Holenderscy rolnicy przestawiają się na sprzedaż bezpośrednią
Według raportu uniwersytetu Waningen Univeristy & Research (WUR) liczba gospodarstw rolnych w Holandii sprzedających produkty w ramach tzw. krótkich łańcuchów dostaw wzrosła o 9% w 2023 roku w porównaniu z 2020 rokiem. To trend, który obserwujemy nie tylko w Holandii, ale także w całej Europie.
Zobacz też: Rozszerzenie RHD - 51% żywności ekologicznej i lokalnej trafi do szpitali?
Krótkie łańcuchy dostaw, czyli sprzedaż produktów bezpośrednio do konsumentów lub z udziałem maksymalnie jednego pośrednika, zdobywają coraz większe uznanie. Rolnicy, zamiast polegać na tradycyjnych kanałach dystrybucji, wybierają nowoczesne modele sprzedaży, które pozwalają im osiągać lepsze dochody.
Badania najlepszej uczelni rolniczej pokazują sukces krótkich łańcuchów dostaw
Warto zaznaczyć, że Waningen Univeristy & Research (WUR) jest uznawany za najlepszą uczelnię rolniczą na świecie według rankingu QS World University Rankings by Subject 2024. Jej badania nie tylko dostarczają cennych danych, ale także wskazują kierunki rozwoju dla rolnictwa w Europie.
Holenderski raport Short Chains Monitor wskazuje, że całkowity przychód ze sprzedaży w krótkich łańcuchach w 2023 roku wyniósł 2,2 miliarda euro. Co więcej, już niemal 16% gospodarstw w Holandii sprzedaje swoje produkty w ten sposób, co stanowi wzrost o 37% w porównaniu z rokiem 2017. Jak zaznaczają eksperci WUR, rozwój sprzedaży bezpośredniej to nie tylko szansa na wyższe dochody, ale także sposób na budowanie zrównoważonego rolnictwa i wzmacnianie więzi między rolnikami a konsumentami.
Polacy również wybierają bezpośredni kontakt z klientem
Sprzedaż bezpośrednia staje się popularna także w Polsce, Jak pokazuje przykład Kooperatywy Spożywczej w Opolu, która działa już od ponad dekady, konsumenci coraz częściej wolą kupować lokalne, świeże produkty bezpośrednio od rolników. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w tym artykule:
W Polsce rolniczy handel detaliczny (RHD) przyspieszył szczególnie w czasie pandemii COVID-19, kiedy konsumenci zaczęli poszukiwać bezpiecznych i niezawodnych źródeł żywności. Wzrastająca liczba targowisk, sklepów internetowych prowadzonych przez rolników czy modeli „zbieraj sam”, świadczy o tym, że Polacy, podobnie jak inni Europejczycy, cenią bezpośredni kontakt z producentem.
Korzyści dla obu stron – zysk dla rolnika, zdrowa żywność dla konsumenta
Sprzedaż bezpośrednia przynosi wymierne korzyści zarówno rolnikom, jak i konsumentom. Jak wynika z raportu WUR, młodzi rolnicy najchętniej angażują się w krótkie łańcuchy dostaw. Aż 21% rolników poniżej 35. Roku życia w Holandii sprzedaje swoje produkty bezpośrednio, często łącząc sprzedaż z agroturystyką, edukacją lub przetwórstwem rzemieślniczym. Dla rolników sprzedaż bezpośrednia oznacza wyższe zyski, większą kontrolę nad cenami i możliwość promocji swoich produktów. Konsumenci zaś otrzymują świeżą żywność wysokiej jakości, często w bardziej konkurencyjnych cenach.
Jakie są formy sprzedaży bezpośredniej?
W całej Europie rolnicy wykorzystują różne formy sprzedaży bezpośredniej – od sprzedaży w gospodarstwie, przez targowiska/na poboczu drogi/bezpośrednio do domu konsumenta, aż po sklepy internetowe. W Polsce dodatkowo rozwija się model „zbieraj sam”, który cieszy się szczególnym zainteresowaniem w sezonie owocowym. Możliwość osobistego zebrania truskawek czy jabłek nie tylko obniża koszty, ale też przyciąga klientów, którzy szukają autentycznego kontaktu z naturą lub rozrywki. Oprócz tego istnieje forma sprzedaży sąsiedzkiej, czyli „od rolnika do rolnika”.
Przyszłość sprzedaży bezpośredniej
Według Uniwersytetu Waningen rosnąca popularność krótkich łańcuchów dostaw to odpowiedź na zmieniające się potrzeby rynku. Konsumenci coraz częściej poszukują lokalnych, certyfikowanych produktów, a rolnicy szukają sposobów na uniezależnienie się od dużych firm czy korporacji. Jak podkreślają eksperci, sprzedaż bezpośrednia to nie tylko sposób na większe dochody, a także na budowanie zrównoważonego i lokalnie zakorzenionego rolnictwa.
Jak pokazuje holenderski raport nt. krótkich łańcuchów dostaw, sprzedaż bezpośrednia może być skutecznym rozwiązaniem dla europejskich rolników w czasach rosnącej konkurencji i zmieniających się oczekiwań konsumentów. Bezpośredni kontakt z klientem to sposób na budowanie trwałych relacji i promocję lokalnych produktów, co w dłuższej perspektywie wzmacnia zarówno gospodarstwa, jak i całe społeczności.
Na podst. Waningen Univeristy & Research, Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
