UE szuka rozwiązań dla ukraińskiego zboża po rosyjskim weto. Które państwa otwierają porty?

Ukraina jest jednym z największych producentów i eksporterów zboża na świecie i stanowi ważny element światowego bezpieczeństwa żywnościowego, zwłaszcza w czasie kryzysu wywołanego przez rosyjską agresję. Ukraiński eksport zboża został zagrożony po tym, jak Rosja jednostronnie zerwała umowę zbożową 17 lipca. Umowa ta pozwalała Ukrainie korzystać z rosyjskich portów nad Morzem Czarnym do wysyłki swoich produktów rolnych. Po wycofaniu się Moskwy z porozumienia, ceny pszenicy na rynkach światowych gwałtownie wzrosły.


Zobacz także: Rumunia pomaga Ukrainie w eksporcie zboża przez Morze Czarne

W tej sytuacji Unia Europejska próbuje przenieść jeszcze większe nadwyżki produkcji rolniczej Ukrainy poprzez tzw. korytarze solidarnościowe – trasy lądowe, stworzone w celu ułatwienia tranzytu drogowego, kolejowego i wodnego. Jednak według ekspertów te trasy są już częściowo przeciążone i niewystarczające do obsłużenia całego ukraińskiego eksportu.

Jedną z możliwych alternatyw jest wykorzystanie portów bałtyckich do przewozu ukraińskiego zboża. Taką propozycję wysunęła Łotwa, która jest członkiem UE i NATO.

Minister rolnictwa Łotwy Didzis Smits stwierdził, że eksport przez Korytarz Bałtycki nie jest niemożliwym scenariuszem, ale wymaga rozwiązania problemu logistycznego związanego z różną szerokością torów kolejowych.

- Oczywiście, trzeba będzie to przeliczyć. Jasne, że będzie to trudne i kosztowne, ale jeśli nie ma innych rozwiązań, to korytarz przez kraje bałtyckie to takie rozwiązanie – wyjaśnił minister.

Inną opcją jest przejście przez ujście Dunaju, które łączy Morze Czarne z Morzem Adriatyckim. Jednak ta trasa jest zagrożona po rosyjskich uderzeniach lotniczych na ukraińskie porty nad Dunajem, które znajdują się zaledwie kilka setek metrów od granicy z Rumunią.

Rosja twierdzi, że ataki te są częścią operacji antyterrorystycznej przeciwko separatystom prorosyjskim w obwodzie odeskim. Jednak według obserwatorów międzynarodowych są one skierowane przeciwko infrastrukturze portowej Ukrainy i mają na celu uniemożliwić jej eksport zboża.

Unia Europejska potępiła rosyjskie ataki i wezwała do natychmiastowego zaprzestania wszelkich działań zagrażających bezpieczeństwu i stabilności regionu. UE zobowiązała się także do kontynuowania pomocy w eksporcie Ukrainy poprzez korytarze solidarności, ale przyznała, że są one niewystarczające i wymagają dodatkowych środków.

W obliczu rosyjskiej agresji i wzrostu cen żywności na świecie, Chorwacja zaproponowała Ukrainie swoją sieć kolejową i porty nad rzeką Dunaj i Morzem Adriatyckim jako alternatywną trasę eksportową dla ukraińskiego zboża. To efekt rozmów między ministrami spraw zagranicznych obu krajów, które odbyły się 31 lipca.

- Teraz będziemy pracować nad planowaniem najbardziej efektywnych tras do tych portów i wykorzystaniem tej możliwości. Każdy wkład w odblokowanie eksportu, każde otwarte drzwi, to rzeczywisty i skuteczny wkład w światowe bezpieczeństwo żywnościowe – powiedział minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kuleba po spotkaniu z chorwackim odpowiednikiem.

Podczas negocjacji 31 lipca ministrowie spraw zagranicznych Ukrainy i Chorwacji omawiali także inne aspekty współpracy między krajami. Chorwacja potwierdziła swoją gotowość do udzielenia pomocy wojskowej dla Kijowa oraz do wspierania ukraińskiej formuły pokojowej, która zakłada m.in. bezpieczeństwo żywnościowe, bezpieczeństwo energetyczne, przywrócenie szacunku dla Karty Narodów Zjednoczonych i integralności terytorialnej Ukrainy, osiągnięcie sprawiedliwości za rosyjskie zbrodnie i zapobieganie ekocydowi.


Czytaj również: Ukraina chce „zielonych korytarzy” dla eksportu zboża przez terytorium UE

Dodatkowo urzędnicy rozmawiali o przygotowaniach do Międzynarodowej Konferencji Donorskiej w sprawie Akcji Przeciwdziałania Minom w Ukrainie, która odbędzie się w październiku w Zagrzebiu. Konferencja ma na celu zebrać fundusze na oczyszczanie terenów minowych na wschodzie Ukrainy oraz zapewnić pomoc humanitarną ofiarom min.