- Obecna sytuacja na rynku zbóż spowodowana agresją Rosji na Ukrainę i związane z tym otwarcie rynku UE od 2022 dla produktów rolnych z Ukrainy, spowodowało spadek opłacalności produkcji m.in. zbóż, rolników, szczególnie z Polski i innych krajów przyfrontowych. Ta sytuacja spowodowała konieczność uruchomienia wielomiliardowego wsparcia, które było niezbędne, jednak nie rozwiąże problemów na przyszłość, gdyż jest działaniem doraźnym, a nie systemowym – podkreśla Jacek Zarzecki, prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego oraz Jerzy Wierzbicki, prezes Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego.
Spadek gospodarstw hodowlanych
Reprezentanci sektora wołowiny zaznaczają, że w związku z tym, że Polska jest znaczącym producentem zbóż paszowych, a liczba gospodarstw rolnych utrzymujących zwierzęta hodowlane systematycznie spada, co powoduje brak możliwość zagospodarowania nadwyżek. Dlatego według tych dwóch organizacji branżowych, niezbędne jest wsparcie i rozwój sektora zwierząt gospodarskich, który wykorzystywałby nadwyżkę zbóż do skarmiania, a gospodarstwom gwarantowałoby to dywersyfikację dochodów.
- Jest to o tyle ważne, że spadek pogłowia zwierząt powoduje zmniejszenie samowystarczalności w produkcji mięsa, mleka oraz innych produktów zwierzęcych, a także osłabia pozycję europejskich rolników jako eksporterów żywności pochodzenia zwierzęcego najwyższej jakości, co jednocześnie może spowodować zwiększony import z krajów trzecich, które nie mają obowiązku przestrzegania europejskich standardów produkcji. Umożliwienie zakupu zwierząt hodowlanych, w ramach KPS, skutecznie poprawi genetykę, a tym samym wzmocni bazę hodowlaną i podniesie konkurencyjność europejskich, w tym polskich rolników – podkreślają eksperci.
Sektor hodowlany wymaga dużych nakładów
Organizacje zaznaczają, że sektor hodowlany wymaga dużych nakładów inwestycyjnych zarówno w infrastrukturę jaki i sam zakup zwierząt do stada podstawowego, co pokazuje również sytuacja na rynku wołowiny, gdzie co roku Polska importuje ponad 240 000 cieląt, gdyż rolników nie stać na zakładanie stad podstawowych, ze względu na wysokie nakłady, ale również okres jaki musi upłynąć od zakupu zwierząt do pierwszych przychodów, co w wielu sytuacjach może trwać od 2 do 3 lat.
- Dodatkowo coraz wyższe standardy produkcji oraz oczekiwania konsumentów, między innymi co do dobrostanu zwierząt, a także unijne regulacje, takie jak dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), nakładają obowiązki na firmy w zakresie raportowania m.in. redukcji emisji, co będzie wywierać coraz większą presję na początek łańcucha dostaw żywności, na gospodarstwa produkcji zwierzęcej, powodując w efekcie potrzebę zwiększenia nakładów inwestycyjnych na inne działania – dodają eksperci.
Brak dofinansowania zakupu zwierząt
Eksperci podkreślają, że nowa WPR nie daje możliwości finansowania w ramach Krajowych Planów Strategicznych zakupu zwierząt, ani w celu poprawy jakości czy realizacji celów zrównoważonego rozwoju, co powoduje spadek produkcji zwierzęcej a także liczby gospodarstw.
- Dlatego też chcielibyśmy, aby podjął Pan inicjatywę zmierzającą do zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego (UE) 2021/2115 oraz Rady z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiające przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013 poprzez dodanie do artykułu 73 ustęp 3d punktu (v) umożliwiającego zakup zwierząt hodowanych w ramach wymiany stada w przypadkach uzasadnionych dążeniem do osiągania celów zrównoważonego rozwoju w tym m.in. dla poprawy jakości, obniżenia emisji – apelują organizacje branżowe.
Nowa WPR w pewnym sensie wymusiła ograniczenie rozwoju produkcji zwierzęcej ze względu na nowe wymagania prośrodowiskowe i proklimatyczne. Wiele pomocnych działań zostało wyeliminowanych.
- Należy podkreślić, że dotacje do zakupu zwierząt jako wsparcie do zwiększenia produkcji, funkcjonuje między innymi na Ukrainie. Jesteśmy przekonani, że nowa sytuacja powinna spowodować głęboką refleksję polityków na forum UE co do przyszłości zrównoważonej produkcji zwierzęcej w UE i w konsekwencji doprowadzić do poprawy europejskiego prawa w tym zakresie – podkreśla Jacek Zarzecki i Jerzy Wierzbicki w apelu do ministra Siekierskiego. W tym samym piśmie znajdziemy również informację, że związki te są chętne do współpracy i skore do pomocy przy dążeniu do tego celu.
dkol
