Większe niż uprzednio szacowano plony i rosnąca konkurencja na eksportowym rynku powodują, że przy niewielkich obrotach pszenica na giełdach tanieje.
Plony w Ukrainie rekordowe
Wraz z końcem 2023 r. zbiory zbóż i oleistych na Ukrainie przekroczyły 79 mln t. Zebrano 58,4 mln t zbóż i 20,8 mln t nasion oleistych. Biorąc pod uwagę, pozostałe na polach rośliny, bardzo prawdopodobnym wydaje się prognozowany jeszcze na początku grudnia ubiegłego roku łączny zbiór zbóż i oleistych wynoszący 81,3 mln t. Oznaczałoby to zbiory wynoszące 22,2 mln t pszenicy, 5,8 mln t jęczmienia i 30,1 mln t kukurydzy. Wszystko to Ukraina osiągnie dzięki rekordowemu średniemu plonowi 5,47 t/ha. Jest to kolejny rekord w oststnich latach, poprzedni szczyt był zanotowany przed dwoma laty i wyniósł 5,36 t/ha.
Na powrót rośnie eksport przez Morze Czarne
Okazuje się, że Ukraina w pewnym sensie zdana na siebie samą, zaczyna coraz lepiej radzić sobie z eksportem przez Morze Czarne. Dzieje się tak dzięki wyeliminowaniu części rosyjskiej floty czarnomorskiej. Tym samym Ukraina nie jest zdana na trójstronne porozumienia i wykorzystuje coraz lepiej możliwości eksportu drogą morską.
Od początku sezonu 2023/24 do 29 grudnia ubiegłego roku, Ukraina wyeksportowała 17,9 mln t zbóż i roślin strączkowych, a więc zdecydowanie mniej niż w poprzednim sezonie (22,6 mln t). Ale już w grudniu 2023 r. wysłano 4,84 mln t, gdy przed rokiem było to 4,73 mln t.
Więcej zbóż zaczyna trafiać do portów drogą kolejową. APK-Inform pokazuje, że ukraińska sieć kolejowa okresie listopad – grudzień 2023 r. przewiozła w kierunkach portowych ponad 3,5 mln t zbóż.
Rośnie kolejna konkurencja
Okazuje się, że na eksportowym rynku zbożowym wyrasta kolejny konkurent wspierany przez dodatkowe regulacje celne. Importujący zboża Iran obecnie nakłada 10% cło na pszenicę. A teraz ma zamiar zaimportować bezcłowo 700 tys. ton tego zboża. Okazuje się, że całość tego kontyngentu ma przypaść na Kazachstan. Stawkę celną 5% Iran wprowadza na jęczmień i okazuje się, ze i tutaj podobne ilości jęczmienie Iran ma zamiar za zasadach bezcłowych zakupić z Kazachstanu.
Z takimi regulacjami rywalizować będzie niesamowicie ciężko zwłaszcza, gdy inny duży importer pszenicy – Egipt, ogłasza unieważnienie ostatniego przetargu. Egipska rządowa agencja GASC unieważniła przetarg na zakup 60 tys. t pszenicy podając za powód zbyt wygórowane ceny. Analizując 16 złożonych ofert, w tym większość z Rosji możemy stwierdzić, że ceny pszenicy na CIF w portach wysyłki mieściły się pomiędzy 262,35 USD/t –277,83 USD/t (1042 –1104 zł/t) najtańsza była oferta firmy z Ukrainy, a najdroższa z Rumunii (obie wskazywały na załadunek w porcie Konstanca).
Rynek w trybie obserwacji
W kraju start nowego roku, w pierwszym mocno skróconym tygodniu nie przynosi żadnych cenowych zaskoczeń. Większość skupów ceny pozostawia nie zmienione, a średnie ceny pszenicy korygowane są zaledwie o kilka złotych i to głównie za przyczyną korekt u tych, którzy płacili najdrożej.
