Gorzka rzeczywistość
Znikną więc minimalne ceny skupu buraków cukrowych. Utrzymane natomiast zostaną instrumenty wzmacniające relacje w łańcuchu marketingowym (organizacje producentów i ich zrzeszenia, organizacje międzybranżowe), kryzysowe instrumenty wsparcia rynku oraz ochrona celna.Do nowej, bezkwotowej, rzeczywistości wszyscy się już przygotowują. Przy aktywnym udziale Polski Komisja Europejska przygotowuje przepisy dotyczące monitorowania cen buraków cukrowych, co będzie istotnym elementem analizy rynku cukru po zniesieniu systemu kwot produkcyjnych. Ma to pozwolić na szybkie, adekwatne i skuteczne reagowanie w przypadku ryzyka wystąpienia sytuacji kryzysowej w sektorze cukru.
Po 1 października szczególnego znaczenia nabierze mechanizm stabilizacji rynku, polegający na udzielaniu dopłat do prywatnego przechowywania cukru, czyli nie wprowadzania go na rynek w sytuacji nadmiernej podaży i znaczącego spadku cen.
Rząd liczy również na skuteczne funkcjonowanie współpracy pomiędzy uczestnikami rynku w postaci podpisanego w kwietniu Ogólnopolskiego Porozumienia Branżowego. Dokument określa zasady współpracy między plantatorami buraków cukrowych i producentami cukru w Polsce.
Plan awaryjny
Zgodnie z prognozami Komisji Europejskiej, po zniesieniu systemu kwot produkcyjnych cukier będzie jeszcze tańszy. W związku z tym będziemy świadkami dużej presji na obniżanie cen buraków cukrowych. Dlatego ministerstwo rolnictwa będzie zabiegać na forum Unii Europejskiej o wzmocnienie w prawodawstwie unijnym pozycji plantatorów w łańcuchu dostaw poprzez wprowadzenie:- obligatoryjności zawierania porozumień branżowych,
- możliwości negocjowania cen zakupu buraków cukrowych na poziomie porozumień branżowych,
- na poziomie UE rozwiązań przeciwdziałających praktykom polegającym na nieuczciwym wykorzystywaniu przewagi kontraktowej przez jedną ze stron umowy.
Polska blokada
Aby przeciwdziałać niekorzystnym zjawiskom na rynku cukru Polska już w kwietniu zdecydowała się na zablokowanie dodatkowego importu cukru w sezonie 2016/2017 po obniżonej stawce celnej. Plan taki miała Komisja Europejska. Ale komisarz Phil Hogan został poinformowany, że w opinii Polski podstawowym źródłem zaopatrzenia rynku wewnętrznego w cukier powinna być produkcja cukru z buraków uprawianych w Unii Europejskiej. Zdaniem polskiego ministerstwa rolnictwa produkcja ta jest w wielu krajach UE strategicznym działem gospodarki, a zablokowanie dodatkowego importu cukru ma szczególne znaczenie w obliczu zniesienia kwot produkcyjnych od 1 października 2017 r. i zwiększenia kontraktacji buraków pod produkcję w kolejnej kampanii cukrowniczej.Beneficjenci zmian
Beneficjentami zniesienia systemu kwotowania produkcji cukru mogą być zarówno konsumenci cukru z uwagi na prawdopodobieństwo spadku cen detalicznych, jak i przemysł spożywczy z uwagi na spadek cen zbytu.Zniesienia kwot produkcyjnych będzie dla rynek cukierniczego oznaczało zwiększeniem produkcji cukru, a zatem i spadkiem jego cen, co będzie dawało możliwość pozyskania przez sektor przetwórczy tańszego surowca do produkcji. Może to wpłynąć na dalsze zwiększenie konkurencyjności tego sektora. Od kilku lat utrzymuje się wzrostowa tendencja w eksporcie wyrobów cukierniczych. W 2016 r. eksport słodyczy z Polski zwiększył się o 8,8% i osiągnął poziom 82,7 tys. ton. Eksport czekolad i wyrobów czekoladowych zwiększył się o 5,3 % do 320,6 tys. t. Natomiast eksport wyrobów ciastkarskich i pieczywa cukierniczego wykazywał największą dynamikę i zwiększył się o 10,1% do 109,3 tys.t. Przewiduje się, że w 2017 r. utrzyma się tendencja wzrostowa, a dodatnie saldo wyrobami cukierniczymi może wynieść około 1,2 mld euro i będzie o ok 4% większe, niż przed rokiem. wk