W połowie grudnia 2024 Lubelska Izba Rolnicza zwróciła się do resortu rolnictwa z prośbą opodjęcie działań osłonowych na rynku buraków cukrowych. Zdaniem LIR, rynek ten wymaga należytej ochrony jako sektor bardzo wrażliwy. Rolnicy obawiają się, że 2025 rok przyniesie koniec dobrej passy uprawy buraka: cena za warzywa spadła, a umowy kontraktowe są niezachęcające.
Uratować polski rynek cukru
Aby uratować sytuację na polskim rynku cukru i ochronić producentów buraków cukrowych, LIR postuluje:
- stanowcze opowiadanie się w UE za nieprzyznawaniem preferencji w przywozie cukru z krajów spoza wspólnoty,
- wyłączenie cukru z liberalizacji ceł poprzez ustanowienie kwot taryfowych,
- podjęcie przez rząd natychmiastowych działań w celu intensyfikacji eksportu, by zagospodarować nadwyżkę cukru na rynku,
- zwiększenie puli środków w ramach dopłat do produkcji buraków cukrowych.
Eksport cukru
Ministerstwo Rolnictwa odpowiedziało na pismo LIR. Ustosunkowało się między innymi do kwestii eksportu. Ponieważ tegoroczna kampania cukrownicza przyniosła rekordowy wynik, dla zachowania równowagi niezbędne będzie zwiększenie eksportu. MRiRW szacuje, że powinien on wynieść ok. 1 mln ton cukru.
Zobacz także: Kampania buraczana: plony, polaryzacja, skup i średnia wielkość upraw
W związku z tym podejmowane są działania w celu dalszej rozbudowy infrastruktury transportowej, magazynowej i portowej, by możliwe było sprawniejsze prowadzenie eksportu. Ze względu na to, że ceny cukru na rynku światowym są znacząco niższe od cen cukru w UE, eksport do krajów pozaunijnych pozostaje mocno utrudniony. Resort przypomniał także, że dopłaty do eksportu nie są dozwolone zarówno w prawie unijnym, jak i w ramach Światowej Organizacji ds. Handlu.
Wsparcie dla producentów buraka cukrowego
MRiRW przypomniało, że producenci buraków cukrowych otrzymują wsparcie na swoją działalność. W 2024 roku wynosiło ono 1253,34 zł na hektar powierzchni obszaru zatwierdzonego do tej płatności. “Na realizację płatności związanych z produkcją Polska może przeznaczyć maksymalnie 15% rocznej puli środków na płatności bezpośrednie (ok. 528 mln EUR w kampanii 2024 r.). Zgodnie z Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR) środki te zostały w całości rozdysponowane pomiędzy 13 sektorów objętych wsparciem” - informuje resort w swojej odpowiedzi.
Ponieważ możliwe jest przesunięcie części środków z innego sektora, nie można wykluczyć, że producenci buraków dostaną w 2025 roku większe wsparcie. Decyzje w tej sprawie zapadną w MRiRW, gdy ARiMR przygotuje zweryfikowane dane do określenia stawek płatności za 2025 r. i z uwzględnieniem stawek maksymalnych określonych w PS WPR. W przypadku sektora buraków cukrowych stawka maksymalna wynosi 330,83 EUR/ha.
MRiRW przypomina, że rolnicy uprawiający buraki cukrowe mogą korzystać na zasadach ogólnych z pozostałych instrumentów wsparcia bezpośredniego, a w szczególności z: podstawowego wsparcia dochodów, płatności redystrybucyjnej, a także płatności w ramach ekoschematów obszarowych.
Zuzanna Ćwiklińska
Fot: Sierszeńska
