Niemal półroczna spadkowa tendencja cen masła w UE, została przerwana w maju 2016 r. Od tego momentu na rynku obserwowane są zwyżki cen. Kontynuację wzrostowego trendu obserwowano także w sierpniu. Pod koniec sierpnia br. średnia ważona cena masła w UE wynosiła 3,32 euro/kg i była o 11,2% wyższa niż w lipcu. W sierpniu unijne ceny masła znajdowały się już znacznie powyżej poziomu z analogicznego okresu 2015 roku, w dniu 21 sierpnia 2016 r. różnica ta wynosiła 16,9%. W analizowanym okresie po raz pierwszy od grudnia 2015 r. nieco wyższe niż średnio w UE były ceny masła w Polsce, która jest czwartym krajem we Wspólnocie pod względem wielkości produkcji tego przetworu mlecznego (za Niemcami, Francją i Irlandią).
Niestety, tłuszcz mleczny z Polski nie jest już tak konkurencyjny jak jeszcze przed miesiącem. Na rynku głównego odbiorcy masła z Polski, jakim są Niemcy, ceny masła po trzech tygodniach sierpnia utrzymywały się na poziomie znacznie wyższym niż w Polsce. Na rynku największego unijnego producenta ceny masła w dniu 21 sierpnia 2016 r. osiągnęły poziom 3,56 euro/kg, czyli były o 7,07% wyższe niż w lipcu. W przypadku innego potentata – Holandii, zaobserwowano bardziej dynamiczną zwyżkę w skali miesięcznej. Tu pod koniec sierpnia 2016 r. średnia cena masła wynosiła 3,67 euro/kg i była na pułapie o 14% wyższym niż przed miesiącem.
Mało słońca, mało mleka
Zwyżki cen masła w UE nastąpiły znacznie szybciej niż się spodziewano. Są one konsekwencją chłodnej, deszczowej wiosny w Europie i coraz niższych cen mleka, które zniechęcają do zwiększania produkcji. W efekcie czego ceny masła w UE zwyżkują. Dodatkowo rosnące ceny masła w UE napędzane są przez nasilający się popyt światowy. Wzrosły zamówienia na unijne masło z Chin, a także z USA.
W przypadku Stanów zaistniała sytuacja związana jest z tym, że obecnie przeciętna cena tony masła z Unii wciąż jest na znacznie niższym poziomie niż w USA. Ma to związek m.in. z silnym kursem dolara w stosunku do euro. Na znacznie niższym niż średnio w UE poziomie utrzymują się natomiast ceny masła eksportowanego z państw Oceanii (Nowej Zelandii i Australii), w przeliczeniu 2,77 euro/kg.
Zapasy masła
NW sierpniu br. w ramach publicznej interwencji w UE nie składowano masła. Natomiast w ramach programu prywatnego magazynowania (PSA), w bieżącym roku do składów dostarczono już 128,13 tys. ton masła. Popularność tego programu rosła ze względu na to, że ceny rynkowe w wielu krajach UE w I kwartale 2016 r. spadły poniżej ceny interwencyjnej. Obecnie w związku z rosnącymi cenami do składów dostarczane są niewielkie ilości masła. Instrument ten największym zainteresowaniem cieszy się w Holandii (54,14 tys. ton), Niemczech (23,41 tys. ton) i Francji (23,03 tys. ton).
W Polsce do składów w ramach programu dostarczono dotychczas 4,23 tys. ton masła. W całym 2015 roku w ramach programu prywatnego magazynowania do składów dostarczono łącznie 141,37 tys. ton masła (w Polsce 0,55 tys. ton), czyli ponad sześcioipółkrotnie więcej niż w 2014 r.
Według najnowszych danych KE, pomimo obserwowanych od drugiego kwartału 2015 roku spadających cen masła, produkcja mlecznego tłuszczu w UE w ciągu pierwszych pięciu miesięcy bieżącego roku była na poziomie o 11,5% wyższym od tego z analogicznego okresu 2015 roku. W Polsce w okresie tym odnotowano ponad 18% wzrost do 90,6 tys. ton. Jeszcze dynamiczniej rozwija się eksport masła poza UE. Tu po pięciu miesiącach 2016 roku notowany jest aż 36% wzrost.
Fot. Sierszeńska