowa UOKiK prowadziła także kontrolę na rynku truskawek, malin i innych owoców miękkich, bo podejrzenie budzi  nie tylko cena sprzedaży w dyskontach, ale także kraj pochodzenia i oszukiwanie konsumentów względem kraju pochodzenia owoców i warzyw. Przebadano 980 partii świeżych owoców i warzyw. W 10% podano błędny kraj pochodzenia. To i tak niski procent przy tak małej karze za nieprawidłowe oznakowanie produktu....
W 9% kraj pochodzenia w ogóle nie był podany na etykiecie. 

dkol