30 marca br. ustawę uchwalił Sejm, a teraz rozpatrzyć ją musi Senat, nim trafi ona do podpisu prezydenta Dudy.. Ponieważ większość w Senacie ma Prawo i Sprawiedliwość, które jest inicjatorem nowych przepisów, należy się spodziewać, że ustawa zostanie uchwalona w wersji przyjętej przez Sejm. Zmiany mogą być co najwyżej kosmetyczne.
Przypomnijmy, że zgodnie z ustawą, państwowa ziemia rolna będzie pozostawać w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych, a podstawowym sposobem jej zagospodarowania będą trwałe dzierżawy. Zdaniem PiS, ustawa ma na celu zapobieżenie spekulacjom w obrocie ziemią - zakłada wstrzymanie na pięć lat sprzedaży ziemi wchodzącej w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zakaz ten nie obejmie m.in. nieruchomości przeznaczonych na cele inne niż rolne (np. parki technologiczne i przemysłowe, centra biznesowo-logistyczne, inwestycje transportowe, budownictwo mieszkaniowe), ujętych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Zakaz nie będzie się też stosował do nieruchomości w granicach specjalnych stref ekonomicznych, domów, lokali mieszkalnych, budynków gospodarczych, garaży, ogródków przydomowych oraz nieruchomości rolnych o powierzchni do 2 ha.
Ustawa upoważnia ministra rolnictwa i rozwoju wsi do wydania rozporządzenia, w którym określi sposób ustalania wysokości czynszu dzierżawnego w zależności od potencjału produkcyjnego przedmiotu dzierżawy, a w szczególności od rodzaju i klasy gruntów, miejsca położenia nieruchomości i wartości budynków.
Agencja Nieruchomości Rolnych będzie miała prawo pierwokupu ziemi. Poza zasadniczymi nabywcami nieruchomości rolnych, czyli rolnikami indywidualnymi, ziemie będą mogły nabyć też osoby bliskie sprzedającemu, jednostki samorządu terytorialnego, Skarb Państwa oraz kościoły i związki wyznaniowe. W przypadku innych podmiotów sprzedaż ziemi musi zostać potwierdzona zgodą prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych. Nabycie nieruchomości będzie trwale połączone z wymogiem osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz zakazem zbywania i wydzierżawiania zakupionej ziemi przez dziesięć lat. Tylko w przypadkach losowych zgodę na sprzedaż ziemi przed upływem tego terminu będzie mógł wydać sąd.
Ustawa ma wejść w życie 30 kwietnia br., bowiem 1 maja kończy się 12-letnie moratorium na zakup polskiej ziemi przez cudzoziemców. Jej celem jest wzmocnienie ochrony ziemi rolniczej przed spekulacyjnym wykupem przez krajowe oraz zagraniczne osoby fizyczne i prawne, zatrzymanie niekorzystnego trendu w strukturze agrarnej oraz poprawa sytuacji ekonomicznej polskich rolników. oprac. bcz na podstawie senat.gov.pl
Fot. Łuczak