Czy można wykluczyć ze wsparcia dobrostanowego gospodarstwa spełniające najwyższe wymagania, które to stwarzają warunki najbliższe naturalnym? Zdaniem Jacka Zarzeckiego, prezesa Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego, nie. Jego zdaniem wszystko jednak zależy od interpretacji zapisów w KPS, a bardziej od tego, jak zostały one sformułowane.
Co przewiduje KPS w zakresie dobrostanu krów mamek?
Otóż w ramach dobrostanu krów mamek – jak wyliczaliśmy w artykule „Dopłaty 2023: Dobrostan krów mamek i opasów – warunki, stawki i wyliczenia”, wymogami objęte są krowy mamki, cielęta, opasy o masie ciała do 300 kg i jałówki użytkowane w kierunku mięsnym; utrzymywane bez uwięzi. Przypomnijmy, dofinansowaniem objęte są tutaj 4 działania:
- Zwiększona powierzchnia bytowa – krowom mamkom, cielętom, opasom o masie ciała do 300 kg i jałówkom użytkowanym w kierunku mięsnym, utrzymywanym bez uwięzi, zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach zgodnie z tabelą podaną odpowiednio w ramach dobrostanu krów mlecznych (krowy) i w ramach dobrostanu opasów (cielęta i opasy o masie ciała do 300 kg)
- Ściółka – możliwa praktyka dodatkowa w przypadku zapewnienia krowom mamkom, cielętom, opasom o masie ciała do 300 kg i jałówkom użytkowanym w kierunku mięsnym zwiększonej o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchni bytowej – zapewnienie utrzymania na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy lub podobnego materiału o powierzchni pozwalającej zwierzętom na jednoczesny odpoczynek;
- Wybieg – możliwa praktyka dodatkowa w przypadku zapewnienia krowom mamkom, cielętom, opasom o masie ciała do 300 kg i jałówkom użytkowanym w kierunku mięsnym zwiększonej o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchni bytowej – zapewnienie wybiegu przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok;
- Wypas – możliwa praktyka dodatkowa w przypadku zapewnienia krowom mamkom, cielętom, opasom o masie ciała do 300 kg i jałówkom użytkowanym w kierunku mięsnym zwiększonej o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchni bytowej – zapewnienie wypasu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (przez min. 6 godz. dziennie).
„Przepis rozporządzenia mówi wprost o powierzchni bytowej”
– I tutaj chciałbym się na chwilę zatrzymać żebyśmy przeanalizowali zapisy od a do d – kontynuuje prezes Zarzecki.
– Tam czytamy o zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach i budynkach, tymczasem w puntach „b-d” mowa o zwiększonej o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchni, ale bytowej i bez określenia, czy to dotyczy pomieszczeń, czy też budynków. Przepis mówi wprost o powierzchni bytowej. Tak więc patrząc na ten zapis literalnie – działanie wsparcia do ściółki, wybiegów i wypasu dotyczy również zwierząt utrzymywanych poza budynkami.
Rozporządzenie – warunki utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich
Prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego przywołuje w tym miejscu rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 28 czerwca 2010 r. w sprawie minimalnych warunków utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich innych niż te, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej, w którym to – w punktach dot. sposobów utrzymania zwierząt – pojawia się zapis o „systemie otwartym”.
– Oznacza to, że zwierzętom utrzymywanym w tym systemie zapewnia się możliwość ochrony przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i zwierzętami drapieżnymi, w szczególności przez zakrzewienie lub zadrzewienie miejsc ich utrzymywania albo przez budowę w tych miejscach niezwiązanych trwale z podłożem zadaszeń, wiat lub innych osłon chroniących przed wiatrem. Paragraf 12 rozporządzenia określa z kolei minimalne powierzchnie, na której jest utrzymywane bydło, w przeliczeniu na jedną sztukę:
- jałówka – co najmniej 10 m2,
- krowa – co najmniej 15 m2,
- buhaje – co najmniej 20 m2.
„Cielęta można utrzymywać w systemie otwartym”
W opinii szefa Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego, w ich zakresie obowiązuje rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej.
– Zapis w paragrafie 3 tegoż rozporządzenia mówi o tym, że cielęta można utrzymywać w systemie otwartym, a powierzchnia, na której utrzymuje się cielęta, w przeliczeniu na jedną sztukę powinna wynosić co najmniej 5 m2 – interpretuje.
„Rolnicy będą mogli otrzymać wsparcie na ściółkę”
Podsumowując prezes Zarzecki stoi na stanowisku, iż Krajowy Plan Strategiczny nie wyklucza wsparcia gospodarstw utrzymujących bydło w systemie otwartym bez budynków.
– Rolnicy będą mogli otrzymać wsparcie na ściółkę, wybieg i wypas po spełnieniu warunku zwiększonej powierzchni bytowej o 20 lub 50%. Pozbawieni będą wsparcia na zwiększoną powierzchnię bytową w pomieszczeniach lub budynkach w przypadku, gdy ich nie posiadają. Taką interpretację przepisów przedstawimy Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi – podkreśla.
Fot.: Pixabay