Z Sekretarzem Generalnym Copa - Cogeca rozmawiał redaktor Grzegorz Ignaczewski.
Czy reforma WPR poszła w dobrym kierunku?
Grzegorz Ignaczewski, top agrar Polska: To wielka przyjemność gościć Pana na naszym Forum, a dla mnie okazja do zadania Panu paru pytań o przyszłość europejskiego rolnictwa. Copa-Cogeca jest głęboko zaangażowana we wszystkie polityczne debaty dotyczące przyszłości WPR, obecnej WPR, problemów dotykających europejskiego rolnictwa. Mamy nowe zasady Wspólnej Polityki Rolnej począwszy od tego roku. Rolnicy bardzo często narzekają na biurokrację. Dużo więcej dokumentów jest wymagane na potrzeby płatności bezpośrednich. Czy obecna reforma WPR poszła w dobrym kierunku?
Pekka Pesonen, sekretarz Generalny Copa-Coceca: Wspólna Polityka Rolna jest zawsze kompromisem pomiędzy różnymi celami i różnymi aspiracjami politycznymi. Obecnie mamy wdrożony nowy system, nową Wspólną Politykę Rolną, której wynegocjowanie zajęło wiele lat. Będzie ona obowiązywała przez następne pięć lat. Obejmuje nowe zasady, wśród których są ekoschematy i krajowe plany strategiczne, będące nowymi elementami tej reformy. Oczywiście rolnicy są zawsze nieco podejrzliwi i bardzo dobrze, mają także obawy dotyczące kosztów wdrożenia nowej Wspólnej Polityki Rolnej. I właśnie dlatego lobbujemy w europejskich instytucjach aby te zmiany miały sens z rolniczego punktu widzenia.
Gdzie są obiecane rolnikom uproszczenia?
Grzegorz Ignaczewski: Obserwowałem już kilka reform Wspólnej Polityki Rolnej i słowem, które zawsze się przy tej okazji przewija jest uproszczenie. Czy widzi Pan uproszczenie w obecnej reformie?
Pekka Pesonen: Nie, niekoniecznie. Wszyscy o tym mówimy, ale ostatecznie mamy coraz więcej regulacji i wymagań administracyjnych. To sprawa, która frustruje rolników we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Jest ona postrzegana jako zbyt zbiurokratyzowana, wymagająca zbytniej dokumentacji, zbyt wielu wymagań administracyjnych, których musimy przestrzegać w zamian za malejące środki finansowe na rolnictwo.
GAEC 8: Czy będzie odstępstwo od ugorowania gruntów?
Grzegorz Ignaczewski: Nową częścią systemu dopłat bezpośrednich, począwszy od tego roku, jest warunkowość i normy GAEC. Wielu rolnikom trudno wyobrazić sobie wypełnienie normy GAEC 8, która wymaga wyłączenia 4% gruntów na obszary nieprodukcyjne. Na 2023 rok mieliśmy derogację od tej normy. Czy spodziewa się Pan również derogacji od tej normy na następne lata, a przynajmniej na rok 2024?
Pekka Pesonen: Wzywamy do ustanowienia derogacji dla wspomnianej normy warunkowści, w szczególności w odniesieniu do wyłączania obszarów nieprodukcyjnych. Czujemy, że teraz, gdy szukamy bezpieczeństwa żywnościowego, stabilizacji rynków, chcielibyśmy produkować tak dużo jak to tylko możliwe i w tym aspekcie jakiekolwiek wyłączenia ograniczające potencjał nie są tym, czego oczekujemy. Prosimy europejskie instytucje o rozwiązanie tego problemu na poziomie unijnym, ponieważ będzie wymagało to zdecydowanie mniejszej biurokracji jeżeli będziemy mieli wspólna decyzję na poziomie unijnym dotyczącą derogacji, a właściwie jej kontynuacji, zamiast zmian do krajowych planów strategicznych, które wymagają zgody Komisji.
Jakie będą dalsze reformy WPR?
Grzegorz Ignaczewski: Mieliśmy bardzo duże opóźnienie we wdrażaniu tej reformy WPR. Może to już czas myśleć o następnym okresie, następnej reformie. Jakiego kierunku zmian w WPR spodziewa się Pan w następnym okresie
Pekka Pesonen: Zobaczmy najpierw co wydarzy się przy kolejnych wyborach do Parlamentu Europejskiego. Myślę, że europejskie społeczeństwo zrozumiało jak ważne są dla konsumentów bezpieczeństwo żywnościowe i stabilny rynek. Mieliśmy wysoką inflację w zakresie cen produktów żywnościowych więc myślę, że główne oczekiwania dotyczą utrzymania konkurencyjności europejskiego rolnictwa. Produkujemy wysokiej jakości, pełnowartościową, niedrogą żywność i to się w przyszłości nie zmieni. Jesteśmy jednak na zbyt wczesnym etapie aby powiedzieć co się stanie po kolejnych wyborach.
Grzegorz Ignaczewski: Jest Pan jednak pewien, że w przyszłości będziemy mieli Wspólna Politykę Rolną, tak jak przez ostatnie lata?
Pekka Pesonen: Będziemy mieć Wspólną Politykę Rolną. Odrębna kwestią jest to, jak będzie ona wyglądać ponieważ jest to zawsze kompromis polityczny. Jestem absolutnie przekonany, że czeka nas dobra przyszłość dla polityki rolnej dla polskich rolników, a europejska polityka rolna będzie jej częścią.
Grzegorz Ignaczewski: Dziękuje bardzo za odwiedzenie naszego Forum i życzę miłego spotkania z polskimi rolnikami.