Nasze webinarium w związku z naborem wniosków na Inwestycje przyczyniające się do ochrony klimatu i środowiska odbyło się kilka tygodni temu. Okazuje się, że liczba pytań rolników rośnie. Katalog maszyn rolniczych, do których można wnioskować o dofinansowanie jest bardzo długi, bo obejmuje aż 112 pozycji. Poniżej odpowiadamy na pytania, które padły podczas webinarium, a może przydadzą się również innym rolnikom.
Poniżej lista pytań rolników i odpowiedzi
1. Dlaczego kosiarka bijakowa nie kwalifikuje się do programu, a rozdrabniacz polowy tak, skoro mają takie same funkcje, budowę i zastosowanie
Kwalifikacja urządzeń do programu może wynikać z wytycznych określonych przez instytucję zarządzającą programem i zależy od szczegółowych wymagań technicznych i funkcjonalnych. Chociaż kosiarka bijakowa i rozdrabniacz polowy mają podobne funkcje i zastosowanie, mogą być klasyfikowane odmiennie pod względem ich formalnych kategorii sprzętowych lub ze względu na różnice w specyfikacji technicznej. Warto dopytać w instytucji realizującej program – Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
2. Jak będzie wyglądało rozliczenie VAT-u, w przypadku, gdy jeden z trzech rolników biorących udział w programie jest płatnikiem podatku VATu, a dwóch nie.
W sytuacji, gdy w programie uczestniczą rolnicy o różnym statusie VAT, rozliczenie tego podatku wymaga rozdzielenia transakcji oraz zastosowania odpowiednich zasad dla każdego uczestnika. Rolnik będący płatnikiem VAT może odzyskać VAT naliczony w związku z udziałem w programie, o ile spełnione są warunki odliczenia podatku. Natomiast rolnicy niebędący płatnikami VAT nie mają możliwości odliczenia tego podatku, więc muszą pokryć go z własnych środków. Wspólna faktura musi jasno określać udziały każdego z rolników oraz przypisać odpowiednie kwoty brutto i netto, uwzględniając różnice wynikające ze statusu VAT poszczególnych osób.
3. Jeśli rolnik posiada jeszcze zwierzęta, likwidacja, a nie posiada płyty obornikowej, czy można zakupić system nawigacji do dwóch ciągników bez budowy płyty?
Brak posiadania płyty obornikowej nie przekreśla możliwości wzięcia udziału w programie. Przypomnijmy jednak, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, podmioty prowadzące chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich w liczbie mniejszej lub równej 210 DJP, zobowiązane są dostosować powierzchnię lub pojemność posiadanych miejsc do przechowywania nawozów naturalnych do wymogów określonych w Programie działań, w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r.
4. Piotr: Czy można w inny sposób ukształtować procentowy udział wspólnie wnioskujących rolników, niż w stosunku do posiadanej ziemi? Na szkoleniu ARiMR dopuszczono taką możliwość.
Tak, istnieje taka możliwość. Rolnicy indywidualnie uzgadniają procentowy udział wspólnie wnioskujących rolników. Udział nie koniecznie musi być dopasowany do wielkości gospodarstwa, a powinien uwzględniać jego strukturę i rodzaj prowadzonej produkcji. Przykładowo, jeśli grupa planuje zakupić opryskiwacz i w jednym i drugim gospodarstwie mamy taką samą powierzchnie upraw ale w jednym z nich przeważającą uprawą jest roślina wymagająca większej ilości zabiegów agrotechnicznych – oprysków, w takiej sytuacji większy udział w inwestycji może mieć rolnik, który posiada takie uprawy?
5. Piotr: Jak wyglądają zasady doboru maszyn w przedstawionym przypadku. Czy gospodarstwo o powierzchni 5 hektarów musi wykorzystywać wnioskowany sprzęt, jeżeli np. nie dysponuje odpowiednim ciągnikiem?
Tak, gospodarstwo o powierzchni 5 hektarów, które wnioskuje o sprzęt, musi zapewnić możliwość jego odpowiedniego wykorzystania, co oznacza posiadanie właściwego ciągnika lub innego sprzętu niezbędnego do obsługi wnioskowanego urządzenia. W przypadku gdy wnioskodawca nie posiada ciągnika rolniczego na własność, natomiast wykorzystuje sprzęt użyczany, wówczas należy do wniosku o przyznanie pomocy załączyć „umowę użyczenia ciągnika” lub „umowę wspólnego używania ciągnika”. Powyższa umowa powinna być zawarta przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy.. Dodatkowo, zwracam uwagę, że zgodnie z regulaminem naboru, pomoc przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności kosztów/ inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów. Oznacza to, że maszyny o które wnioskujemy muszą być dopasowane do naszego gospodarstwa. Pomocny może okazać się dokument: Zasady doboru maszyn rolniczych w ramach PROW na lata 2014-2020.
6. Monika: Płyty obornikowe ryczałtowo rozliczane, jakie przedstawiamy faktury i za co? Czy można wykonać we własnym zakresie?
Pomoc w formie zryczałtowanej, ustalonej według kosztów jednostkowych, przyznaje się w przypadku inwestycji dotyczących budowy nowych:
− zbiorników do przechowywania nawozów naturalnych płynnych,
− płyt do gromadzenia i przechowywania nawozów naturalnych stałych.
W przypadku tego rodzaju inwestycji ustalony został koszt, jaki przysługuje za m3/m2 ich budowy. Uwzględniając powyższe, w przypadku pomocy udzielanej w takiej formie nie należy przedstawiać wraz z wnioskiem o płatność faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej. Pomoc wyliczana będzie w oparciu o koszty jednostkowe, z uwzględnieniem zrealizowanego zakresu rzeczowego określonego w umowie/aneksie do umowy. Niemniej jednak Beneficjenci realizujący operacje w takim zakresie na etapie wniosku o płatność zobowiązani będą do wypełnienia odpowiednimi danymi Zestawienia faktur lub równoważnych dokumentów księgowych, w przypadku gdy na podstawie odrębnych przepisów Beneficjent nie jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych - na potwierdzenie wywiązania się z obowiązku prowadzenia oddzielnego systemu rachunkowości albo korzystania z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z operacją.
7. Marcin: Umowa użyczenia ciągnika od kolegi o większej mocy. Czy to wystarczy by zakupić większą maszynę do gospodarstwa jeżeli się nie ma dużego ciągnika?
Operacja powinna uwzględniać zasoby i potrzeby gospodarstw w okresie „Wyjściowym” rolnika ubiegającego się o pomoc. Badanie adekwatności doboru maszyn do gospodarstw odbywa się na podstawie łącznego areału rolnika i nie uwzględnia się planowanego powiększenia gospodarstw wnioskodawców. W przypadku gdy wnioskodawca nie posiada ciągnika rolniczego na własność, natomiast wykorzystuje sprzęt użyczany, wówczas należy do wniosku o przyznanie pomocy załączyć „umowę użyczenia ciągnika”
8. Sławomir: Czy zakup rozrzutnika obornika pozwoli uzyskać punktację zarówno za Kryterium I. Skala i rodzaj produkcji, jak i za Kryterium IV. Poprawa efektywności wykorzystania nawozów czy jest konieczny zakup dwóch różnych maszyn?
Zakup rozrzutnika obornika może pozwolić na uzyskanie punktacji zarówno w Kryterium I. Skala i rodzaj produkcji, jak i w Kryterium IV. Poprawa efektywności wykorzystania nawozów, pod warunkiem, że w gospodarstwie jest prowadzona produkcja zwierzęca. W tym wypadku punkty w ramach Kryterium I i Kryterium IV łączą się.
9. Michał: Obliczenie stopnia wykorzystania maszyn w grupie rolników oraz jak dobrze przygotować umowę na grupę rolników (jak opisać zakres wykonywanych prac) i zakup podbieracza do sieczkarni która jest własnością tylko jednego rolnika.
Stopień pomocy każdemu rolnikowi w grupie przyznanie się w wysokości uzasadnionej zakresem prac wykonywanych przez każdego z nich przy użyciu przedmiotu operacji stanowiącego współwłasność, uwzględniającym zasoby i potrzeby gospodarstw tych osób. W związku z tym procentowy udział operacji może być różny w poszczególnych gospodarstwach rolników w grupie. Najprostszym sposobem (o ile wszystkie gospodarstwa w grupie mają podobny charakter np. produkcji roślinnej) jest wyliczenie % udziału wielkości pojedynczego rolnika w łącznej wielkości hektarów całej grupy. Wzór umowy znajdziecie Państwo na stronie internetowej Agencji. Zakres wykonywanych prac, to to co dana maszyna będzie robić na gospodarstwie danego rolnika. Odnośnie pytania o podbieracz do sieczkarni, nie ma możliwości zrealizowania inwestycji, gdzie przedmiotem inwestycji jest podbieracz a maszyna jest własnością członka grupy.
10. Maciej: W regulaminie naboru napisane jest ze w przypadku grupy rolników realizacja inwestycji zbiorowej możliwa jest jeśli kluczowe składniki ich gospodarstw nie są współwłasnością. Czy rolnicy którzy nabyli sprzęt jako grupa w Modernizacja gospodarstw rolnych nie mogą w ramach tej samej grupy starać się pomoc?
Rolnicy którzy nabyli sprzęt jako grupa w Modernizacji Gospodarstw Rolnych mogą w ramach tej samej grupy starać się pomoc w ramach Interwencji I.10.4. Przy wcześniejszym naborze rolnicy udowodnili, że samodzielnie prowadzą gospodarstwa rolne a ich kluczowe składniki gospodarstwa nie są współwłasnością. Spełnili tym samym definicję prowadzenia samodzielnego gospodarstwa.
11. Artur: czy rolnicza stacje meteo i urządzenia do oznaczenia zaopatrzenia roślin w azot będą uzasadnione w gospodarstwie na podstawie TUZ?
Tak. Inwestycja polegająca na zakupie urządzenia do oznaczania zaopatrzenia roślin w azot oraz rolniczej stacji meteo może być realizowana zarówno na gruntach ornych jak i na TUZach. Jedyne na co musi zwrócić uwagę rolnik to to, czy w/w zakup spowoduje połączenie inwestycji w kompleksową całość z maszynami/ sprzętem jakim dysponuje rolnik.
12. Maciej: Gdzie we wniosku wpisać koszty transportu maszyn, czy w ofercie muszą być te koszty uwzględnione, żeby później otrzymać zwrot kosztów?
W ramach kosztów kwalifikowalnych objęte pomocą mogą być również koszty transportu do miejsca realizacji operacji materiałów służących realizacji operacji oraz maszyn i urządzeń objętych operacją, a także koszty montażu, jak również koszty rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna w celu realizacji operacji. Koszt montażu dodajemy poprzez „Dodawanie kosztu kwalifikowanego inwestycji (Ki)
13. Kasia: W momencie zakończenia programu jak np. grupa chce sprzedać/zdjąć ze stanu przedmiotową maszynę - jak tego dokonać ?? 1 rolnik sprzedaje część maszyny na FV a pozostali na umowę kupna-sprzedaży??
W przypadku zakończenia programu i decyzji o sprzedaży maszyny zakupionej wspólnie przez grupę rolników, sposób sprzedaży i podział dochodów musi być zgodny z zasadami programu – z umową, a także z przepisami prawa cywilnego i podatkowego. Każdy rolnik może sprzedać swój udział oddzielnie, przy czym forma dokumentu sprzedaży (faktura VAT lub umowa kupna-sprzedaży) zależy od statusu VAT danego rolnika.
13. Marek: Mam umowę dzierżawy ustną trwającą około 5-6 lat wiem na pewno że umowa kończy się w przyszłym roku, ta ziemia stanowi ponad 15 procent ogółu gospodarstwa czy to mnie automatycznie dyskwalifikuje?
UR identyfikuje się z wykorzystaniem informacji zawartych w prowadzonym przez ARiMR systemie identyfikacji działek rolnych. W związku z tym zobligowanie rolnika do utrzymania, na określonym poziomie, powierzchni UR odnosić należy do powierzchni określonej we wniosku o przyznanie pomocy, a wszelkie zmiany w tym, po przyznaniu pomocy, powinny być zgłaszane przez rolnika ARiMR i będą podlegały analizie pod kątem ewentualnego naruszenia podjętych zobowiązań. W powołanym przypadku, na dzień składania wniosku rolnik posiada umowę ustną, więc powinien ją wykazać we wniosku. Jeśli umowa ta by wygasła, mógłby złożyć wniosek (WOPP), mimo iż działki wykazane zostały we wniosku o dopłaty bezpośrednie za 2024. W przypadku niespełnienia zobowiązań określonych w § 5 ust. 1 pkt 3 lit. h umowy (zobowiązanie do utrzymania przez Beneficjenta powierzchni UR w gospodarstwie na poziomie co najmniej 85%) Agencja żąda od Beneficjenta zwrotu nienależnie lub nadmiernie pobranej kwoty pomocy, przy czym w okresie:
− do roku od dnia wypłaty pomocy – zwrotowi podlega 100% wypłaconej kwoty pomocy,
− powyżej roku i do 3 lat od dnia wypłaty pomocy – zwrotowi podlega 75% wypłaconej kwoty pomocy,
− w okresie powyżej 3 lat i do 5 lat od dnia wypłaty pomocy – zwrotowi podlega 50% wypłaconej kwoty pomocy,
Przy okazji zapraszamy na IX Forum Rolników i Agrobiznesu w Poznaniu i Sesję Zarządzanie. Zapisy po kliknięciu w baner
