Ekoschematy towarzyszą nam od ubiegłego roku, są to dobrowolne, jednoroczne zobowiązania, za które rolnik może otrzymać dodatkowe wsparcie finansowe pod warunkiem przystąpienia do nich. Rolnik może wybrać spośród 6 ekoschematów, z czego dodatkowo rolnictwo węglowe dzieli się na 8 praktyk.
Zobacz także: Dopłaty 2023: ARiMR wypłaciła 2,2 mld zł rolnikom. Ile za ekoschematy?
Ekoschemat: Obszary z roślinami miododajnymi
Celem ekoschematu "Obszary z roślinami miododajnymi" jest zachęcenie rolników do tworzenia obszarów z roślinami miododajnymi, stanowiącymi długotrwałe, różnorodne i bezpieczne żerowiska dla pszczoły miodnej i dzikich owadów zapylających – przyczyni się to do ochrony różnorodności biologicznej.
Wsparcie w ramach ekoschematu jest przyznawane, jeżeli rolnik:
- utworzy obszar z roślinami miododajnymi przez wysiew mieszanki składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych. Mieszanka ma obejmować co najmniej jeden gatunek roślin miododajnych z gatunków nieprodukcyjnych (wykaz nr 1 w tabeli 4) oraz gatunki roślin o charakterze produkcyjnym (wykaz nr 2 w tabeli 4). Rośliny z wykazu nr 2 nie mogą dominować w tej mieszance;
- do 31 sierpnia na tych gruntach nie prowadzi produkcji rolnej, z wyjątkiem prowadzenia pasiek, w tym nie prowadzi wypasu i koszenia oraz nie stosuje nawozów i środków ochrony roślin.
Ekoschemat: Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
Celem tego skoschematu jest wsparcie praktyk rolniczych, które prowadzą do zwiększenia zasobów węgla w glebie i ograniczają jego uwalnianie do atmosfery, a także promują zrównoważony rozwój i efektywne zarządzanie zasobami naturalnymi (wodą, glebą i powietrzem).
- Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt
- Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe
-
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
- wariant podstawowy
- wariant z wapnowaniem - Zróżnicowana struktura upraw
- Wymieszanie obornika z glebą na GO w terminie 12 godzin od jego aplikacji
- Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo
- Uproszczone systemy uprawy
- Wymieszanie słomy z glebą
Ekoschemat: Integrowana produkcja roślin
Celem tego ekoschematu jest zachęcenie rolników do prowadzenia produkcji roślinnej:
- rolniczej,
- warzywnej,
- sadowniczej,
- roślin jagodowych w sposób zintegrowany i zrównoważony.
Integrowana produkcja roślin (IP) w ramach ekoschematu ma jednocześnie zapewnić utrzymanie wielkości plonów na odpowiednim poziomie, a także zapewnić zachowanie TUZ w gospodarstwie. Obowiązek zachowania TUZ stanowi istotny czynnik wzmacniający równowagę środowiska przyrodniczego. Więcej o ekoschemacie: Integrowana produkcja roślin, przeczytasz TUTAJ: Ekoschematy w pytaniach i odpowiedziach: Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin
Ekoschemat: Biologiczna ochrona upraw
Celem tego ekoschematu jest ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin, co będzie miało pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej i zmniejszy depozycję chemicznych środków ochrony roślin do środowiska.
Więcej o tym ekoschemacie dowiecie się TUTAJ: Ekoschematy i ochrona biologiczna upraw - jakie są wymagania?
Ekoschemat: Retencjonowanie wody na tuz
Celem tego ekoschematu jest promowanie retencjonowania wody, które poprawia gospodarkę wodną, a także ogranicza emisję dwutlenku węgla do atmosfery (poprzez ograniczenie rozkładu materii organicznej).
Ekoschemat: Dobrostan zwierząt
Celem echoschematu Dobrostan zwierząt jest zachęcenie rolników do stosowania podwyższonych warunków dobrostanu zwierząt. Wsparcie można uzyskać za realizację zobowiązań w zakresie dobrostanu zwierząt, które wykraczają ponad odpowiednie normy wynikające z powszechnie obowiązującego prawa i powszechnie stosowane praktyki.
Więcej dowiesz się TUTAJ: Ekoschematy w pytaniach i odpowiedziach: Dobrostan zwierząt
Jakie są stawki ekoschematów za 2024 rok?
Stawek ekoschematów za 2024 rok jeszcze nie znamy. Poznaliśmy niedawno dopiero stawki za 2023 rok, ponieważ ARiMR 2 tygodnie temu rozpoczęła naliczanie i wypłacanie rolnikom ekoschematów obszarowych za 2023 rok.
27 lutego opublikowano Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek płatności w ramach schematów na rzecz klimatu i środowiska za 2023 r. W przypadku ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi” wartość jednego punktu wynosi 104,89 zł.
Stawki płatności za realizację poszczególnych praktyk w ramach tego ekoschematu zależą od liczby punków na hektar powierzchni obszaru zatwierdzonego do wsparcia i wynoszą, w zależności od praktyki:
- Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt: 5 punktów; 524,45 zł/ha;
- Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe: 5 punktów; 524,45 zł/ha;
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy: 1 punkt; 104,89 zł/ha;
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant z wapnowaniem: 3 punkty; 314,67 zł/ha;
- Zróżnicowana struktura upraw: 3 punkty; 314,67 zł/ha;
- Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji: 2 punkty; 209,78 zł/ha;
- Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo: 3 punkty; 314,67 zł/ha;
- Uproszczone systemy uprawy: 4 punkty; 419,56 zł/ha;
- Wymieszanie słomy z glebą: 2 punkty; 209,78 zł/ha.
Stawki płatności za realizację pozostałych ekoschematów obszarowych wynoszą:
- „Obszary z roślinami miododajnymi”: 1 256,77 zł/ha;
- „Integrowana Produkcja Roślin”: 1 363,77 zł/ha;
- „Biologiczna ochrona upraw”: 419,64 zł/ha;
- „Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych”: 292,27 zł/ha.
Będą konsultacje dotyczące nowych zmian
Jak dodał wiceszef MRiRW, 15 marca rusza nowa kampania przyjmowania wniosków o dopłaty i ekoschematy, ale na starych zasadach.
- Rolnicy już wiedzą jak te ekoschematy wyglądają w poszczególnych działaniach, bo jednak to zainteresowanie wśród aktywnych rolników ekoschematami było. Ekoschematy są praktykami, które aktywni towarowi, tradycyjni gospodarze stosowali od lat zakresie chociażby płodozmianu, wykorzystania nawozów organicznych, dobrostanu zwierząt, czy produkcji roślinnej. Ale - jak to już powiedział minister Siekierski - od razu wraz z nową kampanią rozpoczynamy konsultacje z rolnikami, jak te pieniądze najlepiej podzielić i jak najlepiej przygotować ekoschematy na kolejny rok. Wyrzucenie Europejskiego Zielonego Ładu w tej chwili w całości do kosza jest wyrzuceniem znacznej części finansowania rolnictwa. A tego nie chcemy. Chcemy za to żeby te ekoschematy były przystępne oraz żeby warunkowość, normy GAEC były ograniczone do tych najważniejszych, a te dodatkowe, jak chociażby ugorowanie, były dodatkowo płatne. Chodzi o to, żeby rolnikom praktyki środowiskowe się opłacały - mówił wiceszef resortu rolnictwa.
Agata Stachowiak
/Księgowa Rolnika
Fot: Sierszeńska/Canva