
Komisja Europejska negocjuje nową umowę handlową
Komisja Europejska poinformowała w komunikacie prasowym z 13 marca 2025 wydanym w Cape Town o rozpoczęciu rozmów z Republiką Południowej Afryki w sprawie nowej umowy handlowej.
Umowa ma koncentrować się na “czystej energii” i związanych z nią materiałach i technologiach. Unia Europejska przeznaczy na ten cel 4,7 mld euro w ramach pakietu inwestycyjnego Global Gateway, który został uruchomiony przez Komisję Europejską w grudniu 2021 roku i stanowi odpowiedź UE na chińską inicjatywę Pasa i Szlaku.
Wymiana handlowa UE – RPA w sektorze rolnym
Pakiet Global Gateway nie dotyczy rolnictwa. Jednak już dziś wymiana handlowa w sektorze rolnym między UE a Republiką Południowej Afryki (RPA) obejmuje szeroki zakres produktów i odgrywa istotną rolę w bilateralnych relacjach gospodarczych. Współpraca ta opiera się na Umowie o Handlu, Rozwoju i Współpracy (TDCA), która weszła w życie w 2000 roku, oraz na późniejszej Umowie o Partnerstwie Gospodarczym (EPA) z 2016 roku.
Ujemny bilans handlowy UE w handlu produktami rolnymi
Jak informuje opublikowany w styczniu 2025 r. przez polskie Ministerstwo Rozwoju i Technologii raport "Południowa Afryka. Charakterystyka wymiany handlowej", w 2024 roku wartość eksportu rolnego RPA do UE wyniosła 5,66 miliarda USD. Najważniejszymi produktami były owoce cytrusowe, winogrona, jabłka, gruszki oraz wino, które stanowią kluczowy segment południowoafrykańskiego eksportu do Europy. Prognozy wskazują, że do 2029 roku wartość tego eksportu wzrośnie o 1,17 miliarda USD, co oznacza wzrost o około 20%.
Z kolei eksport produktów rolnych z UE do RPA osiągnął 1,42 miliarda USD. Największy udział mają tu przetworzone produkty spożywcze, produkty mleczne oraz zboża. Wzrost zapotrzebowania na europejskie towary wysokiej jakości sprawia, że wartość importu z UE do RPA będzie nadal rosnąć w kolejnych latach.
Priorytety RPA w rozwoju rolnictwa
Istotną wskazówką nt. dalszych relacji UE-RPA może być oświadczenie dla mediów wydane przez Ministerstwo Rolnictwa RPA w dniu 4 marca 2025 r. podczas szczytu G20, w którym deklarowana jest całkowita zbieżność wizji rolnictwa RPA z wizją rolnictwa UE.
RPA podkreśla, że zagrożeniem dla rolnictwa są zmiany klimatu i choroby zwierząt, którym żaden kraj nie może samodzielnie przeciwdziałać. W związku z tym RPA wzywa państwa G20 do tworzenia polityk wspierających drobnych rolników. Priorytetem ma być wzmocnienie pozycji młodych rolników i kobiet-rolniczek, poprzez “rozszerzanie dostępu do ziemi, finansów, szkoleń i możliwości przywódczych, uznając ich kluczową rolę w napędzaniu innowacji i zrównoważonego rozwoju w globalnych systemach żywnościowych”
RPA chce też wspierania innowacji, budowania zrównoważonego rolnictwa, współpracy międzynarodowej “w celu zabezpieczenia finansowania klimatycznego” w celu “ochrony najbardziej narażonych rolników przed pogarszającymi się skutkami ekstremalnych warunków pogodowych”.
Jak widać, polityka rolna RPA ma wiele wspólnego z “Wizją rolnictwa i żywności UE”. Jakie będą tego konsekwencje? Zobaczymy.