Wczoraj pisaliśmy o tym, że Krajowa Rada Izb Rolniczych zwróciła się do ministra rolnictwa Czesława Siekierskiego, o zmianę przepisów, które dotyczą upraw traw na gruntach ornych w kontekście przyznawania płatności obszarowych, a także realizacji ekoschematów.
- Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych na wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej zwraca się do Pana Ministra o zmianę przepisów prawnych dotyczących m.in. płatności bezpośrednich w zakresie przekwalifikowania przez Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa deklarowanych traw na gruntach ornych na trwały użytek zielony TUZ i wprowadzenie odstępstw od tej zasady tj. umożliwienie przekwalifikowania ich po 5 latach nie przez ARiMR, a na wniosek (oświadczenie) rolnika.(...) Automatyczne przekształcenie statusu działki rolnej obsianej trawą na TUZ pozbawia rolników możliwości skorzystania z ekoschematu rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, gdzie powierzchnia deklarowanej np. trawy na gruntach ornych czy mieszanki traw ma znaczenie do wyliczania praktyki Zróżnicowana struktura upraw. Zdarzają się takie sytuacje, że rolnicy nie wiedząc o zmianie dokonanej przez ARiMR deklaruje realizację ww. praktyki i nie otrzymają oczekiwanej płatności - pisze KRIR.
Więcej na ten temat przeczytacie TUTAJ: Rolnicy poszkodowani – ta uprawa nie wchodzi w ekoschematy i płatności obszarowe!
Definicja trwałych użytków zielonych
W odpowiedzi na pismo KRIR, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazało następujące wyjaśnienia.
Ministerstwo powołuje się na rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady, gdzie wskazano, że państwa członkowskie UE są zobowiązane do tego, aby w planach strategicznych dla WPR określona została definicja TUZ, gdzie wskazano, że trwałe użytki zielone i pastwiska, inaczej zwane trwałymi użytkami zielonymi oznaczają grunty, które wykorzystywane są do uprawy traw lub innych roślin pastewnych, które rozsiewają się naturalnie lub są uprawiane i które nie były objęte zmianowaniem przez okres co najmniej pięciu lat.
Klasyfikacja jako TUZ
Mając to na uwadze, jak zaznacza ministerstwo, ARiMR tworzy i aktualizuje w oparciu o deklarację rolnika warstwę TUZ.
- Jeżeli na działce przez pięć kolejnych lat deklarowane będą uprawy traw lub innych zielnych roślin pastewnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), w szóstym roku działka ta będzie klasyfikowana jako TUZ. Jedynie wysianie innych niż wymienione powyżej upraw przerywa klasyfikację danej działki jako TUZ – podkreśla ministerstwo.
W związku z tym, przekształcenie gruntów ornych na trwałe użytki zielone TUZ odbywa się na podstawie przepisów unijnych i nie może być dokonane na wniosek, czy oświadczenie rolnika.
Mapa dla rolnika z potencjalnym TUZ
W piśmie zaznaczono także, że w aplikacji eWniosekPLUS, w zakładce MAPA, prezentowane są w kolejnych latach warstwy, które nazwane są „TUZ potencjalny” z odpowiednimi symbolami, które określać mają liczbę powtórzeń.
- Np. „Tp5” oznacza, że przez 5 lat (po uwzględnieniu przecięć wektorowych za wszystkie badane lata) nieprzerwanie deklarowano trawy lub inne pastewne rośliny zielne. Wcześniejsze warstwy to: Tp4, Tp3, Tp2, Tp1. Rolnik o zmianie w danej kampanii gruntów ornych na TUZ informowany jest również za pomocą komunikatu, podczas wypełniania wniosku – zaznacza MRiRW.
Rolnictwo ekologiczne i uprawy paszowe
W odpowiedzi na liczne problemy z deklarowaniem przez rolników w ramach Rolnictwa ekologicznego upraw paszowych na powierzchniach TUZ, wdrożono rozwiązania, które dotyczą rolników, rozpoczynających realizację zobowiązań ekologicznych od 2024 roku lub w kolejnych latach:
-
jeżeli rolnik rozpoczyna od 2024 r. (lub w kolejnych latach) realizację zobowiązania ekologicznego i na powierzchni będącej TUZ zadeklaruje:
- realizację pakietu „Uprawy rolnicze” z uprawą traw w siewie czystym z przeznaczeniem na materiał siewny jako uprawy rocznej lub traw w siewie czystym z przeznaczeniem na materiał siewny jako uprawy wieloletniej, to zostanie przyjęte, że rolnik realizuje pakiet „Uprawy rolnicze” i do takich upraw rolnik dostanie płatności ekologiczne z zastosowaniem stawek dla tego pakietu (odpowiednio dla gruntów w okresie konwersji lub dla gruntów z zakończonym okresem konwersji);
- realizację pakietu „Uprawy paszowe na gruntach ornych (GO)” z uprawą łąki przemiennej, mieszanki jednorocznej traw, mieszanki jednorocznej traw z bobowatymi drobnonasiennymi, mieszanki wieloletniej traw, mieszanki wieloletniej traw z bobowatymi drobnonasiennymi lub pastwiska przemiennego, to zostanie przyjęte, że rolnik realizuje pakiet „TUZ”, a nie pakiet „Uprawy paszowe na GO”. Do takich upraw rolnik dostanie płatności ekologiczne z zastosowaniem stawek dla pakietu „TUZ” (odpowiednio dla gruntów w okresie konwersji lub dla gruntów z zakończonym okresem konwersji); -
jeżeli w trakcie realizacji zobowiązania ekologicznego GO objęte tym zobowiązaniem zostaną „z urzędu” przekształcone w TUZ, a rolnik we wniosku o przyznanie płatności ekologicznych za dany rok zadeklaruje na tych gruntach:
- realizację pakietu „Uprawy rolnicze” z uprawą traw w siewie czystym z przeznaczeniem na materiał siewny jako uprawy rocznej lub traw w siewie czystym z przeznaczeniem na materiał siewny jako uprawy wieloletniej, to zostanie przyjęte, że rolnik realizuje pakiet „Uprawy rolnicze” i dostanie płatności ekologiczne z zastosowaniem stawek dla tego pakietu (odpowiednio dla gruntów w okresie konwersji lub dla gruntów z zakończonym okresem konwersji);
- realizację pakietu „Uprawy paszowe na GO” z uprawą łąki przemiennej, mieszanki jednorocznej traw, mieszanki jednorocznej traw z bobowatymi drobnonasiennymi, mieszanki wieloletniej traw, mieszanki wieloletniej traw z bobowatymi drobnonasiennymi lub pastwiska przemiennego, to zostanie przyjęte, że rolnik realizuje pakiet „Uprawy paszowe na GO” i dostanie płatności ekologiczne z zastosowaniem stawek dla tego pakietu (odpowiednio dla gruntów w okresie konwersji lub dla gruntów z zakończonym okresem konwersji).
Takie rozwiązania mają zapewnić brak konsekwencji dla rolnika z tytułu zadeklarowanego nieodpowiedniego pakietu lub nieodpowiedniej uprawy.
Anulowanie kar nałożonych na rolników
Dodatkowo ministerstwo informuje, że w przypadku rolników, którzy w 2023 roku złożyli wnioski o przyznanie płatności ekologicznych w ramach Rolnictwo ekologiczne PS WPR 2023-2027 i zostali dotknięci negatywnymi konsekwencjami, które wynikały z przekształcenia gruntów ornych w trwałe użytki zielone, zostało wprowadzenie anulowanie nałożonych na rolników kar za tzw. przedeklarowanie powierzchni.
Bernat Patrycja na podst. KRIR
FOT: Canva/MRiRW