Swoje wystąpienie w Sejmie szef resortu rolnictwa rozpoczął od opisanie bieżącej sytuacji na rynkach rolnych.
Niewesołe perspektywy
Minister zaczął od rynku mleka, gdzie sytuacja jest bardzo zła z powodu: nadmiernej podaży, zniesienia kwot, małego popytu oraz rosyjskiego embarga. Cały czas mamy do czynienia z duża dynamiką produkcji. Przez pierwsze 5 miesięcy roku mleczarnie kupiły 4,7 mld kg mleka, czyli 6,7% więcej niż rok wcześniej. Skutkiem wysokiego skupu jest równie duża produkcja artykułów mleczarskich. Niestety, nie idą za tym wysokie ceny na światowych rynkach. Ceny skupu mleka spadły w porównaniu z zeszłym rokiem o blisko 11%, a od 2014 r. o 25%.
– Co prawda notowania cenowe z czerwca wskazują na niewielka poprawę cen produktów artykułów mleczarskich, co może być wstępnym sygnałem do odbudowy sytuacji na rynku mleka. Jednak wg. prognoz krótkoterminowych spadkowe tendencje skupu mleka mogą się utrzymać jeszcze przez kilka najbliższych miesięcy. Miejmy nadzieję, ze wynegocjowany przeze mnie pakiet wsparcia rynku pozwoli na jak najszybsze odwrócenie tendencji – powiedział w Sejmie Krzysztof Jurgiel.
Optymizm w wołowinie i drobiu
Zdecydowanie lepiej wygląda sytuacja na rynku wołowiny. Rośnie produkcja i eksport tego mięsa. Podobnie jest w przypadku drobiu. Notujemy kolejne rekordy eksportu drobiu (306 tys. ton czyli o 16% więcej niż rok wcześniej), a ceny skupu kurcząt i tuszek są na zeszłorocznym poziomie.
Wreszcie lepsze ceny skupu tuczników
Poprawia się sytuacja na rynku wieprzowiny. Wprawdzie poprzednie lata przyniosły drastyczny spadek pogłowia i cen, ale ostatni czas hodowcy mogą zaliczyć do dobrych.
– W ostatnich miesiącach poprawiła się sytuacja na rynku wieprzowiny. Aktualna cena skupu żywca wieprzowego wynosi 5,41 zł za kg i w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego jest wyższa o 22%. W stosunku do ceny 2011-2015 aktualna cena jest wyższa o ok. 5%. Tendencje wzrostowe są obserwowane w całej UE głównie ze względu na zmniejszenie podaży wieprzowiny oraz rosnący popyt ze strony chińskiej, gdzie import wzrósł z porównaniem do roku poprzedniego o 106%. Wzrósł również eksport wieprzowiny z Polski - tłumaczył minister Jurgiel.
Trwają żniwa
Zbiory zbóż wyniosą ponad 30 mln ton wobec 27 mln ton rok wcześniej. Na świecie wysokie zapasy i wysokie prognozy wpływają na niskie ceny ziarna. Według danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w omawianym okresie za pszenicę konsumpcyjną przeciętnie w kraju płacono 635 zł/t, czyli o 10,9 % mniej niż w ubiegłym roku. Pszenica paszowa była tańsza o 4,5 % w porównaniu z ubiegłym rokiem i kosztowała 665 zł/t.
– Poziom cen zbóż jest znacznie wyższy od ceny interwencyjnej dlatego nie należy się spodziewać uruchomienia interwencji – mówił Krzysztof Jurgiel.
Cieszy to, że staliśmy się znaczącym eksporterem zbóż. Od stycznia do kwietnia sprzedaliśmy 1,7 mln ton ziarna wobec 2,5 mln ton rok wcześniej.
Źle na rynku owoców
Z cen skupu nie są zadowoleni także producenci owoców. W zeszłym roku zbiory wyniosły 4,1 mln ton.
– W prognozach zbiorów na 2016 r. IERiGŻ wskazuje na możliwy niewielki wzrost zbioru owoców ogółem. Od stycznia ceny skupu jabłka przeznaczone do konsumpcji i przetwórstwa wykazywały trend spadkowy. W połowie bieżącego roku ceny jabłek były o połowę niższe niż rok wcześniej. Spadek cen jabłek przemysłowych był spowodowany duża podażą owoców gorszej jakości. Duża podaż i niższe ceny soku jabłkowego na rynku międzynarodowym przyczyniły się dodatkowo do spadku cen jabłek do przetwarzania. Mniejszy popyt na rynku krajowy oraz obniżenie cen ofertowych od największych odbiorców światowych spowodowały spadek cen jabłek konsumpcyjnych – tłumaczył minister Jurgiel.
Inicjatywy
Minister rolnictwa przedstawił także najważniejsza inicjatywy legislacyjne resortu, a zaliczył do nich:
- projekt ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi, który ma poprawić stosunki między producentami i przetwórcami żywności, a handlem;
- projekt ustawy wprowadzający dobrowolne znakowanie żywności informacją „Produkt polski”;
- projekt ustawy wprowadzający obowiązek oznaczania kraju pochodzenia mięsa świń, drobiu, owiec i kóz sprzedawanego bez opakowań.
„Pakiet lipcowy"
Krzysztof Jurgiel ponownie przedstawił również szczegóły wynegocjowanej w Brukseli dodatkowej pomocy dla rolników o wartości 500 mln euro. Tzw. „pakiet lipcowy” składa się m.in. z:
- mechanizmu ograniczania produkcji (150 mln euro na 28 państw UE;
- warunkowa pomoc dostosowawcza (pakiet Polski wart 22 mln euro z możliwością podwojenia tej kwoty z budżetu krajowego);
- poprawy warunków interwencji dla OMP;
- możliwość zastosowania 70% zaliczek dopłat bezpośrednich po 16 października 2016 r.
Plan rozwoju głównych rynków
W ostatnim punkcie swojego wystąpienia minister Jurgiel zapowiedział opracowanie planu rozwoju głównych rynków w Polsce.
– Celem opracowania programu jest wypracowanie, klarownej dla uczestników rynku, koncepcji długofalowego działania mającej zapewnić realizację zidentyfikowanych celów umożliwiających rozwój krajowego sektora rolno-żywnościowego. Program koncentruje się na dziewięciu głównych rynkach rolnych, tj. rynkach: zbóż, rzepaku, wieprzowiny, wołowiny, drobiu, mleka i przetworów mlecznych, cukru, owoców i warzyw oraz tytoniu – powiedział w Sejmie minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel.
Fot. P. Kula (sejm.gov.pl)
