Zniesienie kwotowania produkcji zbliża się wielkimi krokami. Zgodnie z przepisami o reformie Wspólnej Polityki Rolnej, które weszły w życie na początku 2014r., kwoty znikną 1 października 2017 r. Wraz z nimi zniknął mechanizmy zarządzania rynkiem oraz wszystkie przepisy dotyczące podziału na cukru na kwotowy i pozakwotowy. Nie będzie już tez cen minimalnych na buraki, ani opłat produkcyjnych. W mocy pozostaną natomiast wszystkie unijne przepisy dotyczące zakupu buraków zarówno dotyczące pisemnych umów dostawy, jak i porozumień branżowych.
Wyzwanie
Zniesienie systemu kwotowego wpisuje się w obecny trend w Unii Europejskiej zmierzający do ograniczenia instrumentów wsparcia dla rynków rolnych i wprowadzenia w nich zasad wolnorynkowych. – Kwoty cukrowe kończą się 2017 r. to obecnie najważniejsze wyzwanie jakie stoi przed sektorem cukrowniczym w Polsce i Europie – mówi Michał Gawryszak dyrektor w Związku Producentów Cukru.
W przesłanej do Sejmu diagnozie dotyczącej stanu polskiego rolnictwa Związek Producentów Cukru napisał: „Brak limitów produkcji będzie oznaczać lepsze wykorzystanie potencjału produkcyjnego, szczególnie w takich krajach jak Polska. […] Należy jednak pamiętać, że również w innych krajach zostaną zniesione ograniczenia w produkcji, co oznacza, że Polska będzie narażona na silną rywalizację ze strony pozostałych państw członkowskich.”
Narzędzia zarządzania kryzysowego
Co należałoby zrobić, aby uniknąć niepotrzebnych zawirowań na rynku? – Polski rząd jak i Komisja Europejska powinny zastanowić się nad wprowadzeniem rozwiązań kryzysowych. Może się zdarzyć, tak jak to się zdarzyło na rynku mleka, że powinien być mechanizm, który pozwala na czasowe wycofanie cukru z rynku – mówi Michał Gawryszak.
Związek Producentów Cukru uważa, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że wsparcie państwowe wobec firm spoza UE będzie zaniżało ceny cukru na rynku światowym, a ceny producentów unijnych będą znacznie bardziej zależne od nich w okresie po-kwotowym. Dlatego Komisja Europejska powinna mieć możliwość podjęcia decyzji o wycofaniu cukru z rynku na okres potrzebny do powrotu tego rynku do równowagi. Ta regulacja w ocenie ZPC będzie głównym mechanizmem obronnym w razie ewentualnej sytuacji kryzysowej.
Ograniczenie umów handlowych
Kolejny postulat to radykalne ograniczenie zawierania umów handlowych z innymi krajami, które zezwalają na import cukru po zaniżonych lub zerowych stawkach celnych. Dopóki cła importowe pozostaną na obecnym poziomie, import nie powinien stanowić poważnego zagrożenia dla rodzimego sektora. Ale rosnąca liczba bezcłowych i preferencyjnych kontyngentów importowych będzie wywierać znaczącą presję na unijnych producentów cukru.
– Niestety cały czas słyszymy, że Komisja Europejska zawiera porozumienia z krajami trzecimi zezwalającymi na import cukru na preferencyjnych warunkach. To oczywiście stawia na nierównych warunkach europejskich oraz polskich producentów cukru – tłumaczy Michał Gawryszak ze Związku Producentów Cukru.
Obecnie na terenie Polski funkcjonuje 18 cukrowni oraz 35 tys. plantatorów buraków cukrowych. wk
